میاستنی یک بیماری خود ایمنی است. به این معنی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه سلول های سالم را هدف قرار می دهد و به آنها آسیب می رساند. خستگی و ضعف عضلاتی که با اراده شما حرکت می کنند، مهم ترین علامت میاستنی گراو است.
علت بروز میاستنی اسیب دیدن محل های اتصال اعصاب به عضلات است. به همین دلیل پیام های عصبی درست به عضلات منتقل نمی شوند و انقباض عضلات مشکل پیدامی کند. میاستنی درمان قعطی ندارد؛ ولی، با درمان های نگه دارند می توان آن را کنترل کرد و کیفیت زندگی بیمار را بالا برد. با درمان های موجود امکان کاهش یا برطرف کردن ضعف عضلانی وجود دارد و می توان علایم دیگر بیماری مانند دوبینی، افتادگی پلک ها، اشکال در صحبت کردن، جویدن، بلع و تنفس را از بین برد.
میاستنی گراو می تواند افراد از هر جنس و سنی را مبتلا کند؛ ولی، بیشتر درمیان زنان زیر (45)سال و مردان بالای (60)سال دیده می شود. شیوع میاستنی گراو یک یا دو نفر از هر (15)هزار نفر است.
علایم میاستنی گراو
ضعف عضلانی در این بیماری با کار کشیدن از عضله بدتر می شود و با استراحت تخفیف می یابد، به همین دلیل ضعف عضلانی می تواند ایجاد و ناپدید شود. میاستنی می تواند همه عضلاتی که با اراده شما به حرکت در می آیند را درگیر کند؛ ولی، بعضی عضلات بیش از دیگر عضلات تاثیر می پذیرند.
عضله های چشم
در پیش از نیمی از بیمارانی که تشخیص میاستنی برای شان داده می شود، نخستین نشانه ها مشکلات چشمی است:
*افتادگی یا هر دو پلک (پتوز)، دوبینی که می تواند افقی یا عمودی باشد؛ تاری دید که ایجاد می شود و از بین می رود ولی این بیماری باعث کاهش توانایی دید بیمار نمی شود و عصب بینایی، عضلات صورت و حلق سالم می ماند.
(15)درصد از مبتلایان به میاستنی نخستین بار با مشکلاتی در صورت و حلق به پزشک مراجعه می کنند. این مشکلات می تواند موارد زیر باشد:
*اشکال در صحبت کردن، اشکال در بلع، گرفتگی صدا یا صدای تودماغی که به این بستگی دارد که کدام عضلات درگیر شده باشد.
ممکن است بیمار دچار گرفتگی حلق شود که خوردن، نوشیدن و قرص خوردن را برای او مشکل کند. در بعضی موارد ممکن است مایعی که نوشیده از بینی او خارج شود و یا سرفه و خفگی را در پی داشته باشد.
*اشکال در جویدن
ممکن است هنگام غذا خوردن و به ویژه غذاهای سفت، عضلات فک و دهان ضعیف شوند و بیمار نتواند غذا را به درستی بجود.
*نشانه های صورت
ممکن است دیگران به بیمار بگویند که او «خنده اش را از دست داده است». در این حالت عضلات صورت ضعیف شده اند.
*عضلات دست ها و پاها
میاستنی گراو می تواند باعث ضعف در عضلات دست و پا شو که به طور معمول با عضف عضلانی در نقاط دیگر بدن همراه است، مانند صورت، چشم یا حلق. میاستنی دست ها را بیش از پاها درگیر می کند. در هر صورت از عضلات پاها دچار ضعف شود، بیمار هنگام راه رفتن به طرفین خم می شود.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بیمار مبتلا به میاستنی متوجه شود که در تنفس، دیدن، بلعیدن، جویدن و راه رفتن مشکل دارد، باید به متخصص مغز و اعصاب رجوع کند.
دلایل بروز میاستنی گراو
اعصاب با آزاد کردن مواد شیمیایی خاص که نوروترانسمیتر نام دارد، با عضلات ارتباط برقرار می کند. این مواد دقیقا به گیرنده های سلول های عضلات می رسد. در میاستنی سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی ترشح می کند که این گیرنده ها را تخریب یا بلوک می کند و نوروترانسیمتراستیل کولین نمی تواند به گیرنده های سلول های عضلات برسد و روی آنها اثر کند. با کاهش تعداد گیرنده های فعال، عضلات پیام های عصبی کمتری دریافت می کنند و همین ضعف عضلانی را سبب می شود. ثابت شده غده تیموس که در دستگاه ایمنی تاثیر دارد و بین استخوان های قفسه سینه قرار گرفته، تولید این آنتی بادی ها را تشدید می کند یا خودش آنها را می سازد. این غده در دوران نوزادی بزرگ و در بزرگسالان سالم کوچک است. در بعضی از بیماران میاستنی در تیموس تومورهایی وجودارد که خوشبختانه بیشتر آنها سرطانی نیستند.
عوامل تشدید کننده علایم میاستنی
بعضی فاکتورها باعث می شود که علایم بیماران شدید شود.
این عوامل عبارتند از:
*خستگی، استرس، بعضی داروها مانند کلسیم بیماری تب دار، گرمای زیاد، بعضی آنتی بیوتیک ها، بتابلوکرهار، بلوک کننده های کانال کلسیم، (آنتولول، ایندرال و سوتالول از جمله بتابلوکرها هستند).
پیچیدگی پیچیدگی ها و مشکلات ناشی از میاستنی قابل کنترل است؛ ولی، بعضی از آنها می تواند زندگی بیمار را به خطر بیندازد.
بحران میاستنی (کریز میاستنی)
کریز میاستنی یک حالت خطرناک است و زمانی به وجود می آید که عضلات دستگاه تنفسی به ضعف شدید دچارند و نتوانند کارشان را درست انجام دهند. این حالت یک اورژانس پزشکی است و بیمار به دستگاه تنفسی نیاز دارد تا بتواند تنفس کند.
تومورهای تیموس
در حدود (15)درصد از افرادی که دچار میاستنی گراو شده اند، تومور تیموس دارند. بیشتر این تومورها سرطانی نیستند و درمان آنها به روش جراحی است.
بیماری های دیگر
بیماران مبتلا به میاستنی گراو در معرض خطر ابتلا به بیماری های زیر نیز قرار دارند.
1-تیروئید پرکار یا کم کار
غده تیروئید که در جلوی گردن قرار دارد، هورمون هایی آزاد می کند که تنظیم متابولیسم بدن را بر عهده دارند در صورت کم کاری تیروئید، بدن آهسته تر از انرژی استفاده می کند و متابولیسم کند می شود. در این جاست که فرد با وجود کم غذا خوردن چاق می شود. در پرکاری تیروئید بدن سریع تر از انرژی اش استفاده می کند. بیمار مبتلا به پرکاری تیروئید اشتهای بسیاری دارد؛ ولی، لاغر می شود. ضربان قلبش بالاست، بسیار عرق می کند و عصبی و مضطرب است.
2)لوپوس
لوپوس هم یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم عصبی به قسمت های خاصی از بدن حمله می کند. نشانه های شایع آن عبارت اند از: مفاصل ورم کرده و دردناک، ریزش مو، خستگی و ضعف فراوان و تغییرات و ضایعات پوستی خاص روی صورت.
*آرتریت روماتوئید
این نوع از آرتریت هم بر اثر عملکرد نادرست سیستم ایمنی به وجود می آید. اثرات آن در مچ دست و انگشتان مشهودتر است و می تواند به بد شکلی های مفاصل منجر شود و بیمار نتواند از دستش درست استفاده کند.
در مطب متخصص مغز و اعصاب بیمار میاستنی باید پیش از مراجعه به نورولوژیست نکاتی که می خواهد مطرح کند را یادداشت کند تا در وقت اندک معاینه بتواند همه حرف هایش را بزند و پاسخ پرسش هایش را بگیرد: اگر شما هم میاستنی گراو دارید، هنگام رفتن نزد نورولوژیست به این نکات دقت کنید.
*علایم خود را جزء به جزء برای او شرح دهید و مشخص کنید که علایم تان بهتر شده یا بدتر.
*داروهایی که مصرف می کنید را به همراه مقدار مصرفی در آنها مطرح کنید. مکمل ها و داروهایی که او تجویز نکرده را هم به او بگویید. پزشک متخصص مغز و اعصاب پس از این که شرح دقیقی از علایم شما را می شنود، برای بررسی علایم شما معاینات زیر را انجام می دهد:
*اورفلکس های شما را بررسی می کند
*نیروی عضلانی شما را می سنجد
*حس لامسه و بینایی شما را ارزیابی می کند
*توان تطابق شما را می بیند
*تعادل شما را بررسی می کند
ابزارهای تشخیص میاستنی گراو
مهم ترین علامت میاستنی که به تشخیص آن کمک می کند آن نوع از ضعف عضلانی است که با استراحت بهبود می یابد.
تست های دیگری که به تشخیص میاستنی گراو کمک می کنند عبارت اند از:
*تست ادروفونیم (Edrophonium Test)
این تست که تست تنسیلون (Tensilon) نام دارد با تزریق ماده ادروفونیم انجام می شود و اگر فرد به میاستنی مبتلا باشد، ناگهان ضعف عضلانی اش بهبود می یابد، اگر افتادگی پلک داشته باشد برطرف می شود و احساس نیرو و انرژی می کند. این حالت زودگذر است و چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد.
*تست خون
با انجام تست خون می توان وجود آنتی بادی های غیرعادی که گیرنده های استیل کولین را تخریب می کند، تشخیص داد.
*تحریک تکرار شونده عصب
در این تست الکترودها به پوست و روی عضلات نصب می شود و پالس های الکتریکی ضعیفی از طریق الکترودها عبور داده شده تا توان عصب در فرستادن سیگنال به عضله اندازه گیری شود. برای تشخیص میاستنی گراو، عضله چندین بار تحریک می شود تا معلوم گردد که آیا توان عصب با خستگی کاهش می یابد یا خیر.
*الکترومیوگرافی سینگل فایبر
در الکترومیوگرافی فعالیت الکتریکی بین مغز و عضله سنجش می شود. در این تست یک الکترود ظریف به درون عضله فرو برده شده و در تست EMG سینگل فایبر یک عضله واحد تست می شود. بعضی بیماران این تست را قدری دردناک و ناراحت کننده می دانند.
درمان :
اگرچه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد (مگر در مواردی که علت ایجاد کننده بیماری تومور تیموس باشد) اما با اقدامات مناسب ، بیمار می تواند بر مشکلات بیماری فائق آمده و کیفیت زندگی نسبتاً مطلوبی داشته باشد. گزینه های درمان در میاستنی گراو به شرح زیر است :
1-دارو درمانی:
– داروهای مهارکننده کولین استراز به عنوان اولین اقدام درمانی در نظر گرفته می شوند . کولین استراز فاکتوری است که باعث تجزیه استیل کولین درمحل اتصال عصب به عضله می شود؛ این داروها با مهارکردن این آنزیم و درنتیجه افزایش استیل کولین ، فرآیند پیام رسانی از عصب به عضله را تقویت کرده و قدرت عضلات را به طور موقت بهبود می بخشند. از جمله این داروها می توان به مستینون (پیریدوستیگمین) و نئوستیگمین اشاره کرد.
– داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی از جمله استروئیدها (پردنیزولون)، آزاتیوپرین، سل سپت، ساندیمون و سیکلوفسفامید جهت سرکوبی سیستم ایمنی و جلوگیری از فعالیت آنتی بادی های خودی به کار می روند.
2- پلاسمافرز (تعویض پلاسما):
پلاسما بخشی از خون است که حاوی آنتی بادی است در پلاسمافرز، آنتی بادی های مسئول بیماری از پلاسما جدا شده و پلاسمای بدون آنتی بادی جایگزین می شود.این روش به طور موقت از شدت علائم بیماری می کاهد.
3-درمان جراحی:
در مواردی که علت ایجاد کننده بیماری، تومور تیموس باشد با عمل جراحی تومور یا کل غده تیموس برداشته می شود.
توصیه های لازم :
1- از انجام فعالیت های طولانی و پی در پی که باعث تضعیف عضلات و خستگی می شود پرهیز کنید و به منظور حفظ قوای خود بین فعالیت ها حتما استراحت کنید.
2- مصرف دقیق و صحیح داروها بسیار با اهمیت است. هر تاخیری در دریافت دارو ممکن است در توانایی بلعیدن یا تنفس اشکال ایجاد کند.
3- داروها را همراه با شیر یا یکی از انواع شیرینی جات استفاده کنید.
4- از مصرف خودسرانه داروهای خواب آور و مسکن های مخدر اجتناب کنید زیرا این داروها می توانند مشکلات تنفسی ایجاد کنند.
5- یک دستبند تهیه کنید که نشان دهد شما مبتلا به بیماری میاستنی گراو هستید تا در مواقع اورژانسی کمک کردن به شما آسان تر انجام شود.
6- از حضور در جمع های شلوغ و پر رفت و آمد و مواجهه با افراد عفونی به دلیل افزایش احتمال ابتلا به عفونت اجتناب کنید.
کلینیک آلومینا مرکز فوق تخصصی پیشگیری و درمان اختلالات مغز و اعصاب و روان در ایران است.
طیبه گیلانی
کارشناس ارشد روانشناسی (مدیرارشد دپارتمان تحقیقات روان درمانی)
بزرگترین گروه فوق تخصصی پزشکان مغز و اعصاب و متخصصین روانپزشکی در ایران
شاید دیگر کمتر کسی اطلاع نداشته باشد که در مجموعه بزرگ پزشکان جایروس بهترین فوق تخصص های مغز و اعصاب و اعصاب و روان و برترین فارغ التحصیلان آمریکا،اسپانیا و آلمان حضور دارند و خدمات مغزواعصاب و روان که در این مجموعه ارائه می شود با کیفیت ترین در تمام ایران است!
کادر درمانی جایروس از لحاظ تخصصی در حیطه های اعصاب، در تمام کشور بی نظیر است
شماره تماس های نوبت گیری سریع
مشاوره های تلفنی و ویزیت آنلاین ویدئویی نیز ارائه می شود.
واحد مغز و اعصاب و روان ☎ 22616377_021 ☎
واحد ویزیت متخصص اختلالات خواب و نوبت انجام تست خواب ☎ 02122648627 ☎
واحد مشاوره و روانشناسی ☎ 22636863_021 ☎
اگر بی خوابی دارید، علاوه بر خدمات حضوری در کلینیک، میتوانید با تهیه دوره جامع درمان بیخوابی که توسط دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب تهیه شده است، بی خوابی تان را بدون دارو و در منزل درمان کنید.
درمان بی خوابی بدون دارو با ۱۱۳ روش علمی و خانگی (برای شروع، اینجا کلیک کنید)
اگر دچار افسردگی هستید یا میخواهید احساس شادی و لذت را در زندگی تان تقویت کنید، میتوانید بصورت حضوری توسط متخصصین روانپزشکی یا روانشناسان مجموعه جایروس ویزیت شوید و علاوه بر خدمات حضوری، میتوانید با تهیه دوره آنلاین درمان افسردگی در خانه که توسط مجموعه پزشکان جایروس تهیه شده است، افسردگی تان را در منزل و بدون دارو درمان کنید (برای دیدن ویدئو معرفی دوره، کلیک کنید)
درمان افسردگی در منزل بدون دارو (برای شروع، اینجا کلیک کنید)
سلام بنده در یک شرکت وارد کننده دارو کار میکنئم , اگر کسی دارویی نیاز داره ولی نمیتونه تهیه کنه خوشحال میشم کمکش کنم
کسرا : 09105377026