بیماری پارکینسون را چگونه کنترل کنیم؟ علائم ، علل و درمان

بیماری پارکینسون را چگونه کنترل کنیم؟ علائم ، علل و درمان

بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرفته سیستم عصبی است که حرکات فرد را تحت تأثیر قرار می دهد.   علائم پارکینسون به تدریج شروع می شوند.  این علائم گاهی اوقات با لرزش ناگهانی قابل توجه تنها در یک دست شروع می شوند. لرزش یکی از علائم مشخصه پارکینسون است اما این اختلال به طور معمول سبب سفتی عضلات و یا کاهش حرکات نیز می شود.

علائم بیماری پارکینسون در مراحل اولیه به این صورت است که صورت شما ممکن است هیچ حالتی را نشان ندهد.  دست ها هنگام  راه رفتن نوسان نداشته باشند و صحبت کردن آرام و ضعیف باشد. علائم بیماری پارکینسون به تدریج و در طول زمان پیشرفت می کند.

هر چند که بیماری پارکینسون قابل درمان نیست ،  اما استفاده از داروها می تواند علائم بیماری را به طور قابل توجهی بهبود ببخشد. گاهی اوقات پزشک ممکن است عمل جراحی برای کنترل برخی از مناطق مغز را توصیه کند.  عمل جراحی علائم بیماری را بهبود می بخشد.

چرا پیش بینی بیماری پارکینسون مشکل است؟

پارکینسون دارای دو سطح اصلی علائم احتمالی می باشد. یکی بر توانایی حرکتی بیمار تأثیر می گذارد و منجر به مشکلات حرکتی مانند لرزش و سفتی و خشکی می شود.  دیگری دارای علائم غیر حرکتی مانند درد ، کاهش حس بویایی و زوال عقل می باشد.

ممکن است یک بیمار همه علائم را با هم نداشته باشد.  پیش بینی شدت بیماری و یا میزان پیشرفت بیماری از روی علائم کار چندان آسانی نیست.  گاهی ممکن است یک بیمار لرزش های جزئی همراه با دمانس شدید داشته باشند.   بیمار دیگر ممکن است لرزش شدید داشته باشد اما هیچ مشکلی در قدرت تفکر و یا حافظه خود نداشته باشد.  گاهی نیز یک بیمار همه علائم را با هم دارد.

از طرفی هم داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون تجویز می شوند ، در بعضی افراد بهتر از دیگران مؤثر واقع می شود.  همه این عوامل پیش بینی پارکینسون را مشکل می کنند.

علائم حرکتی

شما ممکن است علائم بیماری را در مراحل ابتدایی ، متوسط و پیشرفته تجربه کنید. اما این علائم در هر مرحله بخشی از مناطق خاکستری را در بر می گیرد. لرزش دست راست ممکن است خفیف باشد ، اما اگر بیمار راست دست باشد و لرزش شدید در دست خود داشته باشد ،  می تواند بر کیفیت زندگی او تأثیر بگذارد.

مرحله خفیف  در این مرحله علائم وجود دارند و ناخوشایند هستند. اما مانع از انجام وظایف بیمار نمی شوند.  در این مرحله داروها معمولاً به خوبی کار می کنند و به کنترل علائم بیماری کمک مؤثری می کنند.

علائم بیماری پارکینسون خفیف

علائم بیماری  پارکینسون خفیف عبارت هستند از :

• هنگام راه رفتن دستان بیمار نوسان ندارند ؛
• شما نمی توانید حالتی را در چهره خود ایجاد کنید ؛
• بیمار در پاهای خود احساس سنگینی می کند ؛
• بدن خمیده می شود ؛
• خط و نوشتار بیمار ریز می شود ؛
• دست ها یا پاها سفت می شوند ؛
• علائم فقط در یک طرف بدن است. مانند یک لرزش در یک دست.

مرحله متوسط پارکینسون

پس از گذشت 3 تا 7 سال از شروع بیماری  ، بیمار تغییرات بیشتری را تجربه  خواهد کرد. در اوایل این مرحله  ممکن است بیمار با مشکلات کوچکی از قبیل  بستن دگمه های پیراهن خود مواجه شود. در این مرحله شما ممکن است قادر به انجام همه کارها نباشید.

شما همچنین ممکن است متوجه شوید که تأثیر دارو در بین دوزهای مصرفی کاهش پیدا کرده است.

علائم بیماری متوسط پارکینسون

علائم بیماری متوسط پارکینسون عبارت است از :

• تغییر در نحوه صحبت کردن ، مانند نازک یا کلفت شدن صدا در ابتدای شروع صحبت ،
• بیمار هنگامی که می خواهد اولین قدم را بردارد و یا تغییر مسیر بدهد ، خشک اش می زند ،
• مشکلات بلع ،
• احتمال بیشتر زمین خوردن ،
• مشکلات با تعادل و هماهنگی بدن ،
• حرکات آهسته ،
• گام های کوچک و کشیدن پا بر روی زمین.

مرحله پیشرفته پارکینسون

بعضی از افراد هرگز به این مرحله نمی رسند. این زمانی است که ناتوانی در حرکت زیاد است و داروها تأثیر چندانی ندارند.

در این مرحله بیمار احتمالاً این علائم را تجربه می کند :

• محدودیت حرکات باعث می شود بیمار بستری باشد و یا بر روی صندلی صندلی چرخدار باشد ؛
• به تنهایی قادر به ادامه زندگی نیست ؛
• خمیدگی شدید در گردن ، کمر و ناحیه لگن دیده می شود ؛
• برای انجام کارهای روزانه نیاز به کمک دارد.

نشانه های غیر حرکتی

تقریباً همه افراد مبتلا به پارکینسون حداقل یکی از نشانه های غیر حرکتی را تجربه می کنند. بعضی از علائم غیر حرکتی پارکینسون عبارت هستند از :

• یبوست ،
• افسردگی ،
• از دست دادن حس بویایی ،
• افت فشار خون در هنگام ایستادن ،
• درد ،
• مشکلات خواب.

البته این علائم در بیماری های دیگر نیز دیده می شود و داشتن این علائم صرفاً بدان معنا نیست که شما به این بیماری مبتلا شده اید.

شما همچنین ممکن است مشکلات خفیفی با تفکر و برنامه ریزی داشته باشید. مانند فراموشی ، تمرکز کوتاه مدت ، آبریزش از دهان و نیاز فوری به دستشویی نیز از علائم شایع غیر حرکتی می باشند.  سپس ممکن است فراموشی و بیماری روانی بروز کند.  که دو مشکل جدی سلامت روانی است که بروز آنها مدتی طول می کشد.

ساکوزیس یک وضعیت جدی است که در آن بیمار دچار توهم می شود. چیزهایی می بیند یا می شنود که وجود ندارد یا به چیزهایی اعتقاد دارد که در واقعیت نیستند. دمانس به این معنی است که دیگر نمی توانید فکر کنید ، چیزی را به یاد بیاورید و آنقدر توانایی داشته باشید که بتوانید به زندگی عادی خود را ادامه دهید.

با بالا رفتن سن بیمار مبتلا به پارکینسون ، احتمال بیشتری وجود دارد که او به هر دو این بیماری ها مبتلا شود.

علل بروز بیماری پارکینسون

بنا به مایو کلینیک ، در بیماری پارکینسون ، برخی سلول های عصبی (نورون ها) در مغز به تدریج از بین می روند یا می میرند. بسیاری از این علائم به علت از دست دادن نورون هایی است که یک پیام رسان شیمی در مغز به نام دوپامین ایجاد می کنند. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می یابد ، باعث ایجاد فعالیت غیر طبیعی مغز می شود که منجر به علائم بیماری پارکینسون می شود.

علت بیماری پارکینسون ناشناخته است ، اما به نظر می رسد عوامل متعددی در بروز این بیماری دخالت داشته باشند. از جمله:

ژن ها : محققان جهش های ژنتیکی خاصی را کشف کرده اند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این مورد به ندرت باعث بروز پارکینسون می شود.  افراد در صورتی از طریق ژنتیک به این بیماری مبتلا می شوند که پیش از این نیز اعضای خانواده شان به آن مبتلا شده باشند.  با این حال ، به نظر می رسد برخی از تغییرات ژنی خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد.

محرک های محیطی. قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد ، اما احتمال این خطر نسبتاً کم است.

محققان همچنین خاطر نشان کرده اند که تغییرات زیادی در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اتفاق می افتد. اما علت بروز این تغییرات مشخص نیست. این تغییرات عبارتند از:

Lewy.  ها گروه های خاصی از مواد مغذی در مغز هستند. که نشانگرهای میکروسکوپی بیماری پارکینسون می باشند. اینها لوی بادی  نامیده می شوند. و محققان معتقدند که اینها   علت مهمی برای ابتلا به بیماری پارکینسون هستند.

آلفا سینوکلئین در لوی بادی  یافت می شود. دانشمندان بر این باورند که اگر چه بسیاری از مواد موجود در لوی بادی  ، پروتئین طبیعی و گسترده ای است که به نام آلفا سینوکلئین (a-synuclein)  شناخته می شود. و به دلیل وجود آلقا سینوکلئین است که سلول ها نمی توانند تجزیه شوند. این موضوعی است که در حال حاضر محققان برای شناخت بیماری پارکینسون بر روی آن تمرکز کزده اند.

عوامل خطر بیماری پارکینسون

عوامل خطر برای بیماری پارکینسون عبارتند از:

سن.  جوانان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می کنند. این بیماری به طور معمول در سنین میانسالی یا دیر تر شروع می شود و با افزایش سن خطر ابتلا به آن نیز افزایش می یابد.  افراد به طور معمول این بیماری را در حدود سن 60 سالگی یا بیشتر تجربه می کنند.

وراثت.  مبتلا شدن  یکی از افراد نزدیک خانواده به بیماری پارکینسون ، احتمال ابتلا به این بیماری را در سایر افراد خانواده افزایش می دهد. با این حال ، ریسک ابتلای شما به این بیماری اندک است.  مگر اینکه در خانواده شما افراد زیادی به این بیماری مبتلا شده باشند.

جنسیت. مردان بیشتر از زنان به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند.

قرار گرفتن در معرض سموم. قرار گرفتن در معرض سمومی از قبیل علف کش ها و آفت کش ها ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را تا حدودی افزایش دهد.

عوارض بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون اغلب همراه با چندین مشکل دیگر اتفاق می افتد که گاهی ممکن است قابل درمان باشند :

مشکلات فکر کردن. شما ممکن است مشکلات شناختی (دمانس) و مشکلات تفکر را تجربه کنید. این علائم معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون رخ می دهد. چنین مشکلات شناختی به درمان دارویی پاسخ نمی دهد.

افسردگی و تغییرات عاطفی. گاهی اوقات در مراحل اولیه این بیماری ممکن است بیمار افسردگی را تجربه کند. شروع درمان برای افسردگی باعث می شود که بیمار راحت تر بتواند با سایر چالش ها و عوارض بیماری پارکینسون مواجه شود.

همچنین ممکن است بیمار تغییرات احساسی دیگر مانند ترس ، اضطراب یا از دست دادن انگیزه را تجربه کند.  در این صورت ممکن است پزشکان داروهایی برای درمان این علائم برای بیمار تجویز کنند.

مشکلات بلع . با پیشرفت بیماری شما ممکن است دچار مشکلاتی در بلع شوید. بزاق دهان بیمار ممکن است به دلیل کم شدن بلع زیاد شده و به آبریزش از دهان منجر می شود.

اشکال در جویدن و خوردن.  بیماری پارکینسون در مرحلۀ بعدی بر ماهیچه های دهان تأثیر می گذارد و باعث به سختی قورت دادن غذا می شود. این مشکل ممکن است منجر به خفگی و کمبود مواد غذایی بدن بشود.

مشکلات خواب و اختلالات خواب.  افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب با مشکلات خواب روبرو می شوند.  از جمله بیدار شدن از خواب در طول شب ، صبح زود بیدار شدن از خواب یا خواب رفتن در طول روز. این افراد ممکن است دچار اختلال رفتاری خواب مانند حرکات سریع چشم در طول خواب نیز باشند.  که شامل دیدن رویا در خواب نیست.  استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک ممکن است به مشکلات خواب شما کمک کند.

مشکلات مثانه. بیماری پارکینسون ممکن است باعث مشکلات مثانه ، از جمله عدم توانایی کنترل ادرار و یا مشکل در ادرار کردن شود.

یبوست. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به یبوست مبتلا می شوند.  علت اصلی این مشکل کارکرد آرام دستگاه گوارش و کم حرکتی روده ها می باشد.

سایر عوارض پارکینسون

همچنین ممکن است بیمار عوارض زیر را نیز تجربه کند :

• فشار خون بیمار تغییر می کند. شما ممکن است به علت کاهش ناگهانی فشار خون (هیپوتانسیون ارتوستاتیک) احساس سرگیجه یا دوار سر داشته باشید.
• اختلال بویایی. ممکن است بیمار با احساس بویایی خود مشکل داشته باشد. و دچار مشکل درشناخت بوی های خاص یا تفاوت بین بوها بشود.
• خستگی. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کاهش انرژی بدن و خستگی را تجربه می کنند. به خصوص در اواخر روز. علت این خستگی و بی انرژی بودن شناخته شده نیست.
• درد. برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در مناطق خاصی از بدن و یا در سراسر بدن شان درد را تجربه می کنند.
• اختلال عملکرد جنسی. برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کاهش میل جنسی و یا کاهش یا عملکرد جنسی را تجربه می کنند.

پیشگیری از پارکینسون

از آنجا که علت پارکینسون شناخته شده نیست ، راه های اثبات شده برای جلوگیری از این بیماری نیز   ناشناخته باقی مانده است.

برخی تحقیقات نشان داده است که انجام ورزش های منظم هوازی ممکن است خطر بیماری پارکینسون را کاهش دهد.

برخی تحقیقات دیگر نشان داده است افرادی که کافئین مصرف می کنند – که در قهوه ، چای و نوشابه های کولا یافت می شود ، کمتر از کسانی  که کافئین مصرف نمی کنند ، به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند.  با این حال ، هنوز معلوم نیست که آیا کافئین در مقابل پارکینسون از بدن محافظت می کند یا به روش دیگری مرتبط است.

در حال حاضر شواهد کافی برای توصیه به مصرف نوشابه های کافئین دار برای محافظت از بدن در برابر پارکینسون وجود ندارد. همچنین مصرف چای سبز با کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون مرتبط می باشد.

درمان پارکینسون

پزشکان سایت webmd  می گویند هدف بیشتر گزینه های درمان  پارکینسون بازگرداندن تعادل مناسب میان نوروترانسمیترها ، استیل کولین و دوپامین  می باشد. این نوع درمان به طور معمول  با دارو انجام می شود. اما برخی از بیماران خودشان برای کاشت یک محرک مغز عمیق یا DBS  داوطلب می شوند.

گزینه های درمان پارکینسون

هیچ درمان شناخته شده ای برای بیماری پارکینسون وجود ندارد.  اما می توان این بیماری را مدیریت کرد. و علائم بیماری را می توان کاهش داد و یا از بین برد.

داروهای پارکینسون

دو روش کلی برای درمان بیماری پارکینسون با دارو وجود دارد. روش اولی تلاش برای افزایش سطح دوپامین در مغز است.  روش دوم درمان با روش های دیگر است.

جراحی برای پارکینسون

به طور کلی ، زمانی که دارو نتواند به اندازه کافی علائم را کنترل کند ، جراحی به عنوان تنها درمان برای بیماری پارکینسون در نظر گرفته می شود. دو روش جراحی مورد استفاده برای پارکینسون عبارتند از:

• پالیدوتومی ؛
• تالاموتومی.

تحریک عمیق مغزی  

تحریک عمیق مغزی  (DBS) راهی برای غیرفعال کردن بخش هایی از مغز است که باعث علائم بیماری پارکینسون می شود.

درمان با چاقوی گاما

درمان با چاقوی گاما در واقع با چاقو نیست. بلکه دستگاهی است که پرتوهای تابشی قوی و بسیار متمرکز گاما را منتشر می کند. این نوع درمان نسبت به سایر روش های تابش اشعه درمان دقیق تر و متمرکزتر می باشد.

گزینه های درمان جایگزین

ویتامین  E، کوآنزیم Q10 و اسید اوریک در میان درمان های جایگزین هستند. که به عنوان درمان جایگزین  بیماری پارکینسون مورد مطالعه قرار گرفته اند. اما مؤثر واقع نشده اند.

تحقیقات در مورد بیماری پارکینسون

برخی از درمان های پارکینسون که در حال حاضر مورد مطالعه قرار می گیرند ، شامل پیوند سلول های جنینی ، استفاده از سلول های بنیادی و ژن درمانی می باشند.

مدیریت علائم بیماری پارکینسون

تصویر سازی هدایت شده

تصویر سازی هدایت شده یک روش آرام سازی است که از تصاویر ذهنی مثبت برای تأثیر گذاردن بر احساس بیمار از آن استفاده می کند. این روش تصویر سازی می تواند نوعی درمان محسوب شود . اما جایگزینی برای درمان سنتی این بیماری نمی باشد.

گفتار درمانی 

دشواری در صحبت کردن و دشواری در بلعیدن علائمی هستند که بیمار را دچار محدودیت شدید می کند. هر دو این مشکلات را می توان با مراجعه به پاتولوژیست یا گفتار درمانگر تا حدودی درمان کرد.

فیزیو تراپی و کار درمانی

بیماری پارکینسون ممکن است باعث شود که بیمار نتواند با سرعت عادی حرکت کند. همچنین ممکن است بیمار احساس سفتی ، درد و ضعف به خصوص در عضلات و مفاصل خود داشته باشد.  درمان فیزیکی و کاردرمانی به کاهش این مشکلات کمک می کند.

مشکلات بلع

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون قادر نیستند غذا را به راحتی فرو دهند. به این علت که پس اط ابتلا به این بیماری کنترل عضلات گلو و دهان خود را از دست می دهند.

مشکلات جنسی

اگر شما یا همسرتان دارای بیماری پارکینسون هستید ، باید برای مقابله با مشکلات جنسی اطلاعات بیشتری کسب کنید.

افسردگی با پارکینسون

افسردگی و سایر اختلالات روانی ممکن است به علت ابتلای فرد به بیماری پارکینسون ایجاد شوند.

یبوست و پارکینسون

یبوست اغلب در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مشاهده می شود. علت  آن کندی و دشواری حرکات روده می باشد.

پارکینسون و سرگیجه

سرگیجه یک مشکل رایج در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون است.  علت آن افت فشارخون و هیپوتانسیون می باشد.

مشاوره برای مسائل مرتبط با پارکینسون

بیماری پارکینسون ، همانند بسیاری از بیماری های مزمن دیگر از نظر فیزیکی و ذهنی بر بیماران تأثیر می گذارد. اگر برای کمک به مقابله با پارکینسون نیاز به مشاوره دارید ، به پزشکان متخصص ما در کلینیک جایروس مراجعه فرمائید. 

محقق و مترجم : مینو شفیعی

لینک منبع

لینک منبع