بستن غیرارادی پلک (چشم) و جمع شدن صورت

بسته شدن غیرارادی چشم

بلفارواسپاسم یا همان بستن غیرارادی پلک (چشم) و جمع شدن صورت، اختلالی پیچیده و به طور بالقوه محدودکننده که می‌تواند تأثیر چشمگیری بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد، یکی از اختلالات حرکتی نادر اما چالش‌برانگیز است. درک عمیق این بیماری و گزینه‌های درمانی موجود می‌تواند به کاهش بار روانی و فیزیکی ناشی از آن کمک کند.

تعریف بلفارواسپاسم

بلفارواسپاسم به اسپاسم‌های غیرارادی و مکرر عضلات پلک اشاره دارد که منجر به بسته شدن دوطرفه و غیرقابل کنترل پلک‌ها می‌شود. این حالت می‌تواند فعالیت‌های روزمره مانند خواندن، رانندگی و حتی حفظ تعاملات اجتماعی را به شدت مختل کند. زنان میانسال و مسن بیشتر از دیگران به این بیماری مبتلا می‌شوند، اما این بیماری می‌تواند هر فردی را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد.

علل و عوامل خطرساز بلفارواسپاسم

در حالی که علت دقیق بلفارواسپاسم (بستن غیرارادی پلک و جمع شدن صورت) هنوز ناشناخته است، تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و بیولوژیکی می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشد. این بیماری گاهی با اختلالات مغزی و عصبی دیگری مانند دیستونی‌ها، مولتیپل اسکلروزیس، پارکینسون و عوارض جانبی برخی داروها همراه است.

نشانه‌ها و تظاهرات

اولین نشانه‌های بلفارواسپاسم معمولاً افزایش تعداد پلک‌زدن‌ها است که به تدریج تشدید می‌شود و می‌تواند به حدی برسد که فرد دچار مشکل در باز نگه داشتن چشم‌های خود شود. همچنین حساسیت به نور (فتوفوبیا) نیز می‌تواند همراه با این بیماری باشد.

گزینه‌های درمانی

در حالی که درمان قطعی برای بلفارواسپاسم وجود ندارد، روش‌های مختلفی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران موجود است:

• استفاده از عینک‌های ضد آفتاب و اشک مصنوعی: به کاهش حساسیت به نور و خشکی چشم کمک می‌کند.
• درمان‌های دارویی: گزینه‌های محدودی برای کنترل بلفارواسپاسم از طریق دارو وجود دارد.
• تزریق بوتاکس (دیسپورت): این روش، درمان اصلی بلفارواسپاسم است. تزریقات منظم بوتاکس می‌تواند به طور موثری علائم را کاهش دهد.
• درمان‌های جراحی: در مواردی که درمان‌های دیگر مؤثر واقع نشده‌اند، انجام عمل جراحی ممکن است پیشنهاد شود.

نتیجه‌گیری

بلفارواسپاسم می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با مدیریت مناسب، بسیاری از بیماران می‌توانند علائم خود را کاهش دهند و کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشند.

اختلالات مغزی که می توانند باعث بلفارواسپاسم شوند عبارتند از

•     دیستونی های گردن
•     انواع دیگر دیستونیا
•     مولتیپل اسکلروزیس
•     پارکینسون
•     عوارض جانبی داروها، به خصوص داروهای مورد استفاده در درمان صرع و داروهای روانپزشکی
•     سندرم تورت
•     فلج بل (فلج عصب صورت)

♦  دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران