اختلال عملکردهای اجرایی

اختلال در عملکردهای اجرایی،یک نوع تشخیص غیر رسمی می باشد که به طور گسترده توسط روانشناسان و روانپزشکان مورد استفاده قرار می گیرد. این اختلال به وسیله رفتارهای مانند: ضعف در اتمام کار، مشکل در پیروی از دستورات و مهارتهای برنامه ریزی،مشکل در تنظیم اهداف، حل مسئله و تکمیل وظایف مشخص می شود.

این تشخیص ها اغلب در مواردی که کودک معیارهای بالینی مربوط به اختلال کمبود توجه- بیش فعالی یا ناتوانی های خاص یادگیری ،یا اختلال رشدی را داشته باشد و یا در اجرایی انتظارات مربوط به برنامه های کلاسی و منزل بسیارضعیف عمل کند، مورد ارزیابی قرار می گیرد.

_  علائمی که می تواند بیانگر اختلال در عملکردهای اجرایی باشد:

● مشکل در اتمام کار در مدت زمان تعیین شده. کندتر از آنچه که بر اساس هوش وی تصور می شود عمل می کند.

● در انجام تکالیف کتبی مشکل دارد، حتی زمانی که انتظارات به شکلی واضح و قابل درک بیان شده باشد.

● عدم سازماندهی وبی نظمی در تکالیف مدرسه و وسایل شخصی.

● مشکل در پیروی از قوانین ساده  و روتین خانه و کلاس درس.

● فراموش کردن تکالیفی که باید بنویسد، فراموش کردن مراجعه دوباره برای انجام تکالیف وتکمیل آنها .

بسیاری از کودکان که علائم کافی و شدید برای تشخیص بالینی بیش فعالی- کمبود توجه ،ناتوانی یادگیری،یا اختلالات رشدی، را داشته باشند، ممکن است انواع مختلفی از مشکلات عملکردهای اجرایی را تجربه کنند. این مشکلات عملکرد در مدرسه،روابط و فعالیت های اجتماعی،تکمیل وظایف متناسب با سن در خانه را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار می دهد.برداشت ها براین اساس استوار است که این اختلال ناشی از  مشکل در زمینه ی مهارت های مغزی باشد.بر این اساس بهبود عملکرد در زمینه هایی از قبیل: حافظه،پردازش اطلاعات و سازماندهی می تواند کمک کننده باشد.

مشکلات عملکرد اجرایی چه مهارتهای فکری را در کودکان دچار اختلال می کند؟

● تمرکز: مشکل در شروع و حفظ توجه در فرایند انجام فعالیت و تلاش برای ادامه ی فعالیت.

● خود کنترلی: مشکل در تنظیم احساسات و رفتار، بروز تکانشگری و رفتار غیر قابل پیش بینی.

● مدیریت زمان:  عدم توانایی در مدیریت چند فعالیت و زندگی به تناسب سن.

● برنامه ریزی: مشکل در تنظیم اهداف و مراحل رسیدن به هدف با توجه به داشته ها و ابزار لازم.

● سازماندهی: عدم توانایی در نظم بخشی به فعالیت ها و تکالیف.

● خود آگاهی: عدم توانایی در معرفی و بیان احساسات خود و درک احساسات دیگران.

●انعطاف پذیری: مشکل در تطبیق خود با شرایط جدید و عدم توانایی در درس گرفتن از اشتباهات.

●حافظه کاری: مشکل در یادآوری و یاد سپاری.

انواع ابزار های الکترونیکی و دیجیتالی می تواند برای کاهش اختلالات عملکردهای اجرایی مفید باشد.

چرا بازیهای ویدئویی و دیگر رسانه های دیجیتال برای کودکانی که در عملکردهای اجرایی مشکل دارند،مفید می باشد.

کودکان و به خصوص کودکانی که در عملکردهای اجرایی مشکل دارند اغلب به شدت به بازیهای ویدئویی علاقه نشان می دهند.استفاده ی عمدی و هدفمند از بازیهایی ویدئویی و دیگر رسانه های دیجیتال، راه های زیادی برای بهبود عملکردهای اجرایی در کودک مخصوصاً کودکانی که در این زمینه مشکل دارند،فراهم می کند.

نمودار زیر چرایی وچگونگی تأثیر بازیها به عنوان ابزاری قدرتمند به منظور کمک به بچه ها ی که در عملکردهای اجرایی مشکل دارند را نشان می دهد.

 

مشکلات بالقوه استفاده از بازی های ویدئویی و دیگر رسانه های دیجیتال برای کودکانی که در عملکرد های  اجرایی مشکل دارند.

توصیه می شود که والدین در انتخاب بازیها و انجام آنها نظارت داشته باشند و در تهیه آنها هدفمند عمل کنند،یعنی بازیها عمداً به منظور آموزش تهیه شوند و والدین بر روند یادگیری بچه ها نظارت کنند و مشوق آنها باشند و در مورد هر مرحله با کودک صحبت کنند.

منبع: www.learningworksforkids.com