ریفلاکس اسید معده | دلیل ریفلاکس اسید معده و درمان آن
ریفلاکس اسید معده بر اثر بازگشت اسید معده به مری بروز میکند که در این نوشته بطور کامل به شناسایی این بیماری خواهیم پرداخت.
ریفلاکس معده و هر آنچه بایست بدانید.
بیماری رفلاکس اسید معده به مری Gastroesophageal reflux disease یا GERD ۱ بیماری دیرینه (مزمن) طولانی مدت است که بر اثر آن اسید معده وارد مری میشود.
اشخاص بسیاری بطور گهگاهی گرفتار ریفلاکس اسید معده میشوند. شخصی (فردی) که به شکل مستمر و مداوم گرفتار رفلاکس اسید معده میشود، بیشتر از ۲ بار در هفته اسید معده وارد مری میشود، در واقع فرد به بیماری ریفلاکس اسید معده به مری یا GERD مبتلا است.
در ادامه به اطلاعات با اهمیتی در زمینه مشکل ریفلاکس اسید معده اشاره میشود.
بیشتر بدانید: درمان ریفلاکس اسید معده با سبک (رژیم) مدیترانهای
ریفلاکس معده
ریفلاکس معده شرایطی است که بر اثر آن اسید معده به شکل مستمر و مداوم و بسامان (منظم) وارد مری میشود مری لوله غذاست؛ در حقیقت مری لولهای است که خوراک را از دهن به معده انتقال میدهد.
اسید موجود در مری سبب سوزش و درد بالای شکم و نشانههای دیگر میشود و هم چنین امکان دارد به بافتها زیان بزند.
دلیل ریفلاکس اسید معده
بروز گاه به گاه ریفلاکس اسید معده مرسوم است و بااهمیتترین علتهای آن شامل: پرخوری، دراز کشیدن پس از غذا خوردن یا میل کردن (خوردن) برخی خوراکیهای ویژه (خاص)
به هرحال رفلاکس یکسره اسید معده دلایل دیگری دارد و میتواند پیامدهای جدی نیز در پی داشته باشد. ریفلاکس اسید معده در هر شخصی (فردی) با هر سنی بروز میکند و گاهی دلیل آن ناشناخته است.
بعبارتی ریفلاکس اسید معده زمانی بروز میکند که اسفنکتر sphincter در قسمت پایین مری سست شده و زمانی که نباید باز میشود. کسانی که زیادتر در خطر مبتلا شدن به ریفلاکس اسید معده هستند، شامل:
- اشخاص چاق و افرادی که دارای مازاد و اضافه وزن هستند که دلیل آن زیادی فشار بر روی شکم است.
- زنان حامله، که باز هم دلیل آن زیادی فشار بر روی شکم است.
- استعمال بعضی از داروها، به مانند دواهای آسم، مسدود کنندههای کانال کلسیم، آنتی هیستامینها، دواهای آرام کننده و ضد دلمردگی (افسردگی)
- کشیدن سیگار و قرار گرفتن پیش روی دود دخانیات دیگران
فتق هیاتال Hiatal hernia شرایطی است که در آن به علت باز بودن قسمتی از دیافراگم بخشی از والای معده وارد قفسه سینه میشود. این مسئله فشار وارد شده به دریچه اسفنکتر را کاهش میدهد و ریسک ظهور ریفلاکس اسید معده افزایش پیدا میکند.
نشانههای ریفلاکس اسید معده
بااهمیتترین نشانه ریفلاکس اسید معده سوزش و درد بالای شکم است.
سوزش و درد بالای شکم نوعی حس ناراحتی است که پشت استخوان سینه به شکل سوز بروز میکند.
چنانچه فرد خم شود یا بلند بکشد، این وضعیت نامطلوبتر میشود، بعلاوه این سوز پس از غذا خوردن تشدید میشود.
به هرحال همه گرفتاران به ریفلاکس اسید معده گرفتار سوزش و درد بالای شکم نمیشوند و نشانههای دیگری نیز مشاهده میشود که شامل:
- تهوع و بالا آوردن
- بدبویی دهن (بوی دهان)
- اختلالات تنفسی
- چالش در هنگام بلع
- سستی
پیامدهای ریفلاکس اسید معده
ریفلاکس اسید معده چنانچه درمان نشود نامطلوبتر شده و منتهی به بروز مشکلات جدیتر میشود. پیامدهای ریفلاکس اسید معده شامل:
- ازوفاژیت Esophagitis: نوعی ملتهب شدن در مری
- ازوفاژیت خورنده یا تنگی مری Esophageal stricture: در این وضعیت مری تنگ میشود و بلع را برای فرد دشوار مینماید.
- مری بارت Barrett’s esophagus: در این وضعیت یاختههای (سلولهای) غشا داخلی مری به سلول هایی شبیه یاختههای (سلولهای) داخلی روده تغییر میکنند. این موضوع میتواند منتهی به ظهور بدخیمی شود.
- مشکلات تنفسی: این مشکلات بر اثر ورود اسید معده به ریهها بروز میکند.ورود اسید معده به شش (ریه) پیامدهای منفی زیادی دارد، به مانند احتقان و گرفتگی قفسه سینه، خفگی، آسم، لارنژیت و پنومونی یا عفونت ریه.
درمان ریفلاکس اسید معده
هر فردی که به شکل مستمر و مداوم به ریفلاکس اسید معده گرفتار میشود باید بی درنگ به دکتر مراجعه نماید.
این دشواری غالبا با استفاده از دارو درمان میشود.
در صورتیکه استفاده از دارو برای از بین بردن بیماری اثربخش نباشد، از روشهای دیگری استفاده میشود.
مهارکنندههای پروتون پمپ (پی پی آیها) ازمهمترین گزینههای درمان داروی ریفلاکس اسید معده هستند. این داروها میزان اسید معده را کاهش میدهند. دیگر گزینههای درمانی شامل:
- مسدود کنندههای H۲: این مسدود کنندهها گزینههای دیگری برای کاهش اسید معده هستند.
- آنتی اسیدها: این داروها با مواد کیمیایی (شیمیایی) قلیایی موجود در خود با اسید معده وارد بازتاب میشوند. عارضههای مرتبط به این داروها عبارت اند از شکم روش (اسهال) و یبوست
- دواهای پروکینتیک Prokinetic: این داروها به تخلیه سریعتر معده یاری میکند. اثرات ناخواسته این داروها عبارت اند از شکم روش (اسهال)، دلاشوب (تهوع) و پریشانی (اضطراب)
- اریترومایسین: این دارو نوعی آنتی بایوتیک است که به تهی شدن معده یاری میکند.
جراحی برای درمان ریفلاکس اسید معده
چنانچه دگرگونی (تغییرات) به وجود آمده در سبک و شیوه زندگی اثربخش نباشند یا داروها به دفع بیماری کمکی نکنند، دکتر گزینه جراحی را توصیه خواهد داد. گزینههای جراحی برای ریفلاکس اسید معده شامل:
- جراحی Fundoplication: در این روش بالای معده در اطراف مری تحت عمل جراحی قرار میگیرد. این جراحی سبب زیادی فشار به انتهای مری در قسمت پایین آن میشود و بطور معمول در کاهش و التیام و بهبود نشانههای ریفلاکس اسید معده تاثیرگذار است.
- فرایندهای اندوسکوپی: در این روش از دوخت آندوسکوپی برای محکم کردن ماهیچه اسفنکتر استفاده میشود یا از روش رادیوفرکانسی برای گرم نمودن و سوزاندن ماهیچه اسفنکتر استفاده میشود. که این گرما نیز به محکم شدن ماهیچه اسفنکتر یاری میکند.
جلوگیری از ریفلاکس اسید معده
دیگر تغییرات شیوه زندگی و رفتار به بهتر شدن نشانههای ریفلاکس اسید معده یاری میکند، این دگرگونیها (ی) شامل:
- به اندازه مناسب خوراک بخورید و از پرخوری پرهیز کنید.
- دو تا سه ساعت پیش از خواب از میل کردن (خوردن) پرهیز کنید.
- دخانیات (سیگار) را کنار بگذارید.
- چنانچه شخصی مازاد و اضافه وزن دارد، کاهش وزن به بهتر شدن نشانههای یاری میکند.
- جامه (لباس) هایی که در قسمت شکم تنگ هستند، نپوشید.
- در موقع خواب تلاش کنید سر خود را بشکلی بگذارید که اندکی بالاتر از اندام تان قرار گیرد.
ریفلاکس اسید معده و سبک (رژیم) غذایی
برخی خوراکیها سبب نامطلوبتر شدن نشانههای ریفلاکس اسید معده میشوند، از جمله:
- خوراکیهای پرچرب
- خوراکیهای سرشار از ادویه جات
- شکلات
- نعناع
- قهوه
- خوراکی هایی که شامل گوجه اروپایی و آمیزهها (ی) آن هستند.
- آشامیدنیهای الکلی
چنانچه از میل کردن (خوردن) این خوراکها پرهیز میکنید و همچنان به شکل مستمر و مداوم گرفتار سوزش و درد بالای شکم هستید، ضروری است به دکتر مراجعه نمایید، ممکن است این نشانههای مرتبط به بیماری دیگری باشند.
چنانچه ریفلاکس اسید معده دارید، این مواد خوراکی را به فراموشی بسپارید :
ریفلاکس اسید معده به مری همان بازگشت اسیدهایی است که از معده به مری میآیند و دلیل آن هم کارکرد ناپسند دریچه مری است.بعضی از خوراکیها، افزایش دهنده اسید معده هستند.
نشانههای کلی رفلاکس شامل: سوختن و سوزش معده، اسیدی شدن معده، رفلاکس و بازگشت پس از خوراک میل کردن (خوردن) در حالت خم یا بلند کشیده، سرفه، ملتهب شدن حلقوی و …
برای اندک کردن این نشانههای، پیشنهاد (توصیه) میشود که ۱ سری اصول را مراعات کنید و از میل کردن (خوردن) برخی خوراکیها و آشامیدن بعضی نوشیدنیها پرهیز کنید.
قهوه، چای و نوشابههای کولا
این آشامیدنیها دربردارنده (حاوی) کافئین یا تئین هستند، این ماده سبب شل شدن دریچه معده به مری و بالا آمدن اسیدها میشود.از سمت دیگر، امکان دارد کافئین و تئین مخاط شش (ریه) را تحریک کنند و سبب ملتهب شدن شش (ریه) در بین افرادی که مبتلا به رفلاکس معده- مری هستند، بشوند.
آشامیدنیهای گازدار
از تمام آشامیدنیهای گازدار باید پرهیز کرد زیرا این آشامیدنیها احتمال آماس (نفخ) را بیشتر میکنند، آماس (نفخ) نیز بر روی دریچه معدوی مری اثر منفی دارد.
آشامیدنیهای الکلی
تمام آشامیدنیهای الکلی ممنوع هستند زیرا این آشامیدنیها سبب شل شدن دریچه معده به مری میشوند، این دریچه ماهیچهای است که از بالا آمدن محتویات معده به مری جلوگیری میکند.چنانچه شکم فرد تهی هم باشد، این اثر شدیدتر خواهد بود
شیر
شیر ماده غذایی است که میبایست در استعمال آن اعتدال را ملاحظه نمود، زیرا دربردارنده (حاوی) چربی، پروتئین و کلسیم است، سه عنصری که سبب تحریک و نهایتاً ایجاد اسید معده میشوند.
شکلات شیری
شکلات شیری، همزمان هم دربردارنده (حاوی) چربیست و هم کافئین؛ درنتیجه به عنوان عامل ایجاد سوختن و سوزش معده شناخته میشود.
خوردنیهای چرب
هر چه خوراک چربتر باشد، هضم آن دشوارتر و طولانیتر خواهد شد.در این وضعیت مواد خوراکی مدت بیشتری در معده باقی میمانند، و این ماندن تراوش اسیدهای معده را افزایش میدهد.
مرکبات و آب مرکبات
به دلیل اسیدی بودن شان به شیرۀ معده مازاد و اضافه میشوند.از سمت دیگر، ویتامین C که در مرکبات وجود دارد، تراوش اسید معده را افزایش میدهد.
نعناع و قرص خوراکی نعناع
نعناع خاصیتی دارد که سبب شل شدن دریچه معده به مری میشود.این مورد در مورد گوجه فرنگی هم صدق میکند.
ادویهها و گیاهان خوش عطر و بو
در حقیقت، ادویهها و گیاهان خوش عطر و بو استعداد تحریک بیشتر مخاط مری را دارند و احساس سوز را شدت میبخشند.
به مانند رایجترین دواهای گوارشی پر استعمال در ایران میتوان به رانیتیدین، فاموتیدین، سایمتیدین، امپرازول، پنتوپرازول، لانسوپرازول، رابپرازول، اس امپرازول و فرآوردههای آنتی اسید (حاوی آلومینیوم، منیزیوم، سایمتیکون) اشاره کرد، که در استعمال خودسرانه، به مدت محدود باید استعمال شوند.
برای نمونه امپرازول افزونتر از ۱۴ روز خودسرانه نباید استفاده شود.
مشکلات و عارضههای استفاده خودسرانه و طولانی مدت دواهای کاهنده اسیدیته گوارشی
۱ بالارفتن احتمال شکستگیهای استخوان لگن، ستون مهرهها، مچ خصوصا در بکارگیری دوزهای بالا یا مدتهای طولانی
بنابراین این داروها میبایست در کمترین دوز اثربخش و با کوتاهترین زمان اثربخش درمانی استعمال شوند و میبایست در بیماران با احتمال بیم (خطر) شکستگی، مکمل کلسیم و ویتامین D استفاده شود.
۲ استعمال برخی از این داروها (خصوصا استعمال طولانی مدت) با بالارفتن احتمال بروز وقوع شکم روش (اسهال) کلستریدیوم خصوصا در بیماران بستری همگام است.
۳ مصرف طولانی مدت افزونتر از ۳ سال بعضی آنها مانند پنتوپرازول و رانیتیدین میتواند سبب سوءجذب و کاهش سطح ویتامین بی دوازده (B۱۲) شود.
ندرتا با مصرف طولانی مدت افزونتر از ۳ ماه (اکثر موارد بالای ۱ سال درمان) کاهش منیزیوم خون گزارش شده است.
کاهش منیزیوم در موارد سهمگین و شدید، حتی امکان دارد سبب تشنج یا اختلال ریتم قلبی شود، بخش زیادی از مشکلات گوارشی که عمده بیماران را به سوی استعمال خودسرانه این داروها میکشاند، با انجام تغییر در سبک و شیوه زندگی هرروز این افرد، تا حد زیادی رفع (برطرف) میشوند.
بزرگترین گروه فوق تخصصی پزشکان مغز و اعصاب و متخصصین روانپزشکی در ایران
شاید دیگر کمتر کسی اطلاع نداشته باشد که در مجموعه بزرگ پزشکان جایروس بهترین فوق تخصص های مغز و اعصاب و اعصاب و روان و برترین فارغ التحصیلان آمریکا،اسپانیا و آلمان حضور دارند و خدمات مغزواعصاب و روان که در این مجموعه ارائه می شود با کیفیت ترین در تمام ایران است!
کادر درمانی جایروس از لحاظ تخصصی در حیطه های اعصاب، در تمام کشور بی نظیر است
شماره تماس های نوبت گیری سریع
مشاوره های تلفنی و ویزیت آنلاین ویدئویی نیز ارائه می شود.
واحد مغز و اعصاب و روان ☎ 22616377_021 ☎
واحد ویزیت متخصص اختلالات خواب و نوبت انجام تست خواب ☎ 02122648627 ☎
واحد مشاوره و روانشناسی ☎ 22636863_021 ☎
اگر بی خوابی دارید، علاوه بر خدمات حضوری در کلینیک، میتوانید با تهیه دوره جامع درمان بیخوابی که توسط دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب تهیه شده است، بی خوابی تان را بدون دارو و در منزل درمان کنید.
درمان بی خوابی بدون دارو با ۱۱۳ روش علمی و خانگی (برای شروع، اینجا کلیک کنید)
اگر دچار افسردگی هستید یا میخواهید احساس شادی و لذت را در زندگی تان تقویت کنید، میتوانید بصورت حضوری توسط متخصصین روانپزشکی یا روانشناسان مجموعه جایروس ویزیت شوید و علاوه بر خدمات حضوری، میتوانید با تهیه دوره آنلاین درمان افسردگی در خانه که توسط مجموعه پزشکان جایروس تهیه شده است، افسردگی تان را در منزل و بدون دارو درمان کنید (برای دیدن ویدئو معرفی دوره، کلیک کنید)
درمان افسردگی در منزل بدون دارو (برای شروع، اینجا کلیک کنید)