آنچه که باید درباره كورتيكواستروئيد ها (انواع هورمون ها كه توسط غدد فوق كليوى ترشح مي شود) بدانید

فواید استروئیدها

از آنجایی که اتهاب و آماس بدن، خطر آسیب های احتمالی به اندام های داخلی بدن را افزایش میدهد، استروئیدها می توانند به عنوان نجات دهنده اندام ها عمل کنند، برای مثال، استروئیدها میتوانند از التهاب کلیه و در نتیجه ابتلا به بیماری لوپوس اريتماتوس یا زخم آكله ناشی از اختلال در عملکرد سیستم دفاعی بدن جلوگیری کنند. در برخی بیماران، مصرف داروهای استروئیدی می تواند از عمل پیوند کلیه و حتی دیالیز کلیه ها جلوگیری کند.

مقادیر کمی از استروئیدها موجب کاهش دردهای ناشی از بیماری رماتیسم مفاصل و انقباض عضلات می شود. مصرف کوتاه مدت داروهای استروئیدی با دوز بالا از برگشت و عود کردن بیماری رماتیسم مفاصل جلوگیری می کند.

تشخیص پزشک برای مصرف یا عدم مصرف داروهای استروئیدی

تجویز داروهای استروئیدی همیشه توسط شخص پزشک صورت می گیرد. پزشک با در نظر گرفتن سن، میزان فعالیت و سابقه دارویی و پزشکی بیمار، میزان مصرف داروهای استروئیدی را تعیین میکند. پیش از درمان پزشک موظف است بیمار را از خطرات احتمالی، عوارض جانبی و همچنین فواید مصرف داروهای استروئیدی آگاه سازد.

مزایای بالقوه و خطرات احتمالی استروئیدها به عوامل زیر بستگی دارد:

• ماهیت و شدت وخامت بیماری مورد درمان
• وجود یا عدم وجود گزینه های درمانی دیگر
• وجود یا عدم وجود مشکلات قابل توجه ناشی از مصرف دارو

عوارض جانبی استروئیدها چیست؟

بروز خطرات احتمالی و عوارض جانبی داروهای استروئیدی به دوز دارو، نوع استروئید، مدت درمان بستگی دارد. برخی عوارض ثانوی دارو بسیار خطرناک تر از موارد دیگرند. عوارض جانبی استروئید سیستمیک عبارتند از:

• افزایش اشتها، اضفه وزن
• تغییر خلق و خو
• ضعف عضلات
• تاری دید
• افزایش رشد موهای زائد بدن
• لایه لایه شدن پوست
• عصبانیت، بی قراری و ناآرامی
• تعریق زیاد، رسوب رگ ها
• معده درد/ سوزش معده
• پوکی استخوان
• آمادگی بدن برای دریافت انواع بیماری عفونی
• صورت پف کرده
• جوش صورت
• وخیم شدن شرایط بیمار دیابتی
• فشار خون بالا
• نامنظم شدن الگوی خواب
• آب آوردن چشم

آیا همه افراد به یک میزان در معرض خطر داروهای استروئیدی هستند؟

همه بیماران در معرض عوارض جانبی داروهای استروئیدی قرار ندارند. اینکه هر چند وقت یکبار این عوارض به سراغ بیماران

می آیند، از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

اگر از استروئیدها برای کوتاه مدت به فاصله های زمانی یک هفته یا یک ماه استفاده شود، مطمئنا بیمار به هیچ کدام از عوارض بالا دچار نمی شود، حتی اگر داروهای استروئیدی به داخل ماهیچه ها و مفاصل تزریق شوند. با این وجود، مصرف مقادیر بالای استروئید برای یک مدت طولانی ( مثلا چند ماه یا چند سال متوالی) موجب بروز شرایط خاصی برای بیمار می شود. مصرف طولانی مدت مقادیر بالای استروئید تنها برای بیماری های وخیم و جدی که خطرات بسیار جدی را برای بیمار بهمراه دارد، توصیه می شود.

چگونگی به حداقل رساندن اثرات داروهای استروئیدی

• مصرف استروئیدها در صورت لزوم
• مراقبت از بیمار برای شناسایی و تشخیص عوارض احتمالی دارو
• کاهش میزان دارو به صورت تدریجی تحت نظر پزشک
• کنترل فشار خون
• کنترل تراکم استخوانها و مصرف مکمل های دارویی و خوراکی برای کمک به تقویت استخوانها

راه های مختلفی برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی و احتمالی استروئیدها وجود دارد که باید با پزشک متخصص به صورت جداگاه در میان گذاشته شوند.

 منبع:

http://my.clevelandclinic.org 

نگارنده: حدیث بختیاری

[divider]

کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا