لرزش بدن چیست

خوب در ابتدا باید ببینیم که منظور از لرزش بدن چیست و ما در مورد چه چیزی حرف می زنیم.

قبل از شروع بحث باید ببینیم انواع لرزش بدن چیست؟ و لرزش شما از کدام نوع است؟

انواع لرزش بدن

1- لرزش بدن که توسط بقیه قابل مشاهده نیست و فقط شما در درونتان حس می کنید (این نوع لرزش معمولا علت اضطرابی و علل روانپزشکی دارد)

2- لرزش بدن که در جاهای خاصی بیشتر است مثلا لرزش دستها و سر …این نوع لرزش بسته به اینکه در هنگام فعالیت است یا در هنگام استراحت و چه فرکانسی دارد علت گوناگونی هم دارد. بیشتر علل این نوع لرزش بیماری های سیستم عصبی هستند و تشخیص ها از پارکینسون گرفته تا برخی لرزش های خانوادگی خوش خیم متغیرند.

3-لرزش در قسمت های بخصوص به دنبال یک حادثه یا یک بیماری مثلا لرزش دست به دنبال ضربه به بازو و قطع عصب و موارد مشابه

کمی تخصصی تر به لرزش بدن می پردازیم

چه چیزی باعث لرزش بدن می شود؟

به طور کلی، لرزش فیزیولوژیک ناشی از مشکلی در قسمت های عمیق مغز است که حرکات را کنترل می کند. اغلب انواع لرزش علت شناخته شده ای ندارند، گرچه بعضی از اشکال وجود دارد که به نظر می رسد ارثی باشند.

لرزش می تواند به تنهایی رخ دهد یا به همراه تعدادی از اختلالات عصبی دیده شود، از جمله:

• مولتیپل اسکلروزیس
• سکته مغزی
• آسیب تروماتیک مغز (ضربه به سر)
• بیماری های نورولوژیک مغز (مثلا بیماری پارکینسون)
• استفاده از داروهای خاص (داروهای مخصوص آسم، آمفتامین ها، کافئین، کورتیکواستروئیدها و داروهایی که برای برخی از اختلالات روانپزشکی و عصبی مورد استفاده قرار می گیرند)
• سوء مصرف الکل یا ترک الکل
• مسمومیت با جیوه
• تیروئید پرکار
• نارسایی کبد یا نارسایی کلیه
• اضطراب و استرس
• بیماری پارکینسون

تشخیص علت لرزش بدن

لرزش بدن و علتش بر اساس یک معاینه فیزیکی و عصبی و اخذ تاریخچه پزشکی توسط متخصص مغز و اعصاب تشخیص داده می شود.

در طول ارزیابی فیزیکی، پزشکتان لرزش را بر اساس یافته های زیر طبقه بندی می کند

• آیا لرزش زمانی رخ می دهد که عضلات در حالت استراحتند یا در حرکتند
• محل لرزش در بدن (در یک یا هر دو طرف بدن رخ می دهد)
• ظاهر لرزش (فرکانس و دامنه لرزش).

پزشکتان همچنین سایر یافته های عصبی مانند نارسایی های گفتاری یا تون عضلات و… را بررسی می کند. آزمایش خون یا ادرار می تواند علل متابولیک مانند نقص عملکرد تیروئید و بعضی از داروهایی را که باعث ایجاد لرزش می شود، رد کند.

این آزمایش ها همچنین ممکن است به شناسایی عوامل مشکوک مانند مشکلات دارویی، الکلیسم مزمن، یا تشخیص سایر شرایط یا بیماری ها کمک کند. تصویربرداری تشخیصی نیز ممکن است به تعیین اینکه آیا لرزش نتیجه آسیب مغز است یا نه کمک کند.

تست های اضافی برای تعیین محدودیت های عملکردی مانند تست کردن دست خط و یا توانایی نگه داشتن چنگال یا فنجان نیز استفاده شود. پزشک ممکن است از شما بخواهد مجموعه ای از کارها و حرکات مانند قرار دادن انگشت روی نوک بینی و… را انجام دهید.

پزشک ممکن است نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی) را نیز برای تشخیص مشکلات عضلانی یا عصبی انجام دهد. این آزمایش، فعالیت غیر عادی ماهیچه و پاسخ عضلانی به تحریک عصبی را اندازه گیری می کند.

 لرزش بدن در اثر اضطراب

• لرزش بدن، ممکن است در دست ها، پاها، شکم، سینه، پشت، سر، باسن، کشاله ران، و یا حتی کل بدن حس شود و مانند حس لرزش، تکان دادن و یا ارتعاش است.به نظر می رسد که بدن شما کلا می لرزد.
• شما بدون هیچ دلیلی ظاهری احساس لرزش و یا ارتعاش می کنید.حتی اگر شما مضطرب نباشید یا استرس نداشته باشید، بدن شما لرزان است
• لرزش بدن ممکن است قابل مشاهده یا غیر قابل مشاهده باشد.
• لرزش بدن می تواند در یک منطقه باشد یا در کل بدن اتفاق بیوفتد یا گاهی ممکن است لرزش از نقطه ای به نقطه دیگر مهاجرت کند!
• لرزش بدن ممکن است بدون علائم واضح اضطرابی باشد و در واقع اضطراب شما ممکن است خودش را با لرزش نشان دهد.
• لرزش بدن می تواند از شدت کم و متوسط ​​تا شدید متغیر باشد و شدتش ممکن است روز به روز و یا از لحظه ای به لحظه  دیگر تغییر کند.
• لرزش بدن اغلب در هنگام دقت کردن، در استراحت و یا زمان به خواب رفتن، و یا هنگام بیدار شدن از خواب بیشتر دیده می شوند.
• برخی افراد ممکن است با تکان دادن یا با آرام کردن خود و یا محکم گرفتن اندام ها سعی کنند لرزش را کنترل کنند که اغلب اینکار در مدت طولانی موفق نخواهد بود.

تمام انواع لرزش های فوق در اضطراب معمول است.

لرزش بدن در پارکینسون

تقریبا 70 درصد از افرادی که به بیماری پارکینسون مبتلا هستند لرزش بدن را تجربه می کنند.

ویزگی اصلی لرزش های پارکینسونی این است که این لرزش ها نسبتا آرام هستند و از انگشتان آغاز می شوند.

پزشکان گاهی از اوقات به لرزش های پارکینسونی، لرزش چرخاندن قرص هم می گویند، چراکه این لرزش ها شبیه چرخاندن اشیاء گرد کوچک بین انگشتان هستند. بعد از گذشت زمان لرزش های پارکینسونی به ساعد، و کم کم به کل بدن هم گسترش پیدا می کنند. دیگر علائم حرکتی بیماری پارکینسون عبارتند از:

• کندی حرکات
• سفت شدن عضلات
• عدم تعادل در هنگام ایستادن یا تلاش برای خفظ تعادل

علل لرزش بدن در هنگام اضطراب چیست؟

علت این لرزش ها در واقع پاسخ فیزیولوژیک بدن به یک محرک استرس زا (خطرناک) است. در واقع بدن ما با سفت کردن عضلات و ترشح برخی هورمون های استرس مانند کورتیزول باعث ایجاد حالتی شبیه رعشه می شود که در واقع آمادگی برای مقابله یا فرار از عامل محرک استرس است.

این احساسات غیر ارادی و این علائم می تواند در هر زمانی رخ دهد و لزوما همراه یک استرس مشخص نیستند. تا زمانی که بدن بیش از حد هیجانی باشد، احساسات و علائم میتواند با هر نوع، شدت، مدت، فرکانسی دیده شوند.

همانطور که کافئین بیش از حد می تواند باعث استرس و لرزش بدن شود (زیرا کافئین یک محرک است) بنابراین استرس و اضطراب نیز با پاسخ شبه استرس میتوانند باعث علائم مشابهی شوند.

علائم لرزش بدن همچنین ممکن است ناشی از کمبود خواب باشد. محروم شدن از خواب کافی می تواند بر سیستم عصبی بدن تأثیر منفی داشته باشد. بدن در هنگام خستگی مقدار بیشتری از هورمون استرس ایجاد کند و ترکیبی از یک سیستم عصبی خواب آلود و تحریک ناشی از استرس می تواند استرس بیشتر و لرزش زیادی تولید کند.

لرزش بدن یکی از نشانه های رایج بروز استرس است،اگر دچار این عارضه شده اید، ممکن است بخواهید با یکی از پزشکان، مربیان یا مشاورین توصیه شده مرکز جایروس در مورد درمان اختلالات اضطرابی تان کمک بگیرید. کار با درمانگر، روانپزشک یا مشاور اختلال اضطرابی موثرترین راهها برای غلبه بر آنچه که نگرانی غیر قابل کنترل به نظر می رسد، می باشد.

ترکیبی از اطلاعات مفید خودآموزی و کار با، مشاورین حرفه ای جایروس، یا روانپزشک با تجربه، موثرترین راه برای مقابله با اختلال اضطراب و علائمش است. شناسایی و موفقیت در رفع عوامل اصلی اضطراب، بهترین راه برای غلبه بر اضطراب است.

لرزش بدن چگونه درمان می شود؟

اگر چه برای اکثر اشکال لرزش درمان قطعی پیدا نشده است، گزینه های درمان برای کمک به کاهش علائم وجود دارد. در برخی موارد، علائم فرد ممکن است به قدری ملایم باشند که درمان آنها نیازی نباشد.

پیدا کردن یک درمان مناسب بستگی به تشخیص دقیق علت دارد.به عنوان مثال، لرزش ناشی از پرکاری تیروئید باعث بهبودی یا حتی حل شدن (بازگشت به حالت عادی) با درمان نقص عملکرد تیروئید خواهد شد. همچنین اگر لرزش توسط دارو ایجاد شود، متوقف کردن دارو باعث از بین رفتن لرزش می شود یا لرزش را بطور قابل توجهی کاهش می دهد.

اگر نتوانیم علت اصلی لرزش را درمان کنیم، سایر گزینه های درمانی موجود عبارتند از:

داروها

داروهای مسدودکننده بتا مانند پروپرانولول که به طور معمول برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند همچنین به درمان نوعی از لرزش ژنتیکی کمک می کنند. پروپرانولول همچنین می تواند در برخی از افراد با انواع دیگر لرزش نیز استفاده شود. دیگر بتا بلوکرهایی که ممکن است استفاده شوند عبارتند از: آتنولول، متوپرولول، نادولول و سوتولول.

داروهای ضد تشنج مانند پریمیدون primidone نیز گاهی می تواند در افراد مبتلا به ترمور ارثی موثر باشد. داروهای دیگر که ممکن است تجویز شوند عبارتند از: گاباپنتین و توپیرامات. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که برخی از داروهای ضد تشنج خودشان می توانند باعث لرزش شوند.

آرام بخش ها ( که همچنین به عنوان بنزودیازپین ها شناخته می شود) مانند آلپرازولام و کلونازپام ممکن است به طور موقت به برخی افراد مبتلا به لرزش کمک کنند. با این حال، استفاده از آنها به دلیل عوارض ناخواسته ای که شامل خواب آلودگی،منگی و عدم هماهنگی است، محدود می شود. این داروها می تواند بر توانایی افراد در انجام فعالیت های روزانه مانند رانندگی، مدرسه و کار تاثیر بگذارد. همچنین هنگامی که به صورت منظم مصرف می شود، آرام بخش ها می توانند باعث وابستگی فیزیکی و اعتیاد دارویی شوند و هنگامی که به طور ناگهانی متوقف می شوند، می توانند علائم دیگری ایجاد کنند.

داروهای بیماری پارکینسون (levodopa، carbidopa) برای درمان ترمور همراه با بیماری پارکینسون استفاده می شود.

تزریق بوتاکس می تواند تقریبا تمام انواع ترمور را درمان کند. این تزریق مخصوصا برای لرزش سر که به طور کلی به داروها پاسخ نمی دهد استفاده می شود. توکسین بوتولینوم به طور گسترده ای برای کنترل لرزش دیستونیک استفاده می شود.

گرچه تزریق سم بوتولینوم می تواند موجب ضعف عضلانی شود ولی معمولا اگر درست انجام شود درمان موثری است.درمان با سم بوتولینوم ( بوتاکس ) در دست می تواند باعث ایجاد ضعف در انگشتان دست شود.

عمل جراحی

هنگامی که افراد به درمان های دارویی پاسخ نمی دهند و یا لرزش شدیدی دارند که به طور قابل توجهی بر زندگی روزانه آنها تاثیر می گذارد، پزشک ممکن است مداخلات جراحی مانند تحریک مغزی عمیق (DBS) یا در مواردی بسیار نادر، جراحی تالاموتومی را توصیه کند. در حالی که DBS معمولا به خوبی قابل تحمل است، شایع ترین عوارض جراحی ترمور شامل دیسارتریا (اختلال صحبت کردن) و مشکلات تعادل است.

تحریک مغزی عمیق (DBS) شایعترین نوع درمان جراحی لرزش است. این روش معمولا روش ارجح است زیرا هم موثر است و هم دارای ریسک کمی است و طیف گسترده ای از علائم را درمان می کند. این درمان با استفاده از الکترود های جراحی ایمپلنت برای ارسال سیگنال های الکتریکی با فرکانس بالا به تالاموس (ساختار عمیق مغز که برخی حرکات را کنترل می کند)، استفاده می شود.

یک دستگاه تولید کننده پالس که زیر پوست در قفسه سینه (مانند یک ضربان ساز) قرار داده میشود، محرک های الکتریکی را به مغز می فرستد و به طور موقت لرزش را غیرفعال می کند. DBS در حال حاضر برای درمان لرزش پارکینسونی، برخی انواع لرزش خانوادگی و دیستونی استفاده می شود.

تالاموتومی یک روش جراحی است که شامل تخریب دقیق و دائمی ناحیه کوچکی در تالاموس است. در حال حاضر جراحی با استفاده از رادیوفرنسی جایگزین این روش شده است.

تغییر سبک زندگی

فیزوتراپی نیز ممکن است برای کنترل لرزش کمک کننده باشد. یک فیزیوتراپ میتواند به افراد کمک کند تا کنترل، عملکرد و قدرت عضلانی خود را از طریق هماهنگی، تعادل و تمرینهای دیگر بهبود بخشند. برخی از درمانگران توصیه می کنند از وزن، اسپلینت، تجهیزات دیگر و صفحات مخصوصی برای کاهش لرزش استفاده کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

لرزش های بدن گاهی از اوقات می توانند نشانه ای از وجود یک بیماری نهفته باشند. هرکسی که لرزش بدن را به صورت مداوم تجربه می کند باید برای تشخیص های دقیق و انجام زودهنگام فرآیندهای درمانی به پزشک مراجعه کند.

افرادی که مشکوکند لرزش های بدنشان جزو عارضه های جانبی داروهای مورد مصرفشان است باید نگرانی خود را با پزشک درمیان بگذارند. در چنین شرایطی اگر امکانش وجود داشته باشد پزشک دوز مصرفی دارو را تغییر داده یا آن را با دارویی دیگر عوض می کند.

به یاد داشته باشید که بدون اجازه پزشک نباید مصرف دارو را متوقف کنید.

این مطلب فقط برای آموزش اطلاعات عمومی پزشکی برای عموم مردم است و به هیچ عنوان جنبه تشخیصی درمانی ندارد و جایگزین ویزیت تخصصی و حضوری پزشک نیست.

دکتر مصطفی امیری متخصص مغزواعصاب و فوق تخصص اختلالات خواب

بورد تخصصی مغزواعصاب از دانشگاه تهران

[divider]