سندرم روده تحریک پذیر IBS: از علائم تا درمان

سندرم روده تحریک پذیر (Irritable Bowel Syndrome)  

اختلالی در عملکرد رودۀ کوچک است. افراد مبتلا به این بیماری با  دردشکمی و تغییرات عادات روده ای از قبیل یبوست یا اسهال یا هر دوی آنها دست و پنجه نرم می كنند. سایر نشانه های سندرم روده تحریک پذیر شامل نفخ شکمی، از دست دادن اشتها و احساس رخوت و کسالت عمومی است.  سندرم روده تحریک پذیر اختلال بسیار شایعي است. تحقیقات در مورد شیوع این بیماری حاکی از آن است که رواج این بیماری در ایالات متحده آمریکا بین 15تا20 درصد کل جمعیت است.

 [divider]

علایم IBS

مشخصه IBS درد های شکمی است که با یبوست یا اسهال یا هر دو همراه می باشد. درد و تغییرات اجابت مزاج ممکن است خفیف باشد و یا ممکن است شدید باشد و  فعالیتهای روزمره را مختل کند. اسهال در این بیماری ممکن است منجر شود تا همیشه  خود را نزدیک به حمام و دستشویی نگه دارید.

[divider]

علت بروز IBS

علت  بروز سندرم روده تحریک پذیر هنوز مشخص نیست. اعتقاد بر این است که فعالیت های غیر طبیعی عضلات روده و یا عصب هایی که کنترل این عضلات را به عهده دارند می تواند دلیل آن باشد که این مورد الگوهای غیر طبیعی انقباض ماهیچه های روده ای و در نتیجه ی آن درد و یبوست و یا اسهال را در پی خواهد داشت. ترشح مایع داخل روده نیز ممکن است افزایش یابد. اختلالات ماهیچه ای روده حتی زیر میکرسکوپ نیز قابل مشاهده نیست.

[divider]

چه کسانی بیشتر در معرض IBS می باشند؟

زنان در مقایسه با مردان دو برابر بیشتر احتمال ابتلا به IBS را دارند. با اینکه این علائم در هر سنی میتواند شروع شود، ولی معمولاً از 20 سالگی به بعد خود را نشان می دهد، به نظر می رسد اگر در افراد فامیل کسی باشد که IBS داشته باشد احتمال بروز آن در افراد دیگر فامیل افزایش می یابد. اضطراب و استرس از دلایل بروز IBS نمی باشند. وجود آنها علائم IBS را وخیم تر می کند.

[divider]

تشخیص IBS

هیچ تستی برای تشخیص IBS وجود ندارد. گاهی او قات فعالیت عضلات روده مورد بررسی قرار می گیرد و موارد غیر طبیعی آن  کشف و مطالعه می شود. درد شکم  همراه با یبوست و اسهال و یا هر دو معمولاً علائمی است که به تشخیص IBS کمک می کند.از آنجا که بسیار ی از اختلالات دیگر شکمی نیز ممکن است با همین علائم همراه باشند باید تست هایی انجام شود تا مطمئن شویم بیماریهای دیگر دستگاه گوارشی وجود نداشته باشد.

[divider]

تأثیر سندرم روده تحریک پذیر بر زندگی افراد

تا زمانی که علائم آن خفیف باشد فعالیت های روزمره را خیلی تحت تأثیر قرار نمی دهد، اما زمانی که شدید باشد ممکن است فعالیت ها را به دلیل درد یا نیاز به رفتن به حمام مختل کند. حتی ممکن است فرد به دلیل خجالت از اینکه مدام باید نزدیک حمام و دستشویی باشد از فعالیت های اجتماعی یا حضور در محافل خود داری کند.

[divider]

استرس و  سندرم روده تحریک پذیر

اشاره شد که استرس دلیل بروز IBS نمی تواند باشد، اما با این حال کاهش استرس یک روش معقول و منطقی برای بهبود علائم IBS می باشد. گاهی اوقات خود افراد می توانند با استرس مقابله کنند اما در موارد شدیدتر بهتر است  اینکار با کمک فرد دیگر و متخصص انجام شود. استرس سبب می شود که علائم IBS وخیم تر خود را نشان دهند.

[divider]

علائم IBS در چه شرایطی تشدید می شود

در واقع، خیلی مهم است که هرگونه عاملی که باعث تشدید علائم IBS می شود را شناسایی و یادداشت کنید خواه یک فعالیت خاص باشد خواه غذاهای خاص یا داروهای خاص باشد. غذاهای خاصی به عنوان تشدید کننده علائم ذکر نشده است اما خود شما به رژیم غذایی خود دقت کنید و غذاهایی که این علائم را در شما شدت می دهد یادداشت کنید و از خوردن آنها پرهیز کنید.

[divider]

درمان IBS : تغییر رژیم غذایی

بعضی از غذاها ممکن است علائم  و نشانه های IBS را تشدید کند برای اینکه آنها در عملکرد عضلات روده تغییر ایجاد می کنند. کافئین ممکن است سبب تحریک انقباض عضلات روده شود. از سوی دیگر غذاهای چرب فعالیت عضلانی روده را کاهش می دهند. همانطور که گفته شد خود شما کم کم متوجه شده اید که کدام غذاها برای شما با تشدید علائم همراه است آنها را به خاطر بسپارید و از رژیم غذایی حذف کنید و یا جایگزین کنید.

[divider]

درمان IBS : پروبیوتیک

پروبیوتیک ها اغلب برای درمان علائم IBS استفاده می شود. مطالعات نیز در این مورد مفید بودن پروبیوتیک ها تأیید می کند، با این حال، مهم است که بدانید پروبیوتیک ها 20 تا 40 درصد در درمان علائم IBS می توانند نقش داشته باشند.

[divider]

درمان IBS : استفاده از داروها

داروها یک راه دیگر برای درمان علائم IBS می باشند.  داروها بر اساس علائمIBS انتخاب می شوند. به عنوان مثال  anti- diarrheals از قبیل لوپرامید Loperamide(lmodium) و یا diphenoxylate  و atropine(Lomotil) می توانند با مهار عضلات روده اسهال را کاهش دهند، روان کننده ها مدفوع و فیبر نیز ممکن است در مورد یبوست مورد استفاده قرار بگیرند.

[divider]

درمان IBS: داروهای ضد افسردگی

ممکن است برای درمان علائم IBS داروهای ضد افسردگی نیز تجویز شود،در این مورد این داروها به منظور ضد افسردگی تجویز نمی شوند بلکه در دوزهای پایین برای مهار درد بافت های عصبی تجویز می شوند.داروهایی برای جلوگیری از اسپاسم عضلات روده مانند anti-cholinergic، dicyclomine (Benty)مفید  خواهد بود. اما اثرات جانبی آنها مانند بدتر شدن یبوست نیز باید مد نظر قرار گیرد.

[divider]

درمان IBS : روغن نعناع

برای بیماران مبتلا به IBS، روغن نعناع از ارزش بالایی برای تسکین برخوردار است، باید از روغن نعناع طبیعی استفاده شود زیرا در این مورد روغن مصنوعی کارساز نخواهد بود، روغن نعناع می تواند به شکا آب نبات و یا به شکل کپسول روغن مورد استفاده قرار گیرد. قبل از مصرف روغن نعناع با پزشک مشورت کنید.

[divider]

درمان IBS : روان درمانی

از آنجا که استرس باعث می شوند سندرم روده تحریک پذیر با علائم شدیدتری بروز کند، بهتر است تلاش کنید و استرس های خود را کاهش دهید. استراتژی های مدیریتی از جمله شناخت- رفتار درمانی می تواند کمک کننده باشد.

[divider]

درمان IBS: هیپنوتیزم

برخی شواهد از تأثیر هیپنوتیزم در کاهش علائم IBS حمایت می کند.

[divider]

درمان IBS : بیوفیدبک

پسخوراند زیستی (بیوفیدبک) راه دیگر برای مدیریت علائم IBS محسوب می شود، با بیوفیدبک فرد می آموزد که حالت های جسمی خود را آرام تر کند، این روش حتی می تواند به کاهش استرس و بهبود علائم IBS کمک کند.

منبع:

medicinenet