تومور مغزی چیست؟ | بهترین روش درمان تومور مغزی

روش های تشخیص تومور مغزی

چنانچه شما مظنون به داشتن تومور مغزی باشید، دکتر شما ممکن است تعدادی از آزمایشات و رویه هایی را تجویز کند که این موارد عبارتند از:

• معاینه نورولوژیکی (سیستم عصبی). آزمایش سیستم عصبی ممکن است شامل چک کردن سیستم بینایی ،شنوایی، تعادل، تناسب، استقامت بدنی و واکنش های غیرارادی شما باشد. وجود مشکل در یک یا چند حوزه ممکن است نشانگر وجود یک تومور مغزی در سر شما باشد.

• آزمایشات تصویربرداری. عموما از «تصویربرداری رزونانس مغناطیسی» (MRI) برای کمک به تشخیص تومور مغزی استفاده می شود. در فرایند مطالعه MRI ممکن است در مواردی نوعی رنگ از طریق رگی در بازوی شما تزریق شود.

تعدادی از قسمت های  تخصصی اسکن MRI – شامل MRI کارکردی، MRI تزریقی و طیف سنجی رزونانس مغناطیسی – ممکن است به دکتر شما برای سنجش تومور و برنامه ریزی برای درمان مناسب کمک کند.

در مواردی آزمایشات تصویر برداری دیگری نیز توصیه می شود که یکی از این موارد توموگرافی کامپیوتری(CT) می باشد. توموگرافی گسیل پوزیترون(PET) نیز ممکن است برای تصویربرداری از مغز استفاده شود؛ اما این نوع از تصویربرداری بیش از اینکه برای تصویربرداری از تومور مغزی مناسب باشد، برای تصویر برداری از دیگر انواع سرطان مناسب است.

• آزمایش هایی برای تشخیص سرطان در دیگر بخش های بدن شما. چنانچه دکتر شما مظنون به این باشد که تومور مغزی شما ممکن است نتیجه سرطانی باشد که از بخش دیگری از بدنتان گسترش یافته است، احتمال دارد آزمایشات و رویه هایی را تجویز کند که تعیین می کند که ریشه تومور مغزی در کجا قرار دارد. یک مثال در این زمینه می تواندCT اسکن یا PET برای یافتن نشانه های سرطان ریه باشد.
• جمع آوری و آزمایش نمونه ای از بافت غیرطبیعی ( بیوپسی). بیوپسی می تواند به عنوان بخشی از عمل خارج کردن تومور مغزی به اجرا درآید. بیوپسی را می توان با استفاده از یک سوزن به انجام رسانید.

یک بیوپسی سوزنی استریوتاکتیک ممکن است به منظور دسترسی به بخش ها یا قسمت های خیلی حساس مغز شما که احتمالا به واسطه عمل های گسترده تر آسیب دیده است، به انجام برسد. جراح مغز سوراخی را در استخوان جمجمه شما ایجاد می کند. سپس یک سوزن نازک وارد آن سوراخ در جمجمه شما می شود. بافت مورد نظر توسط سوزن، که دائما به واسطه CT اسکن  یا MRI هدایت می شود، از مغز شما خارج می شود.

سپس، نمونه بیوپسی زیر یک میکروسکوپ مشاهده می شود و تعیین می شود که این بافت، سرطانی یا خوش خیم است. تست های آزمایشگاهی پیچیده نشانه هایی را درباره پیش بینی شرایط شما و نیز گزینه های درمان شما در اختیار دکترتان قرار می دهد.

روش های درمان تومور مغزی

درمان یک تومور مغزی به نوع، اندازه و موقعیت تومور و همچنین سلامت کلی شما و نیز عادات و علایق شما بستگی دارد.

جراحی تومور مغزی

چنانچه تومور مغزی در موقعیتی قرار دارد که عمل جراحی را امکان پذیر می کند، جراح شما تلاش می کند که بیشترین حجم ممکن از آن تومور مغزی را استخراج نماید.

در مواردی، تومورها کوچک می باشند و جدا کردن آنها از بافت های مغزی اطراف آن آسان است، که این شرایط سبب امکان پذیر شدن برداشت کامل تومور طی عمل جراحی می شود. در موارد دیگر، تومورها را نمی توان از بافت اطراف آن جدا کرد، یا اینکه تومور در نزدیکی قسمت های حساس مغز شما قرار دارد، که این موضوع سبب بالا رفتن خطر عمل جراحی می شود. در این شرایط پزشک شما تا میزانی از این تومور را از مغز خارج می کند که برای بیمار ایمن باشد.

خارج کردن حتی بخشی از تومور مغزی ممکن است سبب کاهش نشانه ها و علائم سرطان شما شود.

عمل جراحی برای خارج کردن یک تومور مغزی خطراتی مانند عفونت و خونریزی را به همراه دارد. خطرات دیگر جراحی بستگی به قسمتی دارد که تومور مغزی شما در آن قرار گرفته است. برای مثال، جراحی بر روی تومور نزدیک عصب هایی که به چشم های شما متصل می شود، ممکن است خطر نابینایی را به همراه داشته باشد.

جراحی مغز «اثر تهاجمی حداقلی» (Minimally Invasive Scarless)

بیمارانی که با استفاده از این روش  های پیشرفته عمل جراحی می شوند، غالبا مدت زمان کمتری را در بیمارستان می مانند، زودتر بهبود می یابند و همچنین میزان مرگ و میر کمتری در آنها انتظار می رود.

پرتو درمانی

پرتو درمانی از اشعه هایی با انرژی بالا، همچون X-rays یا پروتون، برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی ممکن است با استفاده از دستگاهی خارج از بدن شما به انجام برسد (تابش اشعه خارجی)، یا، در موارد معدودی،  ممکن است پرتو درون بدن شما و نزدیک به تومور مغزی شما قرار بگیرد( براکی تراپی).

پرتو درمانی چگونه انجام میشود

تابش اشعه خارجی ممکن است صرفا بر بخشی از مغز شما متمرکز شود که تومور قرار گرفته است، یا اینکه می تواند تمامی مغز شما را پوشش دهد ( پرتو تمام مغز). پرتودرمانی تمام مغز در بیشتر موارد برای درمان سرطان هایی مورد استفاده قرار می گیرد که از دیگر بخش های بدن به مغز گسترش یافته است و چندین تومور را در مغز ایجاد کرده است.

امروزه، متخصصان در حال مطالعه شکل جدیدی از پرتودرمانی هستند که از اشعه های پروتون برای درمان استفاده می کند، تا بتوانند از آن روش برای درمان افراد مبتلا به تومور مغزی استفاده کرد. برای تومورهایی که خیلی به ناحیه های حساس مغز شما نزدیک هستند، پروتون درمانی ممکن است خطر عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی را کاهش دهد. اما پروتون درمانی موثرتر از پرتودرمانی استاندارد که با اشعه X-rays انجام می شود، نمی باشد.

اثرات جانبی پرتودرمانی بستگی به نوع و دوز پرتویی دارد که شما دریافت می کنید. اثرات جانبی شایع در حین یا پس از پرتودرمانی عبارتند از خستگی، سردرد، کاهش حافظه و سوزش پوست سر.

جراحی پرتویی

جراحی پرتویی استریوتاکتیک شکلی از جراحی سنتی نیست. بلکه جراحی پرتویی از چندین اشعه تابشی استفاده می کند تا از این طریق، شکلی از پرتودرمانی بسیار متمرکز را برای از بین بردن سلول های مغزی در سطحی بسیار کم مورد استفاده قرار دهد. هر یک از اشعه پرتو به طور جداگانه قدرتمند نیست، اما نقطه ای که همه اشعه ها در آن متمرکز می شوند – بر روی تومور مغزی – دوز بسیار بالایی از پرتو را دریافت می کند که این عامل سبب از بین رفتن سول های توموری می شود.

انواع مختلفی از تکنولوژی مورد استفاده در جراحی پرتویی وجود دارد که به واسطه آنها پرتوهایی برای درمان تومورهای مغزی ساطع می شود که از جمله این دستگاه ها می توان به گاما نایف(Gamma Knife) و شتاب دهنده خطی(linear accelerator) اشاره کرد.

جراحی پرتویی معمولا در یک جلسه درمانی انجام می پذیرد و در اغلب موارد شما می توانید در همان روز درمان به خانه خود باز گردید.

شیمی درمانی

شیمی درمانی از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. داروهای شیمی درمانی را می توان از طریق دهان و به شکل قرص استفاده کرد و یا اینکه آن را به رگ تزریق کرد (داخل وریدی). داروی شیمی درمانی که در اغلب موارد برای درمان تومورهای مغزی مورد استفاده قرار می گیرد، تموزولومید (Temozolomide) یا تمودار(Temodar) نام دارد، که در قالب قرص مورد استفاده قرار می گیرد. انواع مختلف دیگری از داروهای شیمی درمانی در دسترس می باشند و بسته به نوع سرطان ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.

اثرات جانبی شیمی درمانی بستگی دارد به نوع و دوز داروهایی که استفاده می شود. شیمی درمانی می تواند منجر به حالت تهوع، استفراغ و ریزش کامل موها شود.

آزمایش ها بر روی سلول های تومور مغزی شما می تواند تعیین کند که آیا شیمی درمانی به درمان شما کمک می کند یا خیر. همچنین، نوع تومور مغزی شما برای تجویز یا عدم تجویز شیمی درمانی تعیین کننده خواهد بود.

درمان دارویی هدفمند

درمان دارویی هدفمند بر خاصیت های غیرطبیعی موجود در سلول های سرطانی تمرکز دارد. با متوقف کردن این وضعیت های غیرعادی، درمان دارویی هدفمند می تواند سبب مرگ سلول های سرطانی شود.

داروهای مورد استفاده در دارو درمانی برای انواع خاصی تومورهای مغزی قابل استفاده هستند و در حال حاضر بر روی تعداد بیشتری از این داروها از طریق آزمایشات بالینی مطالعه صورت می گیرد. انواع بیشتری از  درمان دارویی هدفمند در حال گسترش می باشد.

توانبخشی پس از درمان

به این سبب که تومورهای مغزی می توانند در بخش هایی از مغز که مهارت های حرکتی، گفتار، بینایی و تفکر کردن را کنترل می کنند گسترش بیابند، توانبخشی می تواند بخش اساسی بهبود پس از درمان را تشکیل دهد. بسته به نیاز شما، پزشک شما ممکن است شما را به یکی از موارد زیر ارجاع دهد:

• فیزیوتراپی این درمان به شما کمک می کند که مهارت های حرکتی و استقامت ماهیچه های خود را دوباره به دست بیاورید.
• کار درمانی به شما کمک می کند که بتوانید پس از یک تومور مغزی یا دیگر انواع بیماری به فعالیت های روزانه عادی خود، مانند کار کردن، بازگردید.
• گفتار درمانی توسط متخصصانی در حوزه مشکلات گفتاری ( آسیب شناسان گفتاری) که در صورتی که از مشکلات گفتاری رنج می برید به درمان شما کمک می کنند.
• آموزش کودکان مدرسه ای برای کمک به کودکان تا با تغییرات در حافظه  و تفکرشان پس از یک تومور مغزی مواجه شوند.

طب جایگزین

تحقیقات کمی بر روی درمان های مکمل و جایگزین تومور مغزی صورت گرفته است. هیچ درمان جایگزینی نمی تواند تومور مغزی را درمان کند. در هر حال، درمان های جایگزین ممکن است به شما برای مواجه با استرس ناشی از تشخیص تومور مغزی کمک کند.

برخی از درمان های مکمل که ممکن است کمک کننده باشند عبارتند از:

• طب سوزنی
• هنر درمانی
• تمرین بدنی کردن
• مدیتیشن
• موزیک درمانی
• تمرین های آرامش بخش

با دکتر خود در خصوص گزینه های پیش روی خود صحبت کنید.

حمایت روحی از بیمار سرطانی

تشخیص تومور مغزی می تواند بسیار نگران کننده و ترسناک باشد. این موضوع برای شما می تواند منجر به این شود که احساس کنید که کنترل کمی بر روی سلامتی خود دارید. اما شما می توانید اقداماتی را به منظور مواجهه با شوکه شدن و غمی که ممکن است پس از تشخیص این بیماری به سراغ شما بیاید، انجام دهید. اقدامات زیر را مدنظر قرار دهید:

• در خصوص تومورهای مغزی به اندازه کافی کسب دانش کنید تا در خصوص مراقبت از خود تصمیم بگیرید. از دکتر خود در مورد نوع خاص تومور مغزی خود سوال کنید، که این سوالات می تواند در خصوص گزینه های درمان و یا ،اگر دوست دارید، در مورد پیش بینی آینده بیماری تان باشد. اگر در مورد تومورهای مغزی بیشتر بیاموزید، ممکن است در مورد اتخاذ تصمیم هایی برای درمان خود مصمم تر شوید.
• با دوستان و خانوده تان رابطه صمیمانه ای داشته باشید. تقویت روابط نزدیک تان به شما کمک خواهد کرد تا با تومور مغزی تان مقابله کنید. دوستان و خانواده می توانند حمایت های عملی که نیاز خواهید داشت را به شما ارائه کنند که می تواند شامل مراقبت از خانه شما در زمان حضورتان در بیمارستان باشد. و اینکه آنها می توانند در شرایطی که به سبب تشخیص سرطان بسیار نگران هستید، حامی عاطفی شما باشند.
• فردی را برای صحبت کردن پیدا کنید. یک شنونده خوب را بیابید که علاقمند است که به صحبت های شما در مورد امیدها و ترس هایتان گوش کند. این فرد می تواند یک دوست یا یکی از اعضای خانواده تان باشد. نگرانی و فهمیده شدن از سوی یک مشاور، مددکار اجتماعی پزشکی، روحانی و یا گروه حمایت از افراد سرطانی نیز مفید باشد.

از پزشک خود در مورد گروه های حمایتی در منطقه خود سوال کنید. یا اینکه دفترچه تلفن، کتابخانه و یا یک سازمان سرطان را چک کنید، که از جمله این سازمان ها می توان به «موسسه ملی سرطان» یا «جامعه سرطان آمریکا» اشاره کرد.

آمادگی پیش از ملاقات پزشک

چنانچه هرگونه نشانه یا علائم تومور مغزی را در خود مشاهده می کنید که شما را نگران می کند، ملاقاتی را با دکتر خود ترتیب دهید. اگر تومور مغزی در شما تشخیص داده شود، ممکن است به متخصصانی مانند موارد زیر ارجاع داده شوید:

• پزشکانی که متخصص در اختلالات مغزی هستند (متخصصین مغز و اعصاب)
• پزشکانی که سرطان را درمان می کنند ( انکولوژیست ها)
• پزشکانی که از تابش برای درمان سرطان استفاده می کنند ( انکولوژیست های تابش)
• پزشکانی که متخصص در سرطان های سیستم عصبی هستند ( انکولوژیست های عصبی)
• جراحانی که بر روی مغز و سیستم عصبی عمل جراحی انجام می دهند ( جراحان مغز و اعصاب)
• متخصصین توانبخشی

ایده بسیار خوبی است که برای قرار ملاقات با پزشک خود به خوبی آماده باشید. در اینجا برخی از اطلاعات لازم برای آماده شدن برای ملاقات و اینکه چه انتظاری از پزشک تان داشته باشید آمده است.

کارهایی که می توانید پس از ویزیت انجام دهید

• از هر گونه محدودیت های پیش از قرار ملاقات آگاه باشید. هنگامی که وقت ملاقات را تعیین می کنید، در خصوص وجود هر چیزی که لازم است پیش از ملاقات انجام دهید سوال کنید؛ مانند محدود کردن تغذیه خود.
• هرگونه علائمی که در خود مشاهده می کنید را یادداشت کنید. این علائم می تواند شامل هر چیزی باشد که در ظاهر بی ارتباط با دلیلی باشد که شما قرار خود را با پزشک تان تنظیم کرده اید.
• اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت کنید، شامل هرگونه استرس های شدید یا تغییرات اخیر زندگی.
• لیستی از همه داروها تهیه کنید، شامل داروها و مکمل هایی که استفاده می کنید.
• می توانید عضوی از خانواده یا یک دوست را در ملاقات همراه خود داشته باشید. در مواردی دشوار است که تمامی اطلاعاتی که در زمان ملاقات با پزشک ارائه می شود را به یاد داشته باشید. کسی که شما را همراهی می کند ممکن است چیزی را به خاطر بسپرد که شما گم کرده یا فراموش کرده اید.
• سوالاتی را که می خواهید از پزشک تان بپرسید یادداشت کنید.

زمانی که شما در حضور پزشک تان هستید محدود است، بنابراین آماده کردن لیست سوالات می تواند به شما برای عدم اتلاف زمان در این قرار ملاقات کمک کند. سوالات خود از مهم ترین تا کم اهمیت ترین اولویت بندی کنید تا در مواردی که زمان رو به اتمام است به پرسیدن سوالات خیلی مهم بسنده کنید. در خصوص درمان تومور مغزی برخی از سوالات اساسی که می توانید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:

• من چه نوع تومور مغزی دارم؟
• تومور مغزی من در چه موقعیتی از مغز من قرار دارد؟
• تومور مغزی من چقدر بزرگ است؟
• تومور مغزی من چقدر بدخیم است؟
• آیا تومور مغزی من سرطانی است؟
• آیا من به آزمایش های اضافی نیاز دارم؟
• گزینه های درمان من کدام اند؟
• آیا درمانی هست که بتواند تومور مغزی من را به بهبود کامل برساند؟
• فواید و خطرات هر یک از درمان ها کدام اند؟
• آیا درمانی وجود دارد که شما احساس کنید بهترین درمان برای من است؟
• آیا لازم است که یک متخصص را ویزیت کنم؟ هزینه این ویزیت چه میزان است و آیا بیمه من این هزینه را پوشش می دهد؟
• آیا بروشور یا هر گونه مطالب نوشتاری دیگری وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
• چه چیزی تعیین خواهد کرد که آیا من به ویزیت های دیگری هم نیاز دارم یا خیر؟

علاوه بر سوالاتی که برای پرسیدن از دکترتان آماده کرده اید، در خصوص پرسیدن هر نوع سوال دیگری که برایتان پیش می آید تردید نکنید.

سوالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد

محتمل است که پزشک از شما تعدادی از سوالات را بپرسد. آمادگی برای پاسخ دادن به این سوالات به شما این امکان را می دهد که وقت کافی برای پرداختن به دیگر نکات را داشته باشید. پزشک شما ممکن است بپرسد:

• چه زمانی شما علائم بیماری را در خود حس کردید؟
• علائم بیماری شما مداوم بوده اند یا گاه به گاه؟
• علائم بیماری شما تا چه میزان شدید بوده اند؟
• در صورت وجود، چه چیزی به نظر می رسد که می تواند علائم بیماری شما را بهبود بخشد؟
• در صورت وجود، چه چیزی به نظر می رسد که وخامت علائم بیماری شما را تشدید کند؟

در صورت مشاهده علائم بالا و نگرانی در خصوص احتمال ابتلا به تومور مغزی می توانید جهت دریافت نوبت و ویزیت پزشک متخصص اینجا کلیک کنید.