سندروم پای بی قرار و اختلالات خواب

سندروم پا چگونه با الگوهای خواب ارتباط برقرار می کند؟

یکی از اهداف ما در دنیای خرو پف این است که به شما در مورد خطرات مربوط به آن آموزش می دهیم. زمانی که شما درک بیشتری در مورد خرو پف داشته باشید. بهتر است در خصوص تمام پیامدهای بهداشتی بالقوه فکر کنیم – پیامدهایی از قبیل سکته ی مغزی و مشکلات قلبی و عروقی، دیابت، اختلال در نعوظ، سرطان و آلزایمر. این ها مربوط به افرادی است که تازه دچار این مشکل شده اند. خرخر کردن می تواند یکی از آپنه ی خواب و یک مشکل جدی باشد. امید است که با هرچه بیشتر دانستن در مورد مشکل خرخر کردن، بتوانید راه حل بهتری برای آن پیدا کنید.

با داشتن این مسئله در ذهن، بهتر است یکی دیگر از علائمی را مورد بررسی قرار دهیم که معمولا نادیده گرفته شده و تاثیر زیادی بر روی سلامتی دارد. آیا تابه حال احساس درد ضرباندار و یا سوزن سوزن شدن در پا کرده اید؟ گاهی ممکن است احساس خزیدن و یا احساس خارش داشته باشید، یا به هرحال ترکیبی از هر یک از این علائم. در نهایت تمام این موارد شما را وادار به حرکت سریع پا می کند یا اینکه می ایستید و پای خود را به اطراف حرکت می دهید. سندروم پای بی قرار (RLS) اختلالات خواب زیادی را در پی دارد.

سندروم پای بی قرار چیست؟

مردم زیادی هستند که دچار این مشکل می باشند. برآورد شده که 10 درصد جمعیت ایالات متحده دچار RLS هستند. برای لحظه ای به این موضوع فکر کنید، این آمار یعنی 30 میلیون نفر در این کشور دچار RLS هستند.

RLS احساس ناراحت کننده ای در پاهاست که به خاطر آن اصرار در حرکت دادن آنها دارید. این احساس را نمی توان توصیف کرد، اما بسیاری می گویند که نوعی خارش، سوزن سوزن شدن و یا خزیدن چیزی در روی پا احساس می شود. گاهی حتی درد هم احساس می شود. تمام علائم منجر به حرکت دادن پا می شود. این علائم معمولا در شب یا زمان استراحت بدتر می شوند. اختلالات خواب به خاطر مشکل RLS بسیار متداول است، زیرا این مشکل خوابیدن را برای فرد سخت می کند، به ویژه وقتی مجبور باشد پای خود را حرکت دهد. با حرکت دادن پا فرد احساس راحتی می کند، اما معمولا این حس کوتاه است و پس از بازگشت به حالت استراحت دوباره حس ناخوشایند به پاها برمی گردد.

دلایل سندروم پای بی قرار:

سندروم پا ممکن است به خاطر آپنه ی خواب باشد. هر یک از آنها می تواند نشان دهنده ی دیگری باشد. RLS از طریق ارزیابی و بررسی خواب مشخص می شود – همان تستی که برای مشخص شدن آپنه ی خواب انجام می شود. خرخر کردن نیز مشخصه ی دیگری از RLS است، همانطور که می تواند یکی از علائم آپنه ی خواب انسدادی باشد. تمام این اختلال ها باعث کم خوابی، خستگی مفرط و دیگر مشکلات می شوند.

گرچه هیچکس علت اصلی سندروم پا را نمی داند، اما طبق گفته های جان هاپکینز، مدیر مرکز سندروم پای بی قرار، فاکتورهای زیادی وجود دارند که به این شرایط ارتباط پیدا می کند، از جمله:

1. غلظت آهن در مغز

به نظر می رسد کمبود آهن یکی از عوامل بروز RLS باشد. برای اندازه گیری سطح آهن مغز MRI می تواند موثر باشد. بررسی ها نشان داده اند که وقتی کمبود آهن برطرف می شود، علائم RLS نیز کم شده یا به طور کل برطرف می شوند.

2. غلظت دوپامین در مغز

شواهد نشان می دهند که RLS به اختلال در گانگلیون بازال در مغز مرتبط می شود. این مدارها از انتقال دهنده های عصبی دوپامین استفاده می کنند که برای فعالیت ها و حرکت های صاف و هدفمند ماهیچه ها مورد نیاز می باشند. اختلال در این مسیرها معمولا منجر به حرکات غیرارادی می شود. افراد مبتلا به پارکینسون، یکی دیگر از اختلالات مربوط به مسیر گانگلیون بازال دوپامین، معمولا دچار مشکل RLS نیز هستند.

3. ژنتیک

ژنتیک و سندروم پای بی قرار به نوعی با یکدیگر در ارتباط هستند. RLS به عوامل محیطی و ژن ها مربوط می شود. کسانی که با کمبود آهن متولد می شوند و یا اینکه بعدها دچار کمبود آهن می شوند، لزوما دچار RLS نمی شوند. اما کمبود آهن می تواند یکی از دلایل RLS باشد. تفاوت در ساختار ژن می تواند احتمال خطر RLS را افزایش دهد و همانطور که می دانید ژن های بسیار متفاوتی وجود دارد. باز هم تفاوت ساختار ژن لزوما منجر به RLS نمی شود، بلکه خطر احتمال آن را افزایش می دهد. اثر متقابل ژن ها و میزان آهن در برخی موارد باعث بروز علائم RLS می شود.

گرچه شواهد مستقیمی وجود ندارد، اما تصور می شود RLS با فاکتورها و شرایط زیر مرتبط باشند:

• بیماری های مزمن مانند نارسایی کلیه، دیابت، نوروپاتی محیطی (معمولا درمان وضعیت های زمینه ای باعث تسکین RLS می شود.)
• مصرف برخی داروها علائم RLS را وخیم می سازند، مانند داروهای ضدتهوع و داروهای آنتی سایکوتیک و ضد افسردگی ها و حتی برخی داروهای سرماخوردگی و ضدحساسیت.
• حاملگی ( علائم معمولا 4 هفته پس از تولد نوزاد فروکش می کند.)

گرچه طی 20 سال گذشته تحقیقات گسترده ای در این مورد انجام شده است، برای درک بهتر این بیماری و شناخت آن همچنان نیاز به بررسی های بیشتری است.

علائم سندروم پای بی قرار:

افرادی که دچار مشکل RLS هستند، معمولا نمی توانند به راحتی بخوابند. یا زمانی که می خوابند، خواب آنها دائما منقطع می شود. حرکت پی در پی عضلات در طول خواب در این افراد رایج می باشد. این جنبش ها 20 تا 30 ثانیه طول می کشند و منجر به مختل شدن جدی خواب می شوند.

خرخر کردن یا آپنه ی خواب فقط مشکل را بدتر می سازد، مشکلاتی مانند خستگی مفرط، خواب آلودگی و دیگر عواملی که بر روی زندگی شما، روابط، کار و میزان تمرکز شما تاثیر می گذارند.

درمان RLS

در برخی موارد تسکین علائم RLS به سادگی و با حرکت دادن منطقه آسیب دیده ( پا یا ساق پا) قابل انجام می باشد. حرکت دادن یک آرامش موقتی به همراه دارد، اما راه حل ماندگاری نیست. اگر سعی کنید علل سندروم پای بیقرار (مانند دیابت) را کنترل کنید، علائم آن نیز کاهش خواهند یافت.

برخی داروها نیز به کاهش این علائم کمک می کنند. داروهایی که دوپامین را افزایش می دهند، در کاهش علائم RLS موثر هستند. روپینیرول و لوی دوپا از این نوع داروها هستند.

تغییرات سبک زندگی نیز می تواند به کاهش علائم این بیماری کمک کند – این شرایط عبارتند از حذف کافئین، ترک سیگار و مشروبات الکلی، برطرف کردن کمبود آهن، داشتن خواب منظم و ماساژ دادن پاها. اگر خرخر می کنید، برطرف کردن خرخر نیز موثر می باشد. خرخر کردن باعث برهم خوردن خواب و بدتر شدن علائم RLS می شود. یک رژیم سالم انتخاب کنید. ورزش کنید. اگر قبلا اصلا یوگا را انتحان نکرده اید، زمان آن رسیده که این کار را بکنید. انتخاب رژیم غذایی و سبک زندگی سالم فاکتورهای خطر را کاهش می دهد.

اگر فکر می کنید دچار مشکل سندروم پای بی قرار یا هرگونه اختلال دیگری هستید، هر چه سریعتر به پزشک  متخصص اختلالات خواب مراجعه کنید.

[divider]

مرکز تحقیقات کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا

[divider]

♦  دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران

♦  فلوشیپ اختلالات خواب از اسپانیا

♦  مدیر کلینیک خواب مجموعه کلینیک های تخصصی آلومینا

[divider]

انجام و تفسیر تست خواب (پلیسومنوگرافی) در کلینیک خواب آلومینا

توسط دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب انجام می شود.

برای تماس و تعیین نوبت کلینیک خواب اینجا کلیک کنید:  تماس با ما