راهنمایی های درمانی برای بیماری پارکینسون

پس از بیماری آلزایمر، پارکینسون شایع ترین بیماری مربوط به اختلالات مغز می باشد. PD در بین آقایان شایع تر است. این بیماری در بین تمام قومیت ها و نژادها شایع است، اما مردم افریقایی امریکایی و آسیایی کمتر دچار این بیماری می شوند. معمولا علائم این بیماری در سنین 60 سالگی بروز می کند. علائم این بیماری عبارتند از سفتی، لرزش، کندی در حرکت و مشکل در برقراری تعادل. به خاطر وجود این علائم، افرادی دچار PD، در معرض خطر افتادن و شکستگی استخوان هستند. درمان این بیماری شامل ترکیبی از داروها و درمان های فیزیکی و در برخی موارد جراحی، می شود.

بیماری پارکینسون چیست؟

بیماری پارکینسون مربوط به از بین رفتن سلول های عصبی مغز می شود، سلول هایی که ماده ی شیمیایی به نام دوپامین تولید می کنند. دوپامین فاکتور مهمی در کنترل حرکت است.

علت اصلی پارکینسون هنوز شناخته شده نیست. سابقه ی خانوادگی، افزایش سن و قرار گرفتن در معرض سموم محیطی خاص ممکن است در بروز بیماری پارکینسون موثر باشند. PD نوعی بیماری مزمن انحطاطی است که در طول زمان وخیم تر می شود، به هرحال این بیماری منجر به مرگ نمی شود.

شدت و نوع علائم PD بسیار متفاوت است. برخی به مدت 20 تا 30 سال دچار این بیماری هستند و بیماری پیشرفت بسیار آهسته ای دارد. در مورد برخی دیگر پیشرفت بیماری بسیار سریع است و ممکن است فرد طی 5 تا 10 سال از بروز بیماری دچار مشکلات حرکتی شود.

علائم بیماری پارکینسون

علائم بیماری پارکینسون در ابتدا بسیار خفیف هستند. یکی از اولین علائم شایع این بیماری لرزش در یک طرف بدن یا یک دست است، به ویژه زمانی که فرد در حال استراحت است. لرزش اینگونه به نظر می رسد که انگار فرد در حال حرکت قرص در بین انگشت شست و سبابه ی خود است. لرزش ممکن است در پاها و یا فک فرد در زمان استراحت نیز رخ دهد. معمولا لرزش در زمان استراحت بسیار آشکار است و معمولا در هنگام انجام فعالیت های روزانه و حرکت این لرزش ها کم می شوند.

در صورت پیشرفت بیماری، فرد علائم دیگری را نیز مشاهده خواهد کرد:

• حرکات فرد کوتاه تر می شوند و ممکن است منجر به مشکل در راه رفتن شود، بازوها و دست ها در هنگام راه رفتن حرکت کمتری دارند و همچنین فرد در نوشتن نیز دچار مشکل می شود.
• فرد بیمار احساس سفتی و خشکی در ماهیچه های خود می کند که باعث احساس ناراحتی در گردن، شانه ها و تنه ی وی می شود.
• فرد دچار بی ثباتی می شود که منجر به عدم تعادل و خطر افتادن و سقوط می شود.
• حرکات فرد در هنگام انجام فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن، دوش گرفتن و یا حرکت در تخت خواب، خیلی کند می شود.
• فرد ممکن است حس کند پاهای وی به زمین یخ زده و نتواند قدم بردارد.
• فرد بیمار دچار یک وضعیت خمیده می شود.
• صحبت کردن با صدای بلند برای این افراد دشوار می باشد.
• اطرافیان متوجه خواهند شد که فرد دچار پارکینسون حالت خاصی در چهره ی خود نشان نمی دهد.

کارهایی که زمانی انجام آنها برای فرد راحت بوده، اکنون به سختی می تواند آنها را انجام دهد، به عنوان مثال بازی گلف و تنیس و یا باغبانی کردن.

دیگر علائم این بیماری نیز عبارتند از:

• بروز مشکل در توجه و تمرکز به یک موضوع برای مدت طولانی و یا تمرکز بر روی چند موضوع مختلف.
• خستگی مفرط
• کم شدن انگیزه
• احساس سبکی در سر
• افسردگی

تشخیص بیماری پارکینسون چگونه است؟

تست یا آزمایش خاصی مانند اشعه ی ایکس یا اسکن سر وجود ندارد که برای تشخیص PD مورد استفاده قرار بگیرد، بنابراین تشخیص آن کمی مشکل است. تشخیص این بیماری معمولا براساس سابقه ی پزشکی فرد و معاینات عصبی انجام می شود. اگر پزشک مشکوک به وجود PD در فرد باشد، بیمار برای معاینات بیشتر به متخصص مغزو اعصاب معرفی می شود.

در صورت وجود موارد زیر، PD در فرد تشخیص داده می شود:

• حداقل دو تا از مهم ترین علائم PD در فرد موجود باشد – لرزش در هنگام استراحت، کندی حرکات و یا سفتی ماهیچه ها.
• بهبود قابل توجهی در علائم، هنگام مصرف داروی لوودوپا، دارویی برای درمان PD.
• وجود علائم اصلی فقط در یک طرف بدن.

یک پزشک چگونه به بهبود این بیماری کمک می کند؟

از آنجایی که تاثیر پارکینسون بر روی افراد مختلف، متفاوت می باشد، پزشک بیمار به وی برای مدیریت وضعیت خاص پیش آمده کمک خواهد کرد و به این شکل بیمار در فرایند درمان تنها نخواهد بود.

برنامه ی درمانی بیمار پس از ارزیابی گسترده توسط پزشک، مدیریت می شود. معاینات شامل سوالات مختلفی در مورد چگونگی تاثیر PD بر روی زندگی شخص است. آزمایشاتی برای معاینه ی وضعیت، قدرت، انعطاف پذیری، تعادل، راه رفتن و هماهنگی طراحی می شوند.

پزشک به بیمار کمک می کند تا جایی که ممکن است فعال و مستقل باشد. به بیمار تمرینات و تکنیک های خاصی برای مبارزه با علائم PD آموزش داده می شود. بسته به چگونگی و شدت شرایط بیمار، برنامه ی درمانی برای کمک به فرد بر روی موارد زیر تمرکز می کند:

• بهبود سطح آمادگی، قدرت و انعطاف پذیری
• گسترش استراتژی های موثر برای خارج شدن از تخت، بلند شدن از صندلی و یا خارج شدن از ماشین
• حرکت آسان تر روی تخت خواب
• ایستادن و یا تغییر جهت به صورت راحت تر
• بهبود صافی و هماهنگی در راه رفتن
• کاهش میزان خطر افتادن
• بالا رفتن یا پایین آمدن از پله ها به طور راحت تر
• انجام بیشتر از یک فعالیت همزمان
• شرکت در فعالیت هایی که انجام آنها برای فرد مهم است.

برخی داروهایی که برای مدیریت علائم PD استفاده می شوند، ممکن است دارای تاثیرات فوری باشند. به عنوان مثال حرکت کردن مدت کوتاهی پس از مصرف این داروها بسیار راحت تر می باشد. فیزیوتراپیست چگونگی زمان بندی درمان ها، ورزش و فعالیت های مبتنی بر برنامه ریزی و تاثیرات داروها را برا دریافت بهترین نتیجه می داند.

بیماری پارکینسون باعث می شود که فرد در انجام فعالیت های روزانه دچار مشکل شود. فیزیوتراپیست در مبارزه با بیماری و مدیریت علائم PD به همراه خانواده ی بیمار به فرد کمک خواهد کرد. با تغییر شرایط فرد، برنامه ی درمانی طوری پیش خواهد رفت که بیمار بتواند تا جایی که ممکن است فعالیت های خود را مستقل انجام دهد.

برخی بیماران مبتلا به پارکینسون می توانند از عصا، واکر چرخ دار یا واکر دارای پرتو لیزر استفاده کنند. فیزیوتراپیست می تواند برای انتخاب هریک از این وسایل با بیمار کار کند. اگر فرد برای حرکت در تخت خواب یا بلند شدن از روی صندلی به کمک نیاز داشته باشد، فیزیوتراپیست به همراه خانواده تیم خوبی برای آموزش استراتژی هایی برای حرکت آسان تر را تشکیل می دهند، حرکتی که بدون آسیب دیدگی انجام شود. علاوه بر این، فیزیوتراپیست می تواند پیشنهادهایی برای تغییر محیط خانه ارائه دهد تا عملکرد روزانه ی فرد در خانه ایمن و کارآمد باشد.

آیا این شرایط قابل پیشگیری هستند؟

تاکنون هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از بروز بیماری پارکینسون وجود نداشته است. بررسی ها نشان داده اند که راه رفتن، تعادل، نیرو، انعطاف پذیری و آمادگی جسمی در افراد مبتلا به PD که در برنامه ی ورزشی شرکت دارند، پیشرفت بیشتری داشته است. به هرحال در این بررسی ها این حقیقت نیز مشخص شده که با کنار گذاشتن یا اتمام این برنامه، افراد مبتلا تمام دستاوردهای خود را از دست می دهند. بنابراین کار کردن با فیزیوتراپیست برای به دست آوردن عادت هایی ماندگارتر بسیار مهم است.

تجربیات واقعی

باب یک مرد 58 ساله است که 6 ماه پیش بیماری پارکینسون در وی تشخیص داده شد. او از آهستگی راه رفتن خود، تمایل به کشیدن پای چپ و نوسان محدود بازوی چپ خود در هنگام راه رفتن شکایت می کند. متخصص مغز و اعصاب برای باب 1 میلی گرم azilect در روز تجویز کرد، این دارو به از بین بردن لرزش در اوایل بروز بیماری کمک می کند. باب تمام وقت کار می کرد و زمانی برای ورزش کردن نداشت. او شنیده بود که ورزش کردن به افراد دچار پارکینسون کمک می کند، اما نمی دانست چه ورزش هایی برای او مناسب هستند و یا انکه چه مقدار باید این حرکات ورزشی را انجام دهد.

فیزیوتراپیست باب معاینات جسکانی کامل را برنامه ریزی کرد. این معاینات عبارتند از بررسی راه رفتن فرد، تعادل، بلند شدن و نشستن روی یک صندلی. علاوه بر این ها، پزشک قدرت، انعطاف پذیری و پاسخ قلبی و عروقی فرد را به حرکات آزمایش کرد. همچنین پزشک به تست های استانداردی نظارت می کند که کیفیت زندگی، راه رفتن، تعادل و نشانه های عصبی را در باب ارزیابی می کنند و برای رسیدن به اهداف موثر هستند.

فیزیوتراپیست یک برنامه ی ورزشی فردی برای کمک به باب و بهبود راه رفتن وی، جلوگیری از ضعف و انعطاف پذیری کاهش یافته ارائه می دهد. او پیشنهاد می کند که باب یک برنامه ی پیاده روی سریع را با استفاده از مترونوم به مدت 30 دقیقه و 3 بار در هفته آغاز کند. مترونوم وسیله ای است که ریتم آهنگ دار و ضربات و کلیک هایی را تولید می کند. باب طبق ضربه های مترونوم قدم برمی دارد، که نتیجه ی این کار قدم برداشتن سریعتر با کشیده شدن کمتر پا و نوسان بهتر دست ها می باشد. علاوه بر اینها پزشک سه حرکت برای بهبود قدرت و انعطاف پذیری به باب معرفی کرد.

باب برنامه ی ورزشی خود را با موفقیت پشت سر می گذارد. او با فیزیوتراپیست خود هر 6 ماه یک بار ارتباط برقرار می کند تا پیشرفت وی را کنترل کند و اگر لازم است تمرین های ورزشی را تغییر دهد. یک ماه پس از ورزش کردن، باب سریعتر قدم برمی دارد، پاهای او در هنگام راه رفتن کمتر کشیده می شود و حرکت دستهایش نیز بهتر می شود. او تصور می کند که ورزش ها کمک کرده اند و در انجام حرکات طبق برنامه ی مشخص با اعتماد به نفس بیشتری پیش می رود.

داستان بیان شده براساس واقعیت می باشد. داستان شما ممکن است کمی متفاوت باشد و فیزیوتراپیست شما طبق وِزگی های فردی شما ممکن است برنامه ارائه دهد.

فیزیوتراپیستی که احتیاج داریم چگونه باید باشد؟

همه ی فیزیوتراپیست ها از طریق آموزش و تجربه برای درمان بیماران پارکینسون آماده می شوند. شما شاید بخواهید مسائل دیگری را در نظر بگیرید، به عنوان مثال فیزیوتراپیستی که تجربه ی درمان افراد مبتلا به اختلالات عصبی را دارد، بیشتر مد نظر بیمار مبتلا به پارکینسون است. برخی فیزیوتراپیست ها در مورد تمرکزات عصبی دارای تجربه هستند.

در اولین ملاقات خود با فیزیوتراپیست، آماده باشید تا نگرانی های خود را با تمام جزئیات بیان کنید و به فیزیوتراپیست خود اجازه دهید تا هرآنچه لازم است در مورد شما بداند.

[divider]

کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا

درمان های توانبخشی و فیزیوتراپی پیشرفته برای درمان پارکینسون و اختلالات حرکتی مشابه

فقط در کلینیک آلومینا در دسترس است.

برای کسب نوبت با ما تماس بگیرید (اینجا کلیک کنید)