تحریک مغز و حل مسائل سخت

سعی کنید تمام 9 نقطه ی زیر را تنها با 4 خط راست و بدون برداشتن دست خود از روی کاغذ به یکدیگر متصل کنید و از روی خطوط دو بار عبور نکنید:

در انجام این کارمشکل دارید؟ تنها شما نیستید که دچار مشکل می شوید. یک قرن تحقیقات روانشناسی نشان می دهد که تحت شرایط آزمایشگاهی، راه حل قابل انتظار برای این نقاط 0 درصد است. اکثر مردم حتی پس از راهنمایی های زیاد، افزایش زمان و حتی شانس بالاتر، باز هم دچار مشکل می شوند.

در تحقیقات پیشین، آلن اشنایدر و همکارانش دریافتند که بازی های فکری باعث افزایش بینش مغز می شود. آیا کلاه الکتریکی فکر آنها برای یک مشکل غیرقابل حل – مانند مسئله 9 نقطه – مفید واقع می شود؟

آنها مسئله ی 9 نقطه را به 28 شرکت کننده ی راست دست دادند. قبل از تحریک مغز هیچکدام از شرکت کننده ها نتوانستند مسئله را حل کنند. سپس آنها با استفاده از جریان مستقیم و تحریک کننده ی کرانیال (TDCS)، که یک روش غیر تهاجمی و بی خطر می باشد، سلول های عصبی قشر تحریک پذیر مغز را در مناطق مورد هدف، تحریک می کنند.

در این افراد به طور خاص، تحریک پذیری لوب تمپورال سمت چپ (ATL) کاهش و تحریک پذیری تمپورال راست (ATL) افزایش می یابد. بعد از 10 دقیقه از عملکرد TDCS، 40 درصد شرکت کننده ها مسئله را حل کردند. در مقابل از الکترودها برای 11 شرکت کننده ی دیگر نیز استفاده کردند، اما برای آنها پس از گذشت 30 ثانیه جریان الکتریکی را قطع کردند. بنابراین این شرکت کنندگان همان موقعیت را تجربه کردند، اما در حقیقت مغز آنها تحریک نشد. هیچ کدام از این 11 نفر نیز موفق به حل مسئله نشدند.

فرصت مربوط به این یافته ها در آینده تقریبا ناچیز است ( در حدود 1 در 10000). محققان نتایج مربوط به چند تحقیق خود را طی 8 ماه گذشته، با یکدیگر ترکیب کردند و دریافتند که هیچ یک از 29 نفر شرکت کننده در آزمایش کنترلی نتوانستند مسئله را حل کنند، در حالیکه 14 نفر از 33 نفری که مغز آنها تحریک شد، موفق به حل مسئله شدند. محققان احتمال این اتفاق را کمتر از 1 در یک میلیارد برآورد کردند.

چرا تحریک این بخش های مغز دارای چنین تاثیراتی است؟ ATL سمت چپ با فرضیه ی سبک شناخت در ارتباط است، در حالیکه ATL سمت راست با بینش در ارتباط می باشد. یک احتمال این است که با کاهش تسلط نیمکره ی چپ تمایل به دیدن 9 نقطه تنها به عنوان یک مربع، با مرزهای مشخص شده، کاهش می یابد. به عبارت دیگر تحریک مغز به شرکت کننده ها کمک می کند تا در مورد خارج از این مربع نیز فکر کنند.

البته تفسیرهای دیگری در ارتباط با یافته های محققان وجود دارد، اما تاثیرات آنها مطابق بررسی های مختلف انجام شده توسط محققان مختلف هستند. برخی محققان دریافتند که لوب تمپورال پیشین همزمان استعدادهای هنری و خلاقانه ای نشان می دهد که قبلا نشان نمی داده است. شاید زوال عقل به وسیله ی برخی مکانیسم های مهاری برطرف شود و به مکانیزم های بینش در سمت راست مغز اجازه ی بروز می دهد، که قبلا مسدود بودند. در تحقیقات دیگر مشخص شد که مهارت های استثنائی معمولا با اختلالات ATL سمت چپ همراه هستند و دریافته اند که می توانند با استفاده از TDCS مهارت ها را القا کنند.

محققان دانشگاه آکسفورد از تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال برای غیرفعال کردن قسمت هایی از مغز استفاده کردند که در ریاضی و استدلال دخیل هستند ( نیمکره ی راست مغز). زمانی که محققان این کار را انجام دادند، شرکت کننده ها به سختی توانستند ریاضی را درک کنند. جالب اینکه آنها قادر به انجام معکوس آن بودند. وقتی آنها TDCS را برای همان بخش از مغز به کار بردند، در حالیکه به طور همزمان از جریان مخالف نیز برای کم کردن هیجان قشر چپ مغز استفاده می کنند، شرکت کننده ها محاسبات ریاضی را سریعتر از آنهایی انجام دادند که تنها یک تحریک به مغز آنها وارد شد. 6 ماه بعد نیز این افراد عملکرد بهتری داشتند.

اشنایدر و همکارانش طی یک تحقیق، گزارشاتی را ارائه دادند. در طی تحقیق آنها، یکی از شرکت کننده ها به خاطر صدمه ای که در 10 سالگی به سرش وارد شده بود، از تحقیقات کنار گذاشته شد. وی در مورد این صدمه به محققان چیزی نگفته بود تا اینکه وارد آزمایشگاه شد. زمانی که در آزمایشگاه بود، در مورد علاقه ی خود به حل مسئله ی 9 نقطه بیان کرد. او تنها شرکت کننده ای بود که از این تحقیقات کنار گذاشته شد.

از قضا این فرد این مسئله را به همراه یک مسئله ی دیگر حل کرد. وی در مصاحبه ای با یکی از آزمایش کننده ها می گوید:

” من تنها روی یک چیز خاص تمرکز می کنم، بنابراین اگر وارد یک اتاق شوم، هر چیزی را در جای خود و همانطور ک هست در نظر می گیرم و کل تصویر را در نظر نمی گیرم، حتی در مورد نوشته های خود نیز اینگونه هستم. فقط روی یک بخش تمرکز می کنم. حافظه ی بلند مدت من خیلی خیلی خوب است و همه ی اتفاقات 6 سالگی خود را می توانم  به خاطر آورم.”

محققان به مکان و نوع صدمه ی وارد شده به سر وی علاقمند شدند و او نیز تمام گزارشات مروبط به این صدمه را که متعلق به 11 سال پیش بود، به محققان ارائه داد. آنها دریافتند که این فرد از چند صدمه در نیمکره ی چپ مغز خود به همراه یک شکستگی در استخوان تمپورال چپ، رنج می برد.

این نتایج محققان را به این فکر واداشت که چگونه می توانند یک کلاه فکر درست کنند؟ محققان استدلال می کنند که این امکان وجود دارد که با تحریک های غیرتهاجمی مختصر با هزینه های حداقل بهرمند شوند. آنها معتقدند که تحریک مغز دارای پتانسیل های بیشتری برای حل مسائلی که زیاد با مغز سازگار نیستند، از جمله مسئله ی 9 نقطه، ایجاد می کند.

اینگونه تحقیقات به خاطر شناخت بیشتر مغز انسان ادامه پیدا می کنند. اکنون می توانید پاسخ این مسئله را در تصویر زیر مشاهده کنید.

کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا