ارتباط بین چاقی با رشد و سلامت ذهنی-جسمی کودکان

در دو دهه ی گذشته شاهد افزایش قابل توجه شیوع چاقی در دوران کودکی بوده ایم.

در مورد چاقی دوران کودکی ومشکلات بهداشتی که ممکن است در بزرگسالی منجر شود تحقیقات زیادی انجام شده است، حال آنکه در مورد ارتباط مشکلات بهداشتی و چاقی در خود دوران کودکی کمتر تحقیق و پژوهش انجام یافته است. چاقی و سلامت روان و سلامت جسمی کودکان ارتباط نزدیکی دارند.

یک بررسی جدید نشان می دهد که خطر چاقی در نوجوانان خیلی بیشتر از آن چیزی است که تا کنون تصور می شده است. این بررسی اختصاصا رابطه بین چاقی و سلامت کودکان را بررسی کرده است.

در این بررسی، وضعیت وزن کودکان با استفاده از قد و وزنی که توسط والدین گزارش شده بود، محاسبه گردید و سپس ارتباط بین وضعیت وزن و 21 شاخص سلامت عمومی،اختلالات سلامتی خاص و عملکرد روانی43297 کودک 10 تا 17 ساله مورد بررسی قرار گرفت.

یافته های این پژوهش حاکی از این بود که  بر اساس صدک BMI برای سن و جنس، 15% کودکان اضافه وزن داشته و 16% مبتلا به چاقی بوده اند.

محققان همچنین دریافتند که احتمال 3 یا تعداد بیشتری از مشکلات پزشکی، روحی و تکاملی در کودکان چاقی نسبت به کودکانی که مشکل اضافه وزنی ندارند حدوداً دو برابر بیشتر است.

در کل، کودکان چاق نسبت به کودکان غیر چاق، احتمال سلامت ضعیف تر،ناتوانی، مشکلات رفتاری و عاطفی، از دست دادن روزهای مدرسه وسایر مشکلات درسی، اختلال بیش فعالی-کمبود توجه،اختلالات رفتاری،افسردگی، ناتوانی در یادگیری، تاًخیر در تکامل، مشکلات استخوان، ماهیچه و مفصل،آسم،آلرژی، سردرد و عفونت گوش بیشتری داشته اند.

پژوهشگران اعتقاد دارند، تغییر مشکلات بهداشتی مزمن در دوران کودکی احتمال دارد با تغییر محیط اجتماعی و فیزیکی کودک، مرتبط باشد.آنها پیشنهاد کردند که تلاش پیشگیری از چاقی باید تأثیر محیط و اجتماع را هدف قرار دهد.

این یافته ها هشداری به والدین، معلمان و پزشکان خواهد بود تا به مشکلات بهداشتی مرتبط با چاقی کودکان بیشتر توجه کنند.

منبع     

بیشتر بدانید

آیا اطلاع دارید پرخوری از نظر عصبی چه زیان هایی به اشخاص می‌زند و با چه راههایی میتوان آنرا کنترل کرد؟

چنانچه هنگام دلواپسی، ناامیدی، بی‌حوصلگی، اضطراب و دلشوره، خشم، غم و تنهایی افزون‌تر از شرایط معمولی خوراک می‌خورید: بایستی بدانید خوراکی هایی که بطور معمول در یک چنین وضعیتی خورده می‌شوند، چرب، پرنمک، شیرین و لبریز از کالری و در یک کلام ناسالم هستند.

حتی چنانچه خوراکی هایی که در این وضعیت خورده میشود، کم‌کالری هم باشد، غذایی به حساب میاید که خوردن آن ضروری نیست و فقط کالری مازاد وارد بدن میکند و نتیجه‌ای جز اضافه وزن نخواهد داشت.

دکتر سیمین سالارپناه، کارشناس تغذیه می‌گوید: هنگام بروز اضطراب و نگرانی، سلولهای بدن برای تامین انرژی مورد نیازشان، قند را بسرعت تخریب میکنند.

در یک چنین وضعیتی مقدار قند خون پایین میاید که با نشانه هایی مانند کاستی و گشنگی شدید، اضطراب، عصبی بودن، لرزش و پریشانی ظهور میکند.

به همین سبب، شما سراغ خوراکی‌ها بویژه انواع پرکالری مانند دونات و چیپس می‌روید تا قند خونتان افزایش بیابد و نشانه‌های ایجاد شده از بین بردن شود.

این در شرایطی است که این انتخاب‌ها بطور کامل اشتباه است، چون مصرف تنقلات شیرین و انواع هله‌هوله صرفا برای مدت محدودی قند خونتان را بالا میبرد و بعد از گذشت بیست دقیقه تا یک ساعت غول گشنگی مجدد سراغتان می‌آید.

خانواده‌ها مراقب باشند

بسیاری از مبتلایان به وزن اضافه و چاق، وقتی اضطراب و تنش دارند، بیشتر خوراک می‌‌خورند.

البته نقش خانواده را هم نباید نادیده گرفت.

بدن ما ماشین عجیبی است که عینا می‌‌داند چه وقتی زمان خوردن است و چه موقع بایست به آن انتها داد، ولی بعضی عوامل این مکانیسم را تغییر می‌دهند.

همه ما در دوره طفولیت، جمله «غذایت را تمام کن» را بارها شنیده‌ایم.

به همین راحتی، وقتی فردی اشتهای خوردن ندارد، با گفتن این جمله او را به طرف پرخوری سوق می‌‌دهیم.

این موضوع سبب می‌‌شود فرد نتواند عادت خوردن را متوقف کند و به عنوان مثال تا وقتیکه ۵ کفگیر پلو و خورشت را تمام نکند، از خوردن دست نمی‌کشد.

مناسب‌‌ترین سن جلوگیری از اضافه وزن در اطفال که به چاقی در بزرگسالی منتج میشود، هفت تا دوازده سالگی است.

چنانچه کودک نتواند راهکاری برای جایگزینی و کنترل عواطف منفی پیدا کند، خوردن تبدیل به جایگزین و تسکین‌دهنده میشود و در بزرگسالی هم هر زمان فرد با عواطف منفی مواجه شود، به خوردن روی می‌آورد و چنانچه سطح اضطراب و نگرانی در زندگی‌اش از میزان مشخصی بالاتر باشد، بیشتر به خوردن روی می‌آورد و بنابراین چاق می‌‌شود.

درمانی برای پرخورهای با تشویش

نتیجه پژوهش‌‌ها نشان میدهد، کنترل عواطف منفی و رو به رو‌شدن با خوردن‌های روانی در هفتاد درصد موارد تاثیر قابل توجهی در اصلاح الگوهای غذایی و تناسب اندام دارد.

اشخاص باید بیاموزند، هنگام رنجش و اضطراب و نگرانی به جای میل کردن مواد پرکالری، جایگزین روانی مناسب بیابند.

به عنوان مثال به جای خوردن چیپس و ماست پرچرب و نوشابه، ۱ تا ۲ عدد آدامس بدون قند بجوند.

در اقدام بعدی به جای خوردن توانایی دارند موزیک گوش کنند یا پیاده‌روی داشته باشند و به آرامش برسند.

متخصصین تغذیه به اصول جالبی درباره خوراک خوردن دست یافته‌اند؛ این‌که وقتی خوراک می‌خورید، شش‌دانگ حواستان متوجه جویدن خوراک باشد.

حس خوب خوراک را امتحان کنید و اجازه ندهید حواستان پرت شود چون در این وضعیت، مزه خوراک بشدت قوی و خوشمزه است، ولی زمانی اجازه دهید حواستان پرت شود، آن مزه تقریبا ناپدید میشود و با بیشتر خوردن دنبال مزه می‌گردید.

می‌توان نتیجه گرفت، چنانچه با حضور ذهن خوراک بخوریم و تمام حواس خود را به تجربه لذتبخش خوردن معطوف کنیم، مغزمان مهلت می‌یابد حس سیری را به جسم انتقال دهد و اعلام سیری کند.

تسلط بر اشتهای احساسی

وقتی که موفق شوید گشنگی از روی نیاز جسمی را از اشتهای احساسی و کاذب تشخیص دهید، به روش‌هایی احتیاج دارید تا برای چیره شدن بر عواطف به شما یاری میرساند.

به عنوان مثال برای دور شدن از حال و هوای خوردن و البته تسلط بر عواطف مختلف، بهترین راه جایگزین کردن فعالیتی در جهت تغییر این عواطف و دست یافتن به حالت اعتدال است.

این فعالیت‌ها هر چیزی می‌تواند باشد، ولی نباید هیچ ارتباطی به خوراک داشته باشد.

بر همین اساس، برنامه‌هایی را که برایتان جالب و سرگرم‌کننده است، یادداشت کنید یا ولو در چنین مواردی خودتان را با انجام دادن امورات کوچک خانه مانند تغییر دکوراسیون، نظم و ترتیب دادن به لوازم شخصی و گوش کردن به موزیک دلخواه سرگرم کنید تا زمانی برای خوردن نداشته باشید.

 با خوردن به آرامش نمی‌رسید و فقط چاق‌تر خواهید شد

خوراکی‌های ضد گشنگی

همه گروه‌های اساسی غذایی یعنی فرآورده‌های لبنی، نان و غلات، سبزی و میوه، تخم‌مرغ، گوشت‌های قرمز و سفید بایست به حد اعتدال در برنامه غذایی اشخاص وجود داشته باشد، البته بهترست که میوه و سبزی‌ها را در وعده‌های مختلف غذایی زیادتر کنید چون این دسته انرژی و کالری کمتری دارند.

میوه‌ها را پسندیده‌تر است به صورت کامل بخورید نه آبمیوه، چون میوه‌ی کامل حجم زیادتری دارد و حس سیرشدن زیادتری نسبت به آبش به وجود می‌‌آورد.

به همراه ناهار، سبزی خوردن یا سالاد کاهو بدون سُس بخورید.

عصرانه یک وعده میوه‌ی کامل و به همراه شام هم سبزی بهره جویی کنید.

وارد کردن سبزی و میوه به روش غذایی از حس گشنگی اندک می‌‌کند و با این وجود به علت کم انرژی بودن، به کم کردن وزن هم یاری می‌کند.