آمبولی ریوی چیست؟

• در یک سوم افراد آمبولی ریوی، اگر بیماری تشخیص داده نشود یا درمان نشده بماند، منجر به مرگ خواهد شد.
• یکی از مهم ترین علائم آمبولی ریوی تنگی نفس است.
• ورزش های منظم پا برای بهبود آمبولی ریوی ضروری هستند.

آمبولی ریوی یک لخته خون است که در ریه ها بروز می کند. این بیماری باعث آسیب رسیدن به بخشی از ریه می شود که در نتیجه محدود بودن جریان خون و کاهش سطح اکسیژن خون بروز می کند و به دیگر اندام های بدن نیز آسیب می رساند. لخته های خون بزرگ یا متعدد می توانند کشنده باشند. با این حال درمان های اورژانسی و به موقع شانس بهبود بیماری را افزایش می دهند.

علت بروز آمبولی ریوی چیست؟

لخته های خون به دلایل مختلف بروز می کنند. اغلب آمبولی ریوی بر اثر ترومبوز ورید عمقی بروز می کند. ترومبوز ورید عمقی حالتی است که در آن لخته های خون در عمق رگ ها شکل می گیرند. لخته های خونی که اغلب باعث آمبولی ریوی می شوند در پا یا لگن شکل می گیرند.

عوامل تشدید کننده آمبولی ریوی

عواملی که خطر ابتلا به ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریوی را افزایش می دهند، عبارتند از:

• سرطان
• سابقه خانوادگی ابتلا به آمبولی ریوی
• شکستگی پا یا استخوان ران
• اختلالات ژنتیکی لخته شدن خون، از جمله فاکتور V لیدن، جهش ژن پروترومبین (PT) و افزایش سطح هموسیستئین
• سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی
• عمل جراحی
• چاقی
• کم تحرکی
• سن بالای 60 سال
• مصرف استروژن و تستوسترون

علائم آمبولی ریوی

نشانه های امبولی ریوی به اندازه لخته خون و محل قرار گرفتن آن در ریه بستگی دارد. یکی از مهم ترین نشانه های امبولی ریوی تنگی نفس است. این مشکل ممکن است تدریجی یا ناگهانی بروز کند.

دیگر نشانه های آمبولی ریوی عبارتند از:

• اضطراب
• پوست رنگ پریده و کبود
• درد قفسه سینه که ممکن است به سمت بازوها، فک، گردن و شانه ها نیز کشیده شود.
• ضعف
• ضربان قلب نامنظم
• سبکی سر
• تنفس سریع
• ضربان قلب سریع
• بیقراری
• مشاهده خون در بزاق
• نبض ضعیف

اگر حداقل یکی از این علائم را مشاهده کردید، به ویژه تنگی نفس، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص آمبولی ریوی

در برخی موارد تشخیص آمبولی ریوی کار سختی است، به ویژه اگر مشکل دیگری مانند بمیاری قلبی یا ریوی نیز در فرد وجود داشته باشد، به عنوان مثال بیماری آمفیزم و فشار خون بالا.

زمانی که پس از مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنید، پزشک در مورد سلامت عمومی و دیگر شرایط قبل از مشاهده علائم سوالاتی خواهد پرسید. پس از آن معمولا پزشک انجام آزمایش های زیر را توصیه خواهد کرد تا علت بروز علائم کشف شوند:

• اشعه ایکس از قفسه سینه. این آزمایش استاندارد و غیرتهاجمی به پزشک این امکان را می دهد تا جزئیات مربوط به قلب و ریه های بیمار را مشاهده کند و وجود مشکلات مربوط به این بخش ها را و استخوان های اطراف ریه ها را مورد بررسی قرار دهد.
• نوار قلب (ECG). این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را مورد ارزیابی قرار می دهد.
• MRI. این فرایند از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی برای تولید تصاویر دقیق استفاده می کند.
• سی تی اسکن. این روش توانایی مشاهده تصاویر چند مقطعی از ریه ها را به پزشک می دهد. یک اسکن ویژه به نام اسکن V/Q ممکن است توصیه شود.
• آنژیوگرافی ریه. این آزمایش از طریق ایجاد یک برش کوچک انجام می شود، به این ترتیب پزشک می تواند ابزار را طریق رگ ها در داخل بدن هدایت کند. به علاوه یک ماده رنگی به داخل رگ ها تزریق می شود و به این ترتیب رگ های خونی ریه به راحتی قابل مشاهده خواهند بود.
• سونوگرافی وریدی دوبلکس. این آزمایش از امواج رادیویی برای مشاهده جریان خون و بررسی لخته های خون در پاها استفاده می کند.
• ونوگرافی. یک آزمایش تخصصی اشعه ایکس از رگ های پا می باشد.
• آزمایشات خون که تحت عنوان آزمایشات D – دایمر می باشند.

لینک منبع: اینجا کلیک کنید.

نگارنده: سمیه محمدی

گروه پزشکان جایروس