چرا افراد غش (سنکوپ) میکنند؟

غش کردن را بیهوش شدن و فقدان موقت هوشیاری بطور خیلی ناگهانی و برای زمانی کوتاه نتیجتا نرسیدن خون لازم به مغز تعریف میکنند.

وقتیکه گردش خون به مغز اندک شود به این علت که مغز کنترل خود را روی قسمتهای بدن از دست میدهد، قدرت و هوشیاری اندک یا از بین رفته و فرد غش میکند.

چنانچه غش کردن با یک مشکل جدی پزشکی همراه نباشد این پیامد بطور معمول پس از چند ثانیه یا چند دقیقه برطرف شده و فرد مجدد هوشیار میشود.

اشخاص زمانی غش میکنند یا از حال می‌روند که خون‌‌رسانی به مغز آن‌ها بیشتر از اندازه کاهش میابد.

فردی که درحال غش کردن است اول گرفتار رنگ‌پریدگی میشود زیرا خون خیلی اندکی به پوست‌اش می‌رسد و بعد به صورت موقت هوشیاری خود را از دست میدهد.

بطور معمول در طی ۱ دقیقه دراز کشیدن، گردش خون فرد به حالت قبلی بازگشته و او هوشیاری خود را باز می‌یابد.

حملات غش احتمال دارد هیچ اهمیت پزشکی نداشته یا علامتی از یک اختلال جدی باشد.

چند اختلال پزشکی، از جمله بی‌نظمی‌های مرگ‌بار قلبی و سرفه‌های غیرمنتظره و شدید توانایی دارند سبب غش و از حال رفتن فرد شوند.

بعضی افراد هم وقتی خیلی خسته می‌شوند، خبرهای ناراحت کننده می‌شنوند یا چیز ناخوشایندی می‌بینند، از حال می‌روند.

در این شرایط، تپش قلب کند شده و فشار خون گرفتار کاهش غیر منتظره میشود.

اهمیتی ندارد چه مقدار کم اهمیت به نظر می‌آید بی‌هوشی را باید مانند یک فوریت پزشکی تحت مداوا قرار داد تا زمانی که علایم بر طرف شده و دلیل آن معلوم شود.

نشانه‌های غش کردن

آشنا شدن با نشانه‌های غش کردن، خیلی پراهمیت است زیرا فقدان اطلاع از علایم این پیامد میتواند باعث به خطرانداختن جان فرد شود. فردی که درحال غش کردن است به علت رسیدن خون پایین‌تر به پوست اول گرفتار رنگ پریدگی شده و بعد هوشیاری خود را از دست میدهد، احساس سبک شدن سر بطور خیلی ناگهانی، کاستی همگانی، تار دیدن غیرمنتظره و احساس صدایی مانند سوت در گوش، تهوع و بالا آوردن، رنگ پریدگی و عرق کردن، گزگز دست و پا، نبض پایین، تنفس سطحی و افت فشار خون و نهایتا فقدان اعتدال، سقوط و بیهوش شدن از نشانه‌های رایج غش هستند.

علت‌های غش کردن چیست؟

رایج‌ترین دلیل غش، بروز شوک عروقی است.

غش میتواند در یک فرد کاملاً تندرست و سالم در اثر یک عکس‌العمل عاطفی نظیر شنیدن خبری ناراحت‌کننده یا حتی خوب، دیدن صحنه‌ای ناخوشایند (شوک هیجانی)، درد زیاد، هراس و اضطراب و نگرانی، ملال و خستگی مفرط، ایستادن طولانی، گرما، برخاستن غیرمنتظره از حالت خوابیده به نشسته یا ایستاده، سوءتغذیه، کم‌خونی، فقدان هوای تازه یا حتی مصرف داروهای غیرمجاز روان‌گردان باشد.

حملات غش نیز امکان دارد متعاقب یکسری بیماریهای قلبی سرخرگی، علت‌های عصبی، افت قند موجود در خون و هم چنین شل شدن غیرمنتظره عروق بدن در اثر محرک‌های داخلی یا خارجی نظیر سنکوپ سینوس کاروتید، سنکوپ خروج ادرار، سنکوپ عصبی و قلبی و هم چنین کاهش حجم خون به علت خون‌ریزی، اسهال و استفراغ شدید نیز دیده شود.

شیوه برخورد کردن با بیماری که غش کرده است:

هرچند این پیامد در بیشتر موارد احتمال دارد دارای اهمیت پزشکی نبوده، ولی در مواردی می‌تواند نشان از یک اختلال مهم در فرد نیز باشد.  بطور معمول در طی ۱ دقیقه درازکشیدن، گردش خون فرد غش کرده به حالت قبلی بازگشته و هوشیاری مجدد باز خواهد گشت، بایستی مریض در وضعیت درازکش قرار گرفته و پاها بالاتر از سر قرار گیرد تا گردش خون به سوی مغز برقرار شود. در حالتی که امکان دراز کشیدن نباشد می‌توان سر فرد بیمار را در حالت نشسته وسط دو زانو قرار داد.

میتوان با پاشیدن اندکی آب خنک به صورت فرد بیمار یا واردکردن محرکی به او سبب انقباض مجدد عروق بدن فرد و برگشت به حالت هوشیاری شد، ولی چنانچه فرد به محرک‌ها جواب نداد ارزیابی نشانه‌های حیاتی (نبض و تنفس) و در صورت لزوم اقدامات نخستین چون احیای قلبی و ریوی تا رساندن فرد بیمار به کلینیکها و مراکز مداوای بیماران لازم است.

فرق غش و تشنج

شاید بپرسید تفاوت غش با تشنج چیست و چه طورآنها را از همدیگر تشخیص دهیم؟

بطور طبیعی، سلو‌ل‌های مغزی، دشارژهای الکتریکی هماهنگ و منظمی ایجاد میکنند ولی زمانیکه این دشارژها (تخلیه بار الکتریکی) نامنظم شده و سازمان‌دهی خود را از دست بدهند تشنج رخ میدهد.

تشنج بزرگ (گراندمال) که به آن حمله هم می‌گویند، حالتی غیرارادی از انقباض و شل شدن متفاوت عضلات، به همراه فقدان هوشیاری است.

تشنج‌های ناشی از بیماری صرع، رایج‌ترین نوع تشنج هستند ولی چند نوع اختلال دیگر هم میتوانند سبب تشنج شوند:

اختلال عملکرد و نارسایی کلیه، مننژیت (التهاب پرده‌های مغز)، انتشار مسمومیت در خون (توکسمی) بارداری، صدمات سر، ترک غیرمنتظره بعضی از داروها مانند دیازپام و …

کمک‌های نخستین

برای یاری به شخصی که غش کرده یا حس میکند در شرف غش کردن است، چند کار می‌توانید انجام دهید:

• اول او را در موقعیت درازکش بگذارید.چنانچه کسی در موقعیت نشسته یا ایستاده از کاستی و سرگیجه نارضایتی دارد، او را بخوابانید.چنانچه جایی برای این کار نیست از وی بخواهید در موقعیت نشسته، به جلو خم شود و سرش را بین زانوها قرار بگذارد..

  اینکار به افزایش گردش خون مغز یاری می‌کند.

  چنانچه شخصی غش کرده و تاکنون در وضعیت نشسته است، فوراً او را به سطح زمین بخوابانید.

• چنانچه حمله غش سبب زمین خوردن فرد شده است، او را به پشت بخوابانید.

اشخاصی که هوشیاری که مردها گاهی استفراغ میکنند، به این جهت بایست به دقت راه هوایی فرد بیمار را وارسی و از باز بودن آن مطمئن شوید.

همین‌طور نشانه‌های حیاتی او را بررسی نمایید..

به عنوان نمونه، آیا نفس می‌کشد؟ آیا می‌توانید نبض او را لمس کنید؟