رابطه بین چاقی و مشکلات تنفسی

چاقی یکی از مهم ترین علل برای چندین اختلال مزمن و مشکلات جسمی می باشد، از جمله بیماری های قلبی، دیابت، بیماری کبد و برخی سرطان ها. شاخص توده بدن (BMI) به میزان 30 کیلو گرم بر متر مربع را به عنوان چاقی در نظر گرفته اند.

ارزیابی ها نشان داده اند که 1.6 میلیار بزرگسال در سراسر جهان دچار اضافه وزن هستند که 300 میلیون نفر آنها چاق محسوب می شوند.

در کشورهای اروپایی تعداد افراد چاق در طول 2 دهه گذشته سه برابر شده اند و در ایالات متحده نیز یک سوم کل جمعیت چاق هستند یا دچار اضافه وزن می باشند. در انگلستان چاقی منجر به 30000 مرگ در سال می شود و سالانه هزینه های زیادی صرف درمان می شوند.

چرا بر اثر چاقی مشکلات تنفسی رخ می دهند؟

با افزایش وزن و BMI حجم ریه کاهش یدا می کند. این امر وارد شدن هوا به ریه را محدود می کند و موارد زیر نیز کاهش پیدا می کنند:

• حجم هوای بازدم در 1 ثانیه (FEV1)
• ظرفیت حیاتی اجباری (FVC)
• ظرفیت باقیمانده کاربردی (FRC)
• حجم ذخیره بازدمی (ERV)
• حجم باقی مانده (RV)
• ظرفیت کل ریه (TLC)

توزیع چربی و مشکلات تنفسی

چاقی اطراف شکم بیشتر منجر به بدتر شدن عملکرد ریه و علائم تنفسی می شود. رسوب کمتر چربی کمتر با مشکلات تنفسی در ارتباط می باشد.

فرضیه محققان این است که رسوب بافت چربی بر روی دیواره شکم و اندام داخلی شکم حرکت دیافراگم را کاهش داده و میزان منبسط شدن ریه را محدود می کند و این امر باعث کاهش ظرفیت ریه می شود. عملکرد عضلات تنفسی نیز در افراد چاق بدتر می شود، درست شبیه افراد مبتلا به بیماری های اسدادی مزمن ریوی (COPD).

چاقی و بیماری های سیستم تنفسی

چاقی بیشتر از آنچه تصور می شود،  بر روی سیستم تنفسی تاثیر می گذارد. برخی تاثیرات چاقی بر روی سیستم تنفسی بروز بیماری های مختلف می باشد که عبارتند از:

• تنگی نفس فعالیتی – این حالت تنگی نفس شدید است که بر اثر فعالیت های جزئی بروز می کند. این مشکل در بین افراد چاق بسیار رایج است.
• سندروم آپنه خواب انسدادی – این شرایط باعث بسته شدن یا تنگ شدن مسیر هوا در زمان خواب می شود که منجر به خر و پف کردن در خواب، بیدار شدن های مکرر و کم خوابی خواهد شد.
• بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
• آسم – افراد چاق بیشتر در معرض خطر تشدید آسم می باشند. مطالعات نشان داده اند که افراد دارای اضافه وزن به اندازه 38 درصد و افراد چاق به اندازه 92 درصد بیش از دیگران در معرض ابتلا به آسم هستند. به علاوه افراد چاق مبتلا به آسم بیشتر دچار حملات حاد می شوند و به دارو و مراقبت های پزشکی بیشتری نیاز دارند.
• سندروم هیپوونتیلاسیون یا بیماری پیک ویکن – افراد چاق دارای ظرفیت کمتری در ریه خود هستند و در نتیجه در تامین اکسیژن کافی برای بدن خود دچار مشکل می شوند. این امر منجر به کاهش اکسیژن کل بدن می شود.
• آمبولی ریوی – این شرایط یک بیماری جدی است و در این حالت لخته های خونی در رگ های ریه منجر به انسداد این رگ ها می شوند و شرایط مرگباری را ایجاد می کنند.
• پنومونی اسپیراسیون – به علت مسیرهای هوایی کوتاه و تنگ ممکن است محتویات معده به سمت ریه حرکت کنند. این امر به دلیل آسیب های ناشی از اسید معده منجر به بروز ذات الریه شدید می شود.

لینک منبع: اینجا کلیک کنید.

نگارنده: سمیه محمدی

گروه پزشکان جایروس