خواب REM و Non-REM: تفاوت‌ها، اختلالات، و راهکارهای درمانی

خواب REM در مقابل خواب Non-REM

خواب یکی از اصلی‌ترین نیازهای بدن انسان است که بر سلامت جسمی و روانی ما تأثیر گذار است.

در این مقاله، به بررسی دو حالت متمایز خواب، یعنی خواب REM (Rapid Eye Movement) و Non-REM، اختلالات مرتبط با آنها، و راهکارهای درمانی پرداخته می‌شود.

خواب Non-REM

خواب Non-REM که به سه مرحله تقسیم می‌شود، از خواب سطحی تا عمیق را شامل می‌شود.

در این مراحل، بدن به تدریج به حالت استراحت عمیق‌تری می‌رود، فعالیت مغز کاهش یافته و ترمیم سلول‌ها و بازسازی انرژی صورت می‌گیرد.

خواب REM

خواب REM، که معمولاً با رویابینی همراه است، حدود 20 تا 25 درصد از کل دوره خواب را تشکیل می‌دهد. در طول این دوره، حرکات سریع چشم، تنفس نامنظم، افزایش فشار خون، و از دست دادن تونوس عضلانی (فلج موقتی) مشاهده می‌شود. با این حال، مغز در این حالت بسیار فعال است.

اختلالات خواب REM

یکی از مهم‌ترین اختلالات خواب REM، اختلال رفتاری خواب REM است که در آن فلج عضلانی معمولاً اتفاق نمی‌افتد یا ناقص است.

این امر می‌تواند منجر به رفتارهایی مانند صحبت کردن، فریاد زدن، مشت و لگد زدن، و حتی پریدن از رختخواب شود. علل این اختلال هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما ممکن است با بیماری‌هایی مانند پارکینسون و زوال عقل مرتبط باشد.

علل و درمان

علت دقیق این اختلال ناشناخته است، اما گاهی با مصرف الکل، آرام‌بخش‌ها، خواب‌آورها، و برخی داروهای ضدافسردگی ارتباط دارد. تشخیص و درمان این اختلال باید توسط یک پزشک متخصص انجام شود، چرا که می‌تواند به آسیب رساندن به خود فرد یا دیگران منجر شود.

راهکارهای درمانی

درمان اختلالات خواب REM و Non-REM می‌تواند شامل تغییرات سبک زندگی، مدیریت استرس، و در برخی موارد، دارو درمانی باشد.

همچنین، مشاوره و روان درمانی ممکن است برای کمک به کاهش علائم اختلالات خواب مفید باشد. در مواردی که اختلال خواب با بیماری‌های عصبی همراه است، درمان بیماری زمینه‌ای می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.

نتیجه‌گیری

خواب REM و Non-REM دو جزء حیاتی چرخه خواب هستند که هر کدام ویژگی‌ها و اهمیت خاص خود را دارند. درک اختلالات مرتبط با این مراحل و راهکارهای درمانی آنها می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و در نتیجه، بهبود کیفیت زندگی کمک کند. مراقبت از خواب، مانند هر جنبه دیگری از سلامتی، نیازمند توجه و مراقبت دائمی است.

♦  دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران

♦  فلوشیپ اختلالات خواب از دانشگاه بارسلونا