همه چیز درباره ی فلج اطفال

همه چیز درباره فلج اطفال

فلج اطفال یک بیماری ویروسی مسری است که در شدیدترین نوع آن باعث آسیب عصبی شده و منجر به فلج شدن، دشواری تنفس و گاهی اوقات حتی مرگ می شود.

در ایالات متحده، آخرین مورد این بیماری  به طور طبیعی در سال 1979 بوده است. امروزه، علیرغم تلاش جهانی برای از بین بردن فلج اطفال، ویروس آن همچنان در مناطق آسیا و آفریقا، کودکان و بزرگسالان را مبتلا می کند.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری  (CDC) توصیه می کنند اقدامات احتیاطی را  برای محافظت از خود در برابر فلج اطفال در صورت سفر در هر جایی که خطر بیماری فلج اطفال وجود دارد، رعایت کنید.

بزرگسالان واکسینه شده که قصد سفر به منطقه ای را دارند که در آن بیماری فلج اطفال وجود دارد، باید یک واکسن ویروسی غیر فعال شده (IPV) را دوباره دریافت کنند. ایمنی پس از این تقویت کننده برای تمام طول عمر کافی است.

علائم فلج اطفال

اگرچه فلج اطفال می تواند موجب فلج شدن و مرگ شود، اکثر افراد مبتلا به این ویروس مریض نمی شوند و نمی دانند که به آن آلوده شده اند.

فلج اطفال غیرفلج کننده

برخی از افرادی که علائم این بیماری ویروسی را دارند، دچار نوعی از فلج اطفال می شوند که موجب فلج شدن نمی شوند(فلج اطفال سقطی). این نوع از فلج اطفال معمولا باعث بروز علائم خفیف مانند آنفولانزا شده و دارای نشانه های معمول بیماری های ویروسی است.

علائم و نشانه ها، که می تواند تا 10 روز طول بکشد، عبارتند از:

• تب
• گلو درد
• سردرد
• استفراغ
• خستگی
• درد و خسکی پشت و کمر
• درد یا گرفتگی گردن
• درد یا سفتی در بازوها یا پاها
• ضعف عضلانی یا حساسیت به لمس شدن

فلج اطفال فلج کننده

این جدی ترین نوع فلج اطفال بوده که بسیار نادر است. علائم اولیه و علائم فلج اطفال فلج کننده، مانند تب و سردرد، اغلب همانند علائم فلج اطفال غیر فلج گننده است. اگرچه در طول یک هفته، علائم و نشانه های دیگر ظاهر می شوند از جمله:

• از دست دادن انعطاف بدن
• درد یا ضعف عضلانی شدید
• سستی یا شل شدگی اندام ها (فلج ناگهانی)

سندروم پس از فلج اطفال

سندرم پس از فلج اطفال، خوشه ای از علائم و نشانه های غیر فعال است که برخی افراد را سال ها پس از ابتلا ی سابق به فلج اطفال را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم و نشانه های معمول عبارتند از:

• درد یا ضعف عضلانی و مفصلی
• خستگی
• اتلاف عضلانی
• مشکلات تنفس یا بلع
• اختلالات تنفسی مرتبط با خواب مانند آپنه خواب
• عدم تحمل گرما یا سرما

زمان مراجعه به پزشک

قبل از مسافرت به بخشی از جهان که در آن بیماری فلج اطفال هنوز به طور طبیعی رخ می دهد یا جایی که واکسن فلج اطفال (OPV) هنوز استفاده می شود، مانند امریکا مرکزی و جنوبی، آفریقا و آسیا، با پزشک خود مشورت کنید.

علاوه بر این، در صورت وجود شرایط زیر نیز با با پزشک خود تماس بگیرید:

• کودک شما مجموعه واکسن هایش را کامل نکرده است
• کودک شما یک واکنش آلرژیک به واکسن فلج اطفال دارد
• در محل تزریق واکسن فرزند شما مشکلی جز قرمزی یا خستگی خفیف دارد
• سالیان سال است که واکسن فلج اطفال را تزریق کرده اید و اکنون ضعف و خستگی ناشناخته ای دارید

راه های انتقال ویروس فلج اطفال

ویروس فلج اطفال می تواند از طریق تماس مستقیم با فردی که به ویروس آلوده شده است یا، به طور معمول، از طریق غذاهای آلوده و آب انتقال یابد. افراد مبتلا به ویروس فلج اطفال می توانند ویروس را برای هفته ها از طریق مدفوع خود گسترش دهند. افرادی که ویروس را دارند اما علائم آن ندارند نیز می توانند ویروس را به دیگران منتقل کنند.

عوامل خطرزا

فلج اطفال عمدتا کودکان زیر 5 سال را مبتلا می کند. با این حال، هر کسی که واکسینه نشده، در معرض خطراین  بیماری قرار دارد.

عوارض فلج اطفال

بیماری فلج اطفال می تواند منجر به فلج عضلانی موقت یا دائمی، ناتوانی، ناهنجاری های استخوانی و مرگ شود.

پیشگیری فلج اطفال

موثرترین راه برای جلوگیری از فلج اطفال واکسیناسیون است.

واکسن فلج اطفال

اکثر کودکان چهار دوز از واکسن ویروس فلج اطفال غیر فعال (IPV) را در سنین زیر دریافت می کنند:

• دو ماه
• چهار ماه
• بین 6 تا 18 ماه
• بین 4 تا 6 سالگی زمانی که بچه ها تازه به مدرسه می روند

از واکسن ویروس فلج اطفال غیر فعال برای افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند امن است، اگر چه مشخص نیست که واکسن در موارد کمبود شدید ایمنی بدن چه مقدار ایمن است و می تواند از بدن در برابر این ویروس محافظت کند. عوارض جانبی رایج واکسن فلج اطفال، درد و قرمزی در محل تزریق است.

واکنش آلرژیک به واکسن فلج اطفال

واکسن ویروس فلج اطفال غیر فعال  می تواند واکنش های آلرژیک در برخی افراد ایجاد کند. از آنجا که این واکسن حاوی مقادیری از آنتی بیوتیک های استرپتومایسین، پلی مکسین B و نئومایسین است، نباید به کسی که به این داروها واکنش آرژیک دراد  تزریق شود.

علائم و نشانه های یک واکنش آلرژیک که معمولا در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از تزریق رخ می دهند عبارتند از:

• تنفس دشوار
• ضعف
• خستگی
• ضربان قلب سریع
• کهیر
• سرگیجه

اگر شما یا فرزندتان پس از هر تزریق واکسن یک واکنش آلرژیک داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

واکسن فلج اطفال بزرگسالان

در ایالات متحده آمریکا بزرگسالان به طور معمول در برابر فلج اطفال واکسینه نشده اند، زیرا بدن اکثر آنها در حال حاضر ایمن بوده و احتمال ابتلا به فلج اطفال کم است. با این حال، برخی از بزرگسالان در معرض خطر ابتلا به فلج اطفال هستند. کسانی که هیچیک از واکسن های فلج اطفال غیرفعال تزریقی یا خوراکی را دریافت نداشته اند بهتر است یک دوز از این واکسیناسیون(واکسن فلج اطفال غیر فعال) را دریافت کنند.

یک دوز از واکسن فلج اطفال غیرفعال می تواند برای یک عمر دوام بیاورد. بزرگسالانی که در خطر ابتلا به این ویروس قرار دارند آنهایی هستند که به جاهایی سفر می کنند که فلج اطفال همچنان وجود دارد و کار آن افراد رسیدگی و مراقبت از بیماران مبتلا به این ویروس است.

چنانچه واکسن فلج اطفال را دریافت نکرده اید یا نتایج واکسیناسیون شما ثبت نشده است، تعدادی تک دوز از این واکسن را دریافت دارید. معمولا 2 دوز از واکنس فلج اطفال غیر فعال در 4 تا 8 هفته، و دوز سوم 6 تا 12 ماه پس از دوز دوم.

تشخیص فلج اطفال

پزشکان معمولا فلج اطفال را از علائم آن تشخیص می دهند. علائمی مانند خشکی گردن و کمر، انعطافات بدنی غیر عادی، دشواری تنفس و بلع. برای تایید و تشخیص یک نمونه از خلط، مدفوع یا مایع بی رنگی که دور مغز و ستون فقرات است مورد آزمایش قرار می گیرد.

درمان فلج اطفال

از آنجاییکه هیچ درمانی برای فلج اطفال وجود ندارد، تمرکز بر روی افزایش راحتی، تسریع بهبود و جلوگیری از پیامد هاست. درمان های حمایتی عبارتند از:

• مسکن ها
• افشانه های کوچک و قابل حمل برای کمک به تنفس
• تمرین فیزیکی و ورزش ملایم برای جلوگیری از دفورمه شدن بدن و از دست رفتن عملکرد عضلانی

مراکز درمانی

محقق و مترجم : ندا ناصری

بیشتر بدانید