سرطان پروستات چیست؟

سرطان پروستات چیست؟

توسعه ی سلول های سرطانی در غدد پروستات، باعث سرطان پروستات می شود. پروستات غددی است که مایع اسپرم را تولید می کند. یکی از شایع ترین سرطان ها در مردان محسوب می شود. بعضی از سرطان ها به آرامی رشد می کنند و برخی دیگر بسیار مهاجم هستند و به سرعت به سایر اعضای بدن گسترش می یابند.

چگونه سرطان پروستات توسعه می یابد؟

سرطان پروستات، مانند سایر سرطان ها، زمانی شروع می شود که تکثیر و رشد حجمی از سلول ها از کنترل خارج می شود و به بافت های دیگر حمله می کنند گاهی موتاسیون و جهش در DNA باعث سرطانی شدن سلول ها می شود.
اغلب زمان ها، سلول ها قادر به تشخیص و تعمیر آسیب DNA هستند، اگر یک سلول خیلی آسیب دیده باشد و نتواند خود را تعمیر کند به دچار مرگ برنامه ریزی شده سلولی یا آپوپتوزیس می شود. سرطان هنگامی رخ می دهد که سلول های آسیب دیده، رشد می کنند ،تقسیم می شوند و به صورت غیر طبیعی پخش می شوند.

علایم سرطان پروستات:

علایم سرطان پروستات، متغیر است. برخی از افراد هیچ گونه علایمی از خود نشان نمی دهند و سرطان کاملا پیش رفت می کند.

اما در برخی دیگر علایمی نظیر:

_ تکرر ادرار
_ مشکل در شروع ادرار و توقف ادرار
_ جریان انقباضی یا ضعیف و آرام ادراری
_ وجود خون در ادرار
_ وجود خون در منی
_ احساس درد یا سوزش هنگام ادرار یا انزال
_ درد شدید در کمر، ران، لگن و… ایجاد می شود.

سرطان پروستات یا بزرگ شدن پروستات:

باید به خاطر داشت که هیپوپلازی خوش خیم پروستات و پروستاتیت می توانند علایمی را ایجاد کنند که شبیه سرطان پروستات است.

هیپوپلازی خوش خیم پروستات(BPH)

هیپوپلازی خوش خیم پروستات از بزرگ شدن پروستات منشا می گیرد و BPH باعث ایجاد علایمی مثل فشار روی مثانه، مجاری ادرار، یا هردو شود. BPH عموما در بدن مردان مسن رخ می دهد و یک وضعیت نسبتا خوش خیم است.

پروستاتیت (التهاب یا عفونت غدد پروستات)

هنگام پروستاتیت، بافت پروستات ملتهب می شود و باعث تورم غدد پروستات می شود. هر باکتری که می تواند باعث عفونت در مجاری ادراری شود، می تواند پروستاتیت ایجاد کند. البته پروستاتیت می تواند متاثر از بیماری های مقاربتی جنسی، کلامیدیا یا گونوره باشد.
هر دو حالت از نظر پزشکی درمان دارد اما برخی از افراد مبتلا به BPH ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. سرطان پروستات از دو شرایط بالا از طریق شناسایی سلول های سرطانی در بیوسپی پروستات متفاوت شده است.

چه افرادی در معرض ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند؟

سالخوردگان (سن بالای ۵۰ سال) سالخوردگی در مردان، بزرگترین عامل خطر برای BPH و سرطان پروستات است. علاوه بر این داشتن یک پدر یا برادر مبتلا به سرطان پروستات، خطر ابتلا به سرطان پروستات را دو برابر می کند. تحقیقات نشان داده است، مردان آفریقایی _ آمریکایی در معرض بیش ترین خطر از ابتلا به سرطان پروستات هستند. تحقیقات نشان می دهند که اکثریت مردان ۷۰ ساله دارای نوعی از سرطان پروستات هستند که علایمی از خود نشان نمی دهند.

برای آشنایی بیشتر با اندام و بیماری های پروستات بهتر است این مقاله را هم مطالعه نمایید.

پیش گیری از سرطان پروستات:

محققان دریافته اند که رژیم غذایی کم میوه و فاقد سبزی جات و حاوی مقادیر فراوان گوشت و فرآورده های لبنی با چربی بالا احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد. شاید علت ان این است که گوشت و مواد غذایی با چربی بالا حاوی ترکیباتی اند که رشد سلول های سرطانی را افزایش می دهد.

آبا برقراری روابط جنسی بی شمار باعث ایجاد سرطان پروستات می شود؟

افسانه های زیادی درباره ی ارتباط روابط جنسی زیاد با ایجاد سرطان پروستات وجود دارد. اما تا به حال علمی ثابت نشده که روابط بی شمار جنسی، خود ارضایی، BPH و یا وازکتومی در ایجاد سرطان پروستات نقش دارند، در حال حاضر محققان در حال بررسی اثر الکل روی سرطان پروستات اند.

غربالگری سرطان پروستات

اگر چه آزمایش های غربالگری برای سرطان پروستات به طور معمول انجام نمی شوند. اما انجمن سرطان آمریکا پیشنهاد می کند که این غربالگری باید برای یک سری از افراد انجام شود.
مردان بالای ۴۰سال که یکی از خویشاوندان نزدیکشان (پدر، برادر، پسر) سرطان پروستات داشته است در سنین جوانی به آن مبتلا شده است.
مردان ۴۵ ساله ی آمریکایی_آفریقایی که یکی از خویشاوندان نزدیکشان (پدر، برادر، پسر) سرطان پروستات را در سن زیر ۶۵ سال تجربه کرده اند.

آزمون دیجیتال مقعدی

این دو آزمایش برای غربالگری سرطان پروستات مفید است.
معاینه ی دیجیتال رکتوم (مقعد)
آزمایشPRE، به منظور تشخیص بزرگ شدگی پروستات، تشخیص بافت نرم، سخت شدگی آن انجام می شود. در طی PRE یا معاینه ی دیجیتالی مقعد، پزشک از انگشت خود که با لوبریکنت آغشته شده است به منظور تشخیص تغییر شکل و ناهنجاری های پروستات استفاده می کند.

آزمون PSA

آزمایشی است که به منظور تعیین سطح پروتئین روی یک نمونه خون انجام می شود (آنتی ژن اختصاصی پروستات PSA)
به طور کلی سطح PSA کم تر از ۴ نانوگرم در هر میلی لیتر از خون به عنوان یک سطح طبیعی در نطر گرفته می شود در حالی که PSA بالاتر از ۱۰ نانوگرم در هر میلی لیتر خون، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را بالا می برد. متاسفانه برخی از مردان سطح متوسط ۵ تا ۹ نانوگرم در هر میلی لیتر از خون را دارند که تشخیص ها را سخت تر می کند. از همه بدتر این است که گاهی مردان با سطح کم تر ۴ نانوگرم، هم دچار سرطان پروستات می شوند.

بیوپسی پروستات

اگر دکتر شما، تشخیص داده است که براساس PSA و بررسی دیجیتال مقعد که ممکن است سرطان پروستات داشته باشید، حتما از شما می خواهد بیوپسی کنید. بیوپسی با قرار دادن یک سوزن از طریق راست روده به پروستات انجام می شود، نمونه برداری انجام می شود. نمونه های بیوپسی شده از غده پروستات، توسط پاتولوژیست بررسی می شود.

تصویر برداری از سرطان پروستات

گسترش سرطان پروستات ممکن است با چندین آزمایش مختلف مانند اولتراسوند، MRI، سی تی اسکن، اسکن استخوان، رادیو نوکلئید شناسایی می شود. پزشک می تواند تعیین کند استفاده از کدام روش برای بیمار کاراتر است.

مراحل بیماری سرطان پروستات

1_ سرطان کوچک است و هنوز درون غده ی پروستات قرار دارد.
2_ سرطان پیش رفته تر است اما هنوز به غده ی پروستات محدود شده است.
3_ سرطان به بیرون از غده ی پروستات راه پیدا کرده است.
4_ سرطان به گره های لنفاوی، سایر اندام های نزدیک، رکتوم، مثانه، ریه ها و استخوان ها گسترش یافته است.
معمولا وقتی سرطان تهاجمی است به مرحله 4 می رسد اما در موارد دیگر ممکن است تا مرحله ی ۳ پیشرفت کند.

درمان سرطان پروستات

پرتو درمانی:
پرتو درمانی از طریق تابش یک پرتوی متمرکز شده کار می کند و می تواند باعث از بین بردن سلول های سرطانی به خصوص سلول های مهاجم (متاستاز) از غده پروستات شود. یک رشته از پرتو ها می تواند برای کاهش درد استخوان که بر اثر سلول های سرطانی مهاجم ایجاد شده اند استفاده شود.

Brachytherapy:
نوع دیگر پرتو درمانی، براکی تراپی است که با دوز پایین و ضعیف انجام می شود. گلوله های رادیو اکتیو که اندازه ای شبیه به غلات یا برنج دارند به درون پروستات وارد می شود.

Brachytherapy:
نوعی دیگر از پرتو درمانی، براکی تراپی با دوز بالاست که در آن، منابع رادیو اکتیویته بیش تری به غده ی سرطانی پروستات وارد می شود.
هر دو روش، اثر و عوارض جانبی دارد که ممکن است شامل اختلال در نعوذ، مشکلات دستگاه ادراری، اسهال و…باشد.

برای آشنایی مواد غذایی مفید و مضر برای سرطان پروستات بهتر است به این مقاله مراجعه کنید.

جراحی پروستات: در درمان سرطان پروستات

پروستاتکتومی رادیکال (جراحی حذف غده پروستات است) این جراحی زمانی رخ می دهد که سرطان فقط در غده ی پروستات قرار دارد. تکنیک های جراحی جدید، کمک می کند تا از آسیب به اعصاب جلوگیری شود اما ممکن است جراحی عوارض جانبی نظیر اختلال نعوذ، اختلال در کنترل ادرار را به همراه آورد. به هر حال این عارضه ی جانبی ممکن است به تدریج و در برخی از بیماران از بین رود. امروزه جراحان ممکن است از روش رباتیک برای کمک به عمل استفاده کنند.
بی اختیاری ادرار، یک عارضه ی رایج برای مردان پس از عمل جراحی پروستات است و این مشکل می تواند حتی تا ۵ سال پس از عمل هم وجود داشته باشد تمرینات عضلات لگن، ورزش کگل به این افراد کمک شایانی می کند. این افراد باید کافئین کم تری بنوشند، الکل ننوشند، شکلات و شیرین کننده های مصنوعی، غذاهای تند و اسیدی نخورند، بهتر است سیگار را نیز ترک کنند.

هورمون درمانی:

هورمون درمانی به منظور کند کردن رشد سلول های سرطانی طراحی شده است. ما باعث از بین رفتن سلول های سرطانی نمی شود. این داروهای هورمونی به منظور کاهش علایم سرطان پروستات استفاده می شود.

اثرات جانبی هورمون درمانی:

_ ناتوانی جنسی
_ رشد بافت پستان
_ افزایش وزن
_ شیمی درمانی: کریوتراپی از دیگر روش های درمانی موثراند.

مقالات بعدی ما را در این زمینه دنبال کنید.

محقق و مترجم: میلاد اسد بیگی