مهم ترین بیماری ها و مشکلات دهانی

تب خال

علت بروز تب خال سرماخوردگی یا تب نیست، بلکه این نوع زخم به خودی خود بروز می کند. ویروسی که باعث بروز تب خال می شود، معمولا از طریق بوسیدن، ظروف مشترک یا دیگر تماس های نزدیک منتقل می شود. استفاده از کرم ها و پمادهای موجود در بازار به بهبود تب خال ها کمک می کنند، اما در صورت بروز مکرر تب خال به پزشک مراجعه کنید.

برفک

عامل برفک مخمر کاندیداست. این عارضه در افراد مسن و نوزادان بسیار شایع است. اما سیستم ایمنی ضعیف، مصرف آنتی بیوتیک، دیابت و برخی داروها – مانند کورتیکواستروئیدهای استنشاقی – می توانند عوامل تشدید برفک دهان شوند. پاک کردن تکه های برفک ممکن است باعث زخم شدن و ناراحتی شود. در صورت بروز این مشکل به پزشک مراجعه کنید.

زبان مودار سیاه

این عارضه هیچ دردی ندارد و زمانی رخ می دهد که برجستگی های روی زبان و باکتری دهان مدت طولانی در دهان بمانند و باعث شوند زبان سیاه و مودار به نظر برسد. علل بروز این عارضه عبارتند از مصرف آنتی بیوتیک، بهداشت نامناسب دهان و دندان، سیگار کشیدن، نوشیدن زیاد چای یا قهوه و تولید نشدن بزاق کافی در دهان. مسواک زدن زبان و استفاده کردن از تمیز کننده زبان به بهبود این مشکل کمک می کند، گاهی نیز لازم است دارو مصرف کنید.

زخم های شانکر (آفت)

هیچ کس نمی داند چه عاملی باعث بروز این تاول های کوچک دردناک در داخل دهان می شود. برخی عوامل عبارتند از حساسیت بیش از حد، عفونت، هورمون، استرس و مصرف نکردن کافی برخی ویتامین ها. این تاول ها زخم های آفتی نیز نامیده می شوند و بر روی زبان، لایه داخلی گونه ها و حتی لثه ها بروز می کنند. ماندگاری این زخم ها معمولا یک یا دو هفته طول می کشد. حالت شدید این زخم ها با استفاده از کرم های بیحس کننده، دارو و یا لیزر درمان می شوند.

لکوپلاکیا

این عارضه در واقع یک واکنش به یک محرک، مانند دندان تیز، اتصالات نامناسب دندان مصنوعی، سیگار و توتون بدون دود می باشد. لکوپلاکیا به شکل تکه های سفید یا پلاک در دهان ظاهر می شود و معمولا بدون درد است. شکل مداوم این زخم ها یا سایر تغییرات در دهان نیاز به ارزیابی دندان پزشک دارد.

لیکن پلان

لیکن پلان نوعی ضایعات پوستی سفید یا قرمز شفاف است که به ندرت ظاهر می شود و معمولا در داخل گونه ها یا روی زبان مشاهده می شود. علت بروز این نوع زخم مشخص نیست. شکل خفیف این زخم به درمان نیازی ندارد. اگر لیکن پلان باعث درد یا بروز زخم شود، با استفاده از داروهای موضعی و خوراکی قابل درمان خواهد بود. لیکن پلان دهانی ممکن است مزمن باشد و خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد. این عارضه بر روی پوست، پوست سر، ناخن ها و اندام تناسلی نیز تاثیر می گذارد.

زبان جغرافیایی

زمانی که بخش هایی از زبان برآمدگی خود را از دست می دهند، نقاط فرورفته و برجسته ای روی زبان به وجود می آید و زبان شکل یک نقشه جغرافیایی به خود می گیرد. محل، اندازه و شکل نقاط برجسته روی زبان طی چند دقیقه یا چند ساعت تغییر می کند. زبان جغرافیایی بی خطر است و به خودی خود برطرف می شود و نیازی به درمان ندارد. اگر این عارضه با درد همراه باشد، داروهای ضد درد و ضد التهاب موجود در بازار موثر خواهند بود.

سرطان دهان

زخم دهانی که برطرف نمی شود. این زخم معمولا با بی حسی غیر قابل توضیح در صورت، دهان یا گردن همراه است. باعث مشکل در هنگام جویدن، صحبت کردن و بلع می شود. علل بروز این سرطان عبارتند از سیگار کشیدن و استفاده از تنباکوی بدون سیگار. سرطان دهان با ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV در ارتباط می باشد. این سرطان اگر زود تشخیص داده شود، قابل درمان خواهد بود.

TMJ ( بیماری های مفصل فک)

مشکل در فک که سندروم مفصل گیجگاهی نامیده می شود و باعث در شدید در فک، صورت، گوش یا گردن می شود. فشردن دندان ها، دندان قروچه یا هر آسیب دیگری باعث بروز سندروم TMJ می شوند، اما نتیجه بیماری همیشه یکسان خواهد بود: درد، سردرد، سرگیجه یا حتی مشکل در بلع. درمان این مشکل عبارت است از استراحت، حرارت مرطوب، استفاده از محافظ دهان و دندان و دارو.

دندان های لب پریده

خوردن یخ یا آبنبات سخت، دندان قروچه، قرار دادن دندان ها در معرض سرما یا گرما باعث ترک خوردگی یا شکستگی دندان ها می شود. ترک های کوچک زیاد آزار دهنده نیستند، اما به هرحال تراشه ها منجر به درد و آسیب های دائمی به دندان ها می شوند.

آمالگام دندانی

آیا تاکنون پس از انجام فرایندهای دندانپزشکی متوجه لکه کوچک آبی رنگ در قسمت نرم دهان خود شده اید؟ این عارضه آمالگام دهانی نامیده می شود و زمانی رخ می دهد که قطعه کوچکی از آمالگام پر کننده روی لثه یا گونه قرار می گیرد. نقره موجود در آمالگام ددر بافت نرم دهان متصاعد می شود و کمی شبیه به خالکوبی به نظر می رسد. اما اگر این عارضه آبی خاکستری رشد کرده یا تغییر رنگ داد، احتمالا آمالگام دهانی نباشد، در این شرایط بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

بیماری های لثه

زمانی که پریودنتال (بیماری پیشرفته لثه) بروز می کند، باکتری های موجود در پلاک در امتداد خط لثه تجمع می کنند. التهاب لثه اولین مرحله از بیماری لثه می باشد. علائم این بیماری عبارتند از قرمزی، پف کردن و خونریزی لثه ها. بهداشت مناسب دهان و دندان از بروز بیماری پرودنتال پیشگیری می کند. سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب و اضطراب عواملی هستند که باعث بدتر شدن این مشکل می شوند.

پریودنتیت

بعد از بیماری های لثه پریودنتیت یا عفونت لثه می باشد. افزایش التهاب باعث می شود لثه ها از دندان ها فاصله گرفته و فضایی بین دندان ها و لثه ها ایجاد شود. این فضا مواد غذایی و پلاک را در خود جای می دهد و در نهایت منجر به عفونت و آبسه می شود. حالت پیشرفته این بیماری به استخوانی که از دندان ها محافظت می کند، آسیب رسانده و یکی از مهم ترین علل از دست دادن دندان ها در بزرگسالان می باشد.

سوختن با آسپیرین

آیا تاکنون برای بهبود دندان درد خود آسپیرین را در گوشه گونه و در نزدیک دندان آسیب دیده قرار داده اید؟ در زمان استفاده از آسپیرین امیدوار هستید که درد شما بهبود پیدا کند، اما اسید موجود در آسپیرین لایه داخلی گونه و لثه شما را می سوزاند. بهترین راه برای پیشگیری از سوختگی آسپیرین بلعیدن آن می باشد. سوختگی آسپیرین نیز به مرور زمان بهبود پیدا می کند.

حفره، آبسه و تغییر رنگ

اتفاده از نخ دندان و مسواک زدن منظم و معاینات دندانپزشک از بروز مشکلاتی مانند حفره، آبسه و تغییر رنگ دندان جلوگیری می کنند. دندان درد شدید را به خودی خود رها نکنید، عفونت ناشی از این درد ممکن است وارد صورت، جمجمه یا حتی جریان خون شود. در این شرایط اگر دچار تب، سردرد و یا گوش درد هستید و یا باز کردن دهان دچار درد می شوید، بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید.

بوی بد دهان

مسواک نزدن دندان ها باعث تجمع ذرات غذایی در اطراف آنها می شود که باعث رشد باکتری ها و بوی بد دهان خواهد شد. بوی بد یا وجود مزه بد به طور مداوم در دهان ممکن است به دلیل تنفس مداوم از دهان، خشکی دهان، پوسیدگی دندان ها یا به علت بیماری دیابت یا بیماری های لثه باشد. از طریق مسواک زدن دندان ها و زبان، آشامیدن آب فراوان و اجتناب از مواد غذایی محرک می توان با بوی بد دهان مقابله کرد.

برجستگی کاذب

این برجستگی بر روی زبان ظاهر می شود و طی چند روز به خودی خود برطرف می شود، اما ممکن است ناراحتی هایی را همراه داشته باشد. علت بروز این عارضه نامعلوم است – این مشکل ممکن است بر اثر واکنش به غذا یا وارد شدن صدمه به زبان، به عنوان مثال گاز گرفتن زبان، بروز کند.

لینک منبع: اینجا کلیک کنید

نگارنده: سمیه محمدی

گروه پزشکان جایروس