بازیهای موثر برای کودکان اوتیسم

1)    برش زدن و چسباندن تکه های پارچه روی کاغذ

این  کار سرگرم کننده، یک پروژه ی هنر لمسی است که  می تواند یک کادوی مناسب برای روز مادر و پدر نیز باشد.
2)    الفبای مخفی در آب

یک بطری حاوی حروف الفبا و اشیاء ریز دیگر را پر آب کنید، و تکان دهید و اجازه دهید تا کودک حروف الفبایی که می بیند، بگوید.این بازی می تواند برای مدتی کودک شما را مشغول نگه دارد، در حالی که خیلی خلاقانه به تحریک  دیداری کودک و تشخیص حروف الفبا نیز کمک می کند.
3)    رنگ آمیزی با یخ های رنگی

در این بازی مایع رنگ در قالب یخ ریخته می شود و چوب بستنی را نیز دروسط آن فرو می کنیم. وقتی یخ زدکودک می تواند با کمک آنها به رنگ آمیزی بپزدازد.یک روش برای نقاشی سرد و یاد دادن ترکیب رنگ به کودک.
4)    کاوش حسی ومهارت های ریاضی

در برنامه های  مهد کودک ها یک جدول حواس برای کودکان وجود دارد، سعی کنید یک جدول نیز در خانه ایجاد کنید. با استفاده از حبوبات و خاک رس و مایعات  و ظروف پلاستیکی و … می توانید مفاهیم طبقه بندی،پر و خالی، کم زیاد، بزرگ و کوچک و حس لامسه را با کودک تمرین کنید.
5)    بازی اشکال

برای اینکه کودک را با اشکال آشنا کنید می توانید از چوب های بستنی استفاده کنید ، و شکل ها را روی هر کدام بکشید و از تطبیق آنها شکل جدید را ایجاد کنید.

6)    ساخت ستاره و دانه های برف با خمیر

همه ی کودکان خمیر بازی را دوست دارند در این بازی به کودک کمک کنید ستاره یا دانه های برف را درست کند و با استفاده از اکلیل آنها را درخشان و براق کند.
7)    شمارش و تمرین رنگ آمیزی و چاپ

این فعالیت هنری است که کودک یاد می گیرد رنگ آمیزی و چاپ را تمرین کند و در عین حال یکی از روش های تمرین ریاضی برای کودکان پیش دبستانی می باشد.
8)    تمرینها یی برای حس بویایی

به کودکان یاد دهید قدر دان حواس خود باشند، یکی از این روشها انجام تمرین  و آزمایشات مختلف برای هر یک از حواس می باشد.
برای حس بویایی می توانید موادی که بوهای تند ی دارند مثل لیمو،پیاز،سیر و غیره را در ظرف بگذارید و با یک پارچه روی آنها را بپوشانید و از کودک بخواهید بو کند و حدس بزند بوی چه چیزی است.

قسمت دوم

کودکان اوتیسم و انواع بازی‌ها

بازی‌هایی که جست و خیز دارند و منتج به جنبش کودک میشود به طفل یاری میکند که مهارت‌های حرکتی ریز و درشت را بیاموزد.

بازی‌های فیزیکی مهلت تعامل کودک با اشخاص و اشیاء را برقرار می‌سازد.

از طرفی کودک از تصورات و تخیلات خود طی روند بازی استفاده میکند.

به عنوان نمونه تظاهر کنید که به یک خرس عروسکی بزرگ خوراک می‌دهید و کودک شما هم از شما کپی کند و به خرس خوراک دهد، این رفتار و غذادادن به خرس به فرزند شما کمک میکنند تا در تخیلش قدرت را درک کند و ترسش از حیوانات وحشی کاسته شود..

و یا این که متصور شوید در روی قایقی در حال پارو زدن هستید و در لحظه قایق را نگه دارید و مشغول ماهیگری شوید که به ناگهان از یک وضعیت حرکتی و سریع به یک وضعیت آرامش تغییر رفتار داده‌اید و اینگونه فرزندتان آرامش پس از حرکت را می‌آموزد آن هم روی آب که اصولا بچه‌ها اوتیسمی علاقه‌فراوانی به آن دارند.

این نوع بازی‌ها تخیل فرزند شما را افزایش میدهد و کودک از بازی لذت می‌برد و از همه مهم‌تر طی روند بازی کلماتی را یاد میگیرد.

برای اینکه فضای بازی را خنده‌دار کنید و موفق به تماس چشمی با فرزندتان شوید می‌توانید به عنوان مثال از بُرِسْ به جای قاشق برای غذادادن به خرس عروسکی بهره جویی کنید و سپس به فرزندتان نمایش دهید و با هیجان و خنده او را متوجه اشتباهتان کنید.

بازی‌های اجتماعی:
علاوه بر بازی‌هایی که مطرح شد بازی‌های دیگری نیز وجود دارد که جزو بازی‌های اجتماعی محسوب میشوند و توانایی بازی کودک با بقیه را ارتقاء داده و افزایش می‌بخشند.

بازی‌های اجتماعی کودک اتیسم را به چالش می‌کشاند و در صورت ترغیب کودک فرصت‌های فراگیری در مجاور هم‌بازی‌هایش مهیا میشود.

این همان نکته‌ای است که باعث میشود تا ‌آرام آرام به کودکمان بیاموزیم که چگونه با بقیه دربیامیزد و به بازی و شادی با اونها بپردازد.

بعضی از بازی‌های قدیمی و قدیمی مانند عمو زنجیرباف از جمله این بازی‌هاست که به اجتماعی‌شدن کودک بسیار یاری می‌کند.

در این بازی کودکان به صورت دایره دور همدیگر می‌ایستند و با آوای حیوانات و حرکاتی که بیشتر حالت تخیلی دارد اطفال را مشتاق به تقلید از این حالت‌ها میکنند از جمله شانه‌ها را تکان‌دادن و یا خندیدن، گریه‌کردن را در این بازی تقلید میکنند و می‌آموزند.

بازی‌های انفرادی :
درصورتیکه کودک گرایش به بازی انفرادی دارد پسندیده‌تر است برای او هدفی را طراحی کنید تا او با عنایت به آن چارچوبی که شما طراحی میکنید از بازی‌اش لذت ببرد.

به عنوان نمونه چنانچه پازل ساده‌ای در دست فرزند شما است به او بیاموزید که چه میزان وقت دارد تا آن را کامل کند.

و بعد او تکمیل پازل او را مورد تشویق قرار دهید و نام تصویری که کامل کرده است را با او مرور کنید..

با این کار سرعت عمل کودک افزایش می‌یابد و در انتها احساس کامیابی از کامل‌کردن پازل را با هیجانش نشان میدهد.

نوع دیگر بازی‌های انفرادی بازی باگردو هست که زیادتر در قدیم از ان استفاده می‌شد و الان اسباب بازی‌هایی بنام بولینگ جای آن را گرفته است.

این نوع بازی منتهی به هماهنگی چشم و دست کودک میشود.

انجام این بازی ساده است کفایت میکند. از کودک بخواهید تا توپی را سمت هدفی (مثل گذرگاه هدف برای توپ‌های بولینگ) قل دهد.

شما اول می‌توانید این کار را بکنید تا کودک با آموختن و فراگیری از شما قادر باشد آسان‌تر از شما تقلید کند.

تعدادی از بولینگ‌ها را با فاصله زیاد از یکدیگر بگذارید و از کودک بخواهید تا توپ را به طرف بولینگ‌ها بزند.

به مرور با ممارست به او یاد دهید که توپ را به صورت هدفمند به سوی بولینگ‌ها بفرستد تا موفق شود بولینگ‌ها را بیندازد و با انجام درست کار او را مورد تشویق قرار دهید و تلاش کنید در او هیجان ایجاد کنید.

از کلماتی چون هورا، آفرین، و غیره بهره جویی کنید و او را در اغوش بگیرید، این کار ضمن آن که حس کامیابی از کار درستی را که انجام داده تحکیم میکند به او می‌آموزد که با اینگونه کارها مورد ترغیب و تایید دیگران قرار میگیرد.

بازی در مجاور بازی :
این مرتبه کودک اسباب‌بازی‌های یکسان و مشابهی در اختیار دارد و می‌تواند از آن‌ها استفاده کند.

مانند قطاربازی‌کردن، می‌توانید کودک را مورد تشویق قرار دهید تا به قطاربازی با اطفال دیگر بپردازد که مشغول بازی مشابهی هستند.

اینگونه کودک از بازی کودکان دیگر تقلید می‌کند و برای شما جالب خواهد بود که کودکان دیگر نیز بازی شبیه او را انجام دهند.

بازی به اشتراک گذاشتن با بقیه (بازی‌های مشارکتی )
در این گونه بازی کودک از مسیر مبادله وسیله بازی و سهیم شدن در آن، بازی مشارکتی را یاد میگیرد.

به عنوان مثال: مبادله دوچرخه، اسکوتر با کودکان دیگر.

بازی و همکاری و تعاون:
کودک از مسیر بازی با بقیه قواعد ساخت و قوانین بازی را می‌آموزد.

به عنوان نمونه ساختن یک قلعه با بلوک و یا با شن، البته این نوع بازی اندکی پیچیده است و احتیاج به مهارت‌های ارتباطی فراوانی دارد..

گرچه این نوع بازی برای کودک اتیسم سخت است ولی در صورت حوصله و شکیبایی مادر یا پدر و مادر و یا مربی می‌تواند برآیند خوبی برای کودک اوتیسمی داشته باشد که از جمله آنه به او به یاری می‌کند به مرور قواعد و قوانین بازی را بیاموزد و پس از چند بار بازی بخش بیشتر قواعد را در امور یا بازی‌های دیگرش به کار بندد.

قایم موشک بازی کردن از دیگر بازی‌‌هایی است که میتواند مشارکت و تعاون را در هنگام بازی به طفل آموزش داد.

در این بازی مربی یا پدر و مادر در جایی از خانه پنهان می‌شوند و تا ١٠می‌شمارند تا فرزندشان او را پیدا کند.

بعد شما جای خود را به فرزندتان بدهید و بکویید که حالا نوبت شماست.

این بازی‌هم از جمله بازی‌هایی است که روحیه تعاون و مشارکت را در طفل افزایش میدهد.

در مجاور این بازی‌ها هستند بازی‌هایی که در بیرون از خانه مهیا است.

مانند شهر بازی یا مکان‌هایی که کودک با تاب بازی کردن، یا سرسره بازی‌کردن هم میتواند برخی قابلیت‌ها و توانایی‌های خود را به محک گذاشته و از آن‌ها لذت ببرد.

البته بایستی دقت نمود که حضور در مکان‌های همگانی و پارک‌ها یا شهربازی‌ها خود احتیاج به مراقبت‌های ویژه‌ای دارد که بایست از قبل پدر و مادر نسبت به آن آگاهی داشته باشند.

قسمت سوم

بازی‌های اثربخش برای کودکان اوتیسم