همه چیز در مورد اختلالات شنوایی (قسمت دوم)

چه عاملی باعث بروز اختلالات شنوایی می شود؟

مهم ترین عامل کم شنوایی در کودکان و نوجوانان اوتیت است که به اصطلاح پزشکی عفونت گوش می باشد و گوش میانی را تحت تاثیر قرار می دهد. عفونت گوش باعث تجمع مایع یا چرک در پشت پرده گوش می شود که انتقال صدا را مسدود می کند. حتی پس از اینکه عفونت بهبود پیدا می کند،این مایع ممکن است برای هفته ها یا حتی ماه ها در داخل گوش بماند و باعث مشکل شنوایی شود.

اما این مایع معمولا موقتی است و به خودی خود یا با کمک دارو برطرف می شود و با برطرف شدن این مایع شنوایی فرد معمولا به حالت عادی برمی گردد. انسداد گوش به وسیله یک جسم خارجی، مانند جرم گوش یا خاک و یا آب به دلیل سرماخوردگی و آلرژی باعث کاهش شنوایی می شود.

زمانی که بخش های اصلی گوش – مانند پرده گوش، کانال گوش یا حلزون – آسیب ببینند، کم شنوایی انتقالی بروز می کند. به عنوان مثال پارگی یا سوراخ شدن پرده گوش باعث اختلال در مرتعش شدن این بخش می شود. عواملی که باعث آسیب دیدن پرده گوش می شوند عبارتند از: وارد کردن جسم خارجی به گوش، صدای انفجار یا سر و صدای ناگهانی، تغییر ناگهانی در فشار هوا، آسیب به سر یا عفونت های مکرر گوش.

کم شنوایی حسی – عصبی بر اثر صدمه دیدن یا بروز مشکل در گوش داخلی یا عصب های شنوایی بروز می کند. علل این کم شنوایی عبارتند از:

• اختلالات ژنتیک. برخی اختلالات ژنتیک باعث بروز مشکل در رشد صحیح گوش داخلی و عصب شنوایی می شوند.
• آسیب رسیدن به گوش یا سر. آسیب هایی مانند شکستگی جمجمه منجر به کم شنوایی می شود.
• پیامدهای دوران بارداری یا زمان تولد. برخی نوزادها به دلیل عفونت ها یا بیماری هایی که مادر در دوران بارداری دچار شده و در نتیجه بر روی رشد گوش داخلی تاثیر گذاشته است، با مشکل کم شنوایی متولد می شوند. نوزادان نارس نیز در معرض خطر ابتلا به کم شنوایی می باشند.
• عفونت ها یا بیماری ها. برخی شرایط مانند عفونت گوش، اوریون، سرخک، آبله مرغان و تومورهای مغزی باعث آسیب رساندن به ساختار گوش داخلی می شوند.
• داروها. برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای شیمی درمانی باعث آسیب رساندن به گوش و بروز کم شنوایی می شوند.
• سر و صدای بلند. صدای خیلی بلند یا ناگهانی (مانند موسیقی با صدای خیلی بلند) به مرور زمان باعث آسیب رساندن دائمی به سلول های مویی کوچک در بخش حلزون می شود و در نتیجه نمی توانند مانند قبل صداها را به طور موثر انتقال دهند.

معمولا ابتدا سلول های مویی خارجی آسیب می بینند، زیرا به صداهای بلند بسیار حساس هستند. به یاد داشته باشید که این سلول های در شنیدن صداهای ملایم به ما کمک می کنند. اگر قرار گرفتن در معرض صدای بلند برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، سلول های داخلی و حتی عصب های شنوایی تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

آیا می توان از بروز اختلالات شنوایی پیشگیری کرد؟

در بسیاری از موارد کم شنوایی یا ناشنوایی قابل پیشگیری نیست؛ با این حال کم شنوایی ناشی از سر و صدای زیاد قابل پیشگیری است و تلاش برای این مسئله از هر سنی می تواند آغاز شود (حتی در نوجوانی). اقداماتی وجود دارد که می توانید خطر ابتلا به این نوع کم شنوایی را ماهش دهید.

واحد اندازه گیری صدا دسی بل نامیده می شود و هر صدایی بیشتر از 80 دسی بل خطرناک محسوب می شود. موسیقی با صدای بلند، صدای آژیر، صدای موتورها و ابزار قدرتی از این صداهای خطرناک محسوب می شوند. برای کاهش خطر ناشی از آسیب های دائمی به گوش می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• صدای تلویزیون، استریو و به ویژه صدای هدفون دستگاه خود را کم کنید.
• اگر می خواهید به کنسرت یا محلی با سر و صدای زیاد بروید، بهتر است تا حدی گوش های خود را با بپوشانید. در زمان استفاده از ماشین چمن زنی یا حضور در مکان های پر سر و صدا، استفاده از محافظ های مخصوص گوش توصیه می شود (پنبه به خوبی از گوش محافظت نمی کند.).
• اگر پس از حضور در مکان پر سر و صدا احساس کردید شنوایی شما تغییر کرده است، به این معناست که به کم شنوایی موقت دچار شده اید. نگران نباشید، این مشکل به خودی خود برطرف می شود اما اگر قرار باشد مجددا در معرض سر و صدای زیاد قرار بگیرید، حتما از گوش های خود محافظت کنید تا از بروز کم شنوایی دائم پیشگیری کنید.
• در صورت بروز هر گونه مشکل در شنوایی خود بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و تست شنوایی بدهید.

زندگی برای افراد مبتلا به کم شنوایی چگونه است؟

برای افرادی که شنوایی خود را از دست می دهند، مطابقت با زندگی و شرایط جدید دشوار خواهد بود، زیرا شنیدن بخش مهمی از برقراری ارتباط با دیگران است.

خبر خوب این که فن آوری های جدید ابزاری را ساخته اند که حضور در مدرسه و شرکت در فعالیت های مختلف را برای نوجوانان مبتلا به کم شنوا امکان پذیر ساخته است. این ابزار عبارتند از سمعک های قابل برنامه ریزی که قابل تنظیم برای محیط های مختلف می باشند، سیستم های FM که شامل شامل یک میکروفون یا انتقال دهنده می باشند که توسط معلم استفاده می شود و یک گیرنده که در اختیار دانش آموز قرار می گیرد، کاشت حلزون، نرم افزار تشخیص صدا که به یادداشت برداری کمک می کند.

بسیاری از نوجوانان کم شنوا یا ناشنوا از لب خوانی یا زبان اشاره استفاده می کنند و گاهی شخص دیگری در کلاس ها حضور دارد که صحبت های فرد را ترجمه کند. برخی نوجوانان در مدرسه های مجزا یا کلاس های ویژه حضور پیدا می کنند.

در خانه نیز دستگاه های مخصوص این افراد وجود دارد که عبارتند از: تلویزیون های دارای زیرنویس، چراغ هایی که در صورت به صدا در آمدن زنگ در خانه یا زنگ تلفن روشن می شوند و تلفن با صفحه نمایش دیجیتال. دوستان و اعضای خانواده این افراد نیز با یاد گرفتن زبان اشاره و لب خوانی می توانند با افراد ناشنو ارتباط برقرار کنند.

منبع:

http://kidshealth.org/en/teens/hearing-impairment.html?WT.ac=p-ra#

نگارنده: سمیه محمدی

گروه پزشکان جایروس