اهمیت کلسترول بالا و کاهنده های کلسترول

چرا کلسترول بالا اهمیت دارد ؟

کلسترول بالا یکی از فاکتورهای خطر اصلی برای بیماری عروق کرونر، حملات قلبی و سکته مغزی است. همچنین ریسک آلزایمر را بالا می‌برد. کلسترول بالا با تشکیل پلاک در دیواره شریان، باعث باریک شدن شریان و در نتیجه محدود شدن جریان خون داخل آن می‌گردد. اگر این امر منجر به قطع جریان خون به بخشی از قلب یا مغز گردد، حمله قلبی یا سکته مغزی رخ می‌دهد.

کاهنده های کلسترول :

مصرف فیبر بیشتر : فیبر‌های محلول که در بسیاری غذاها وجود دارند، به کاهش کلسترول LDL (کلسترول بد) کمک می‌کنند. منابع اصلی این فیبرها شامل نان‌های تهیه شده از غلات کامل، میوه ها، میوه خشک، سبزی‌ها و حبوبات می‌باشد.

نوع چربی مصرفی : چربی اشباع که در ترکیبات حیوانی وجود دارد، سطح LDL را بالا می‌برد. چربی‌های ترانس هم سطح کلسترول بد را بالا می‌برند. این 2 نوع چربی بد در بسیاری از غذاهای پخته و سرخ‌شده (دونات، سیب‌زمینی سرخ‌کرده و چیپس) و شیرینی‌ها وجود دارند.

چربی غیراشباع ممکن است LDL را کاهش دهد. این نوع چربی در آووکادو، روغن زیتون و روغن بادام وجود دارد.

پروتیین ها : گوشت و شیر مقادیر زیادی پروتیین دارند ولی منبع کلسترول نیز هستند.

می‌توان با مصرف پروتیین‌های گیاهی مثل سویا، LDL کلسترول را کاهش داد. یک گزینه دیگر ماهی است. بعضی انواع مثل ماهی سالمون سرشار از امگا-3 می‌باشد که در بهبود کلسترول نقش دارد. انجمن قلب آمریکا مصرف ماهی حداقل 2 بار در هفته را توصیه می‌کند.

رژیم کم‌کربوهیدرات : مصرف رژیم کم‌کربوهیدرات در بهبود سطح کلسترول از رژیم کم‌چرب موثرتر است.

کاهش وزن : کاهش وزن به کاهش سطح تری‌گلیسرید، LDL کلسترول و کلسترول تام کمک می‌کند.

ترک سیگار : با ترک سیگار، کلسترول خوب یا HDL حدود 10% افزایش می‌یابد.

ورزش : در یک فرد سالم ولی بی‌تحرک، با شروع فعالیت ورزشی ایروبیک در 2 ماه اول، کلسترول HDL حدود 5% افزایش می‌یابد.

ورزش منظم کلسترول LDL را نیز کاهش می‌دهد. فعالیت‌هایی که ضربان قلب را بالا می‌برند مانند دویدن، شنا، راه رفتن تندبه مدت حداقل 30 دقیقه هر روز، توصیه می‌شود.

درمان دارویی :

کلسترول بالا ممکن است با رژیم غذایی و فعالیت بدنی به تنهایی کنترل نشود و نیاز به درمان دارویی بخصوص در صورت وجود سابقه خانوادگی وجود دارد.

استاتین‌ها معمولا خط اول درمان می‌باشند، که تولید کلسترول در کبد را محدود می‌کند. سایر داروها شامل مهارکننده‌های باز‌جذب کلسترول، فیبرات‌ها و رزین‌های متصل شونده به اسید صفراوی هستند. ممکن است پزشک ترکیبی از این داروها را به شما توصیه نماید.

داروهای گیاهی :

در برخی مطالعات مشاهده شده است که سیر درصد کلسترول تام را کاهش می‌دهد. ولی قرص سیر عوارض جانبی دارد و ممکن است با سایر داروها تداخل کند. سایر گیاهانی که کلسترول را کاهش می‌دهند شامل دانه شنبلیله، ریحان، عصاره کنگر فرنگی و بومادران می‌باشد.

چه مقدار کاهش کلسترول لازم است ؟

در افراد دیابتی یا در معرض خطر بیماری قلبی، LDL کمتر از 100، مطلوب است. در صورت ابتلا به بیماری قلبی یا بیماری عروق کرونر، برخی پزشکان کاهش LDL به کمتر از 70 را توصیه می‌کنند.

• دکتر سارا قربانپور
• متخصص ظب داخلی و دوره غدد و متابولیسم