صرع یک اختلال ساختار عصبی مرکزی (اختلال نورولوژیکی) است که در آن فعالیت سلولهای سیستم عصبی در مغز مختل شده و منتج به تشنج می‌گردد که طی آن رفتار، نشانه‌های و عواطف غیرطبیعی از جمله از دست رفتن هوشیاری رخ میدهد.

نشانه‌های صرع مختلف است.برخی مبتلایان به صرع ساده، طی تشنج برای مدت زمان چند ثانیه خیره می‌مانند، در وضعی که بعضی دیگر گرفتار حرکات تنشی در دستها و پاها می‌گردند.

حدود ۱ نفر در هر یکصد آمریکایی یکبار در طی زندگی تشنج را تجربه میکند.با وجود این، تشنج به تنهایی بدین معنا نمیباشد که شما صرع دارید.

بطور معمول دست کم دو صرع غیر تحریک شده، به منظور تشخیص صرع ضروری است.

حتی تشنج‌های ملایم نیز نیازمند درمان هستند چون در حین فعالیت هایی مانند رانندگی و یا شنا می‌تواند خطرساز باشد.درمان که عموماً شامل دارو و گاهی جراحی است، می‌تواند تکرر یا شدت تشنجات را کمتر کرده است یا از میان ببرد.

حتا گهگاهی صرع در اطفال با رشد و بالارفتن سن آن‌ها از میان میرود.

علایم

از اونجایی که صرع ناشی از فعالیت‌های غیرعادی سلول‌های مغزی است، تشنج میتواند بر تمام فرآیندهای هماهنگی مغز اثر بگذارد. صرع می‌تواند نشانه هایی از این دست ایجاد کند:

• گیجی موقت
• صحبت کردن نامفهوم و بریده بریده
• حرکات تند و پیچشی غیر قابل کنترل در دستها و پاها
• فقدان هوشیاری و بی خبری
• نشانه‌های روانی

نشانه‌های وابسته به نوع تشنج متمایز است.در اغلب موارد، گرفتاران به صرع در هر دفعه به نوع یکسانی از تشنج گرفتار می‌شوند، لذا نشانه‌های در هر مرحله شبیه است.

طبیبان بطور معمول تشنج را بر اساس چگونگی شروع فعالیت‌های غیرطبیعی مغز، به ۲ نوع کانونی و پخش طبقه بندی میکنند.

تشنج‌های کانونی یا غیر پخش

هنگامی که تشنج نتیجتا فعالیت غیرعادی تنها در یک قسمت از مغز باشد، تشنج کانونی (نسبی) نامیده میشود. این نوع از تشنج به ۲ دسته تقسیم می‌شود:

• تشنج کانونی سادهاین تشنج‌ها منتهی به از دست رفتن هوشیاری نمی‌گردد.

احتمال دارد حواس را تغییر بدهد یا تصویر، بو، احساس، مزه یا آوای اشیاء اطراف به گونه‌ی دیگری بنظر آید.

هم چنین این تشنجات منتهی به پرش ناخواسته قسمتهای بدن مانند دست‌ها و پاها و نشانه‌های حسی خودبخودی مانند مورمور شدن، سرگیجه و یا نورهای خیره کننده میشود.

• تشنجات کانونی Dyscognitiveاین تشنجات هوشیاری و آگاهی را از میان میبرد. و میتواند باعث فقدان هوشیاری برای دوره‌ای از زمان گردد.

این تشنجات منتهی به حرکات خیره کننده و بی مقصود از جمله چرخش دست‌ها، جویدن، بلعیدن یا راه رفتن دایره وار میشود.

صرع همگانی یا پخش

تشنج هایی که ظاهرا اینطور نشان می‌دهد که تمام قسمت‌های مغز را گرفتار میکنند، صرع پخش نامیده می‌شوند. شش نوع از صرع پخش وجود دارد:

• تشنج غایبتشنج غایب که تشنج پتی مال نیز نامیده میشود، با حرکات جزئی و خیره شدن مشخص می‌گردد.

این تشنجات توانایی دارند موجب کاهش اندکی در هوشیاری فرد شوند.

• تشنجات تونیکتشنجات تونیک سبب محکم و سخت شدن عضلات بدن میشوند.

این تشنجات بطور معمول بر عضلات پشت، بازوها و پاها اثر گذاشته و میتواند باعث افتادن فرد سطح زمین شود.

• تشنجات کلونیکتشنجات کلونیک با حرکات ریتمیک و پرشی عضلات در رابطه است.

این تشنجات بطور معمول بر گردن، صورت و دست‌ها تاثیر میگذارد.

• تشنجات میوکلونیکتشنجات میوکلونیک بطور معمول به صورت تنش‌های پرشی کوتاه مدت و غیرمنتظره دست‌ها و پاها ظاهر می‌شوند.

• تشنجات آتونیکتشنجات آتونیک که به عنوان تشنجات سقوطی نیز شناخته می‌شوند، سبب از دست رفتن کنترل عضلات میشود که میتواند باعث افتادن غیرمنتظره بر سطح زمین گردد.

• تشنجات تونیک – کلونیکتشنجات تونیک – کلونیک که به عنوان گراندمال نیز شناخته می‌شوند، با فقدان هوشیاری، سفتی و لرزش بدن و گاهی فقدان کنترل مثانه یا گاز گرفتن زبان معلوم میشود.

دلیل

در بیشتر از نصفی از موارد، صرع هیچ دلیل مشخصی ندارد.در حدود نصفی از گرفتاران به صرع، این وضعیت بدنبال فاکتورهای گوناگونی ظهور میکند.

• اثرات ژنتیکبعضی از اقسام صرع که با نوع تشنجی که فرد تجربه کرده است، طبقه بندی می‌شوند؛ موروثی هستند.

در این موارد اثر ژنتیک محتمل است.

محققین بعضی از اقسام صرع را با ژن‌های مشخصی ارتباط داده اند گرچه تخمین زده شده است که حدود ۵۰۰ ژن میتواند در این امر نقش داشته باشد.برای اغلب افراد، ژن‌ها تنها قسمتی از علت‌های صرع هستند.

ژن‌های مشخص توانایی دارند فرد را نسبت به شرایط محیطی حساس‌تر کرده که تشنج را تحریک میکنند.

• ترومای سرترومای سر که به دلیل تصادفات یا زیان‌های تروماتیک رخ می‌دهند، توانایی دارند منتهی به صرع شوند.

• بیماری‌های مغزیبیماری‌های مغزی از جمله تومورهای مغزی یا سکته که باعث زیان مغز می‌شوند نیز امکان دارد منتج به صرع گردند.

سکته دلیل عمده صرع در بالغین و بزرگسالان بالای ۳۵ سال است.

• بیماریهای عفونیبیماریهای عفونی مانند مننژیت، ایدز و انسفالیت ویروسی توانایی دارند منتهی به صرع شوند.

• زیان‌های مادرزادیپیش از زادروز نوزادان به زیان‌های مغزی حساس هستند که می‌تواند نشات گرفته از چندین فاکتور باشد، از جمله: عفونت مادر، تغذیه ناپسند یا کمبودهای اکسیژن.

این زیان‌های مغزی منتهی به صرع یا فلج مغزی میشود.

• اختلالات تکاملیگاهی صرع میتواند با اختلالات تکاملی مانند اوتیسم و نوروفیبروماتوز مرتبط باشد.

عوامل خطر

فاکتورهای مشخصی میتواند ریسک صرع را بالا ببرد.

• سنآغاز صرع در ابتدای کودکی و بعد از ۶۰ سالگی در بالاترین حد است ولی میتواند در هر سنی اتفاق بیوفتد.

• تاریخچه فامیلیچنانچه تاریخچه فامیلی صرع دارید، خطر ایجاد اختلالات صرع در شما افزایش میابد.

• زیان‌های سرجراحت‌های سر مسئول برخی موارد صرع است.

شما میتوانید با بستن کمربند ایمنی در ماشین و یا پوشیدن کلاه ایمنی در موقع دوچرخه سواری، اسکی کردن، سواری با موتور سیکلت و یا باقی فعالیت‌های پرخطر، ریسک مبتلا شدن به صرع را کمتر کنید..

• سکته و دیگر بیماری‌های عروقیسکته و یا باقی بیماری‌های عروقی میتواند منجر به زیان‌های مغزی شود که صرع را تحریک مینماید..

شما میتوانید اقداماتی را برای کاهش ریسک این بیماریها انجام دهید، از جمله: محدود کردن اخذ الکل، اجتناب از مصرف سیگار و دخانیات، ملاحظه رژیم تغذیه‌ای سالم، فعالیت بدنی منظم.

• دمانسدمانس میتواند ریسک صرع را در همگان مسن‌تر بالا میبرد.

• عفونت‌های مغزیعفونت هایی از جمله مننژیت که باعث ملتهب شدن در مغز یا نخاع می‌شوند، توانایی دارند خطر را بیشتر کنند.

• تشنج در دوران کودکیگاهی تب بالا در دوران کودکی با صرع در رابطه است.

کودکانی که به دلیل تب بالا تشنج میکنند، عموماً گرفتار صرع نمی‌شوند، گرچه در تشنج‌های طولانی، دیگر بیماری‌های عصبی یا تاریخچه فامیلی صرع، خطر افزایش میابد

عارضه‌های

حملات تشنج در زمان‌های معینی میتواند منجر به شرایطی شود که برایتان و دیگران پرخطر است.

• افتادنچنانچه در هنگام تشنج به زمین بیافتید، احتمال دارد سر شما زیان ببیند یا گرفتار شکستگی استخوان شوید.

• خفگیچنانچه صرع دارید، احتمال خفگی در موقع شنا یا حمام رفتن پانزده تا ۱۹ برابر افزون‌تر از بقیه اشخاص اجتماع است چون احتمال تشنج در زیر آب زیادتر میشود.

• تصادفاتتشنجی که باعث از دست رفتن هوشیاری و یا کنترل شود، می‌تواند در موقع رانندگی خطرآفرین باشد.

در بخش زیادی از کشورها بیماران برای گرفتن تصدیق رانندگی محدودیت هایی دارند که با توانایی کنترل تشنج مرتبط بوده و قبل از کسب اجازه برای رانندگی، دست کم زمانی را برای رها شدن از تشنج گزینش میکنند که از چند ماه تا چند سال متغیر است.

• عارضه‌های بارداریتشنج در حین بارداری هم مادر و هم جنین را در آستانه خطر قرار می‌دهد و استفاده از بعضی داروهای ضد صرع میتواند ریسک نقایص جنینی را بالا ببرد.

چنانچه مبتلا به صرع هستید و در نگاه دارید که باردار شوید، با دکتر خود برای برنامه ریزی بارداری مشاوره نمایید.

بیشتر خانمهای مبتلا به صرع توانایی دارند باردار شوند و فرزند تندرست و سالم داشته باشند.ضروری است فرد در طی حاملگی به دقت پایش شده و شاید واجب و ضروری باشد داروها تغییر یابند.

خیلی لازم است که برای بارداری با برنامه دکتر متخصص پیش بروید.

• بیماری‌های روانیگرفتاران به صرع به احتمال بالاتری گرفتار مشکلات روانشناختی می‌شوند، علی الخصوص افسردگی، اضطراب و در موارد شدید خود کشی هم دیده میشود.

مشکلات میتواند در نتیجه سختی‌های رویارویی با شرایط بیماری و نیز پیامدهای جانبی داروها باشد.

دیگر عارضه‌های تهدید کننده زندگی در صرع رایج نبوده ولی میتواند اتفاق بیوفتد، از جمله:

• شرایط صرعیاین وضعیت وقتی اتفاق میافتد که زمان تشنج یکسره افزون‌تر از پنج دقیقه بطول بیانجامد و یا بدون این که در فواصل بین حملات، هوشیاری بطور کامل بازگردد فرد گرفتار حملات مکرر تشنج عود کننده شود.

بیماران با شرایط صرعی در ریسک خطر بیشتری برای زیان دائمی مغز و مرگ هستند..

• مرگ غیرمنتظره و بدون توجیه در صرع: Sudden unexplained death in epilepsy (SUDEP): مبتلایان به صرع در ریسک خطر مرگ غیرمنتظره هستند، گرچه احتمال وقوع این امر اندک است و دلیل آن مشخص نشده ولی بعضی تحقیقات مشخص کرده اند که می‌تواند به دلیل اختلالات تنفسی و قلبی باشد.

انسان‌های با تشنجات پخش مکرر تونیک – کلونیک یا اشخاصی که تشنجات آن‌ها با دارو کنترل نشده است توانایی دارند در ریسک خطر بیشتری برای SUDEP باشند.در حالت کلی، حدود دو تا هجده درصد از گرفتاران به صرع به دلیل SUDEP جان که مردها.

آمادگی برای ویزیت دکتر متخصص

احتمالاً در اول باید به دکتر خانواده و یا یک دکتر همگانی مراجعه نمایید.با وجود این در بعضی موارد هنگامی که برای تنظیم وقت با دکتر تماس می‌گیرید، فوراً به متخصص مغزواعصاب (نورولوژیست) یا نورولوژیست متخصص صرع، ارجاع داده می‌شوید.

از اونجایی که جلسه ملاقات کوتاه است و موارد مورد بحث فراوان است، پسندیده‌تر است از قبل برای حضور در جلسه آماده شوید.در اینجا اطلاعاتی برای یاری به آمادگی برای حضور در جلسه و نیز آنچه از دکتر انتظار دارید، آورده شده است.

آنچه می‌توانید از دکتر انتظار داشته باشید.

• جزئیات تشنجات را در تقویم ثبت کنید.هر دفعه که تشنج رخ میدهد، زمان و نوع تشنجی که رخ داده و نیز مدت زمان آن را ثبت نمایید.

افزون بر این به همه شرایط دقت کنید، از جمله: داروهای فراموش شده، خواب ناکافی، افزایش اضطراب و نگرانی، دوره پریود و تمام وقایعی که می‌تواند تشنج را تحریک کند

از افرادی مانند اعضای خانواده، رفیقان و همکاران که شاهد تشنج شما بوده اند پرس و جو کنید تا اطلاعات را بطور کامل ثبت نمایید.

• از محدودیت‌های قبل از جلسه ملاقات کسب اطلاع کنید.وقتیکه زمان جلسه را گزینش میکنید، در زمینه لزوم محدودیت‌های قبل از جلسه مانند محدودیت‌های رژیمی سؤال کنید.

• اطلاعات کلیدی شامل استرس‌های عمده و یا تغییرات تازه حیات را یادداشت نمایید.

• لیستی از داروهای مصرفی تهیه نمایید، حتی مکمل‌ها و ویتامین‌ها را هم یادداشت کنید.

• از یکی از اعضا خانواده و یا رفیقان خود بخواهید که شما را همراهی کند.گاهی بخاطرسپاری تمام اطلاعاتی که در جلسه ملاقات بیان میشود دشوار است.

شخصی که شما را همراهی میکند می‌تواند قسمتی از اطلاعاتی که امکان دارد شما به فراموشی بسپارید، را بیاد آورد.

هم چنین، از اونجایی که شاید از تمام اطلاعات هنگام تشنج آگاه نباشید، احتمال دارد واجب و ضروری شود دکتر از ۱ نفر شاهد سؤال کند.

• سؤالاتی که میخواهید بپرسید را از پیش آماده نمایید.

زمان ملاقات با دکتر محدود است، لذا لیستی از سؤالاتی که میتواند در سود مندی مناسب‌تر از زمان یاری دهنده باشد را از قبل آماده نمایید.سؤالات را به ترتیب اهمیت لیست کنید.

برخی سؤالات اساسی در زمینه صرع که بایست از دکتر متخصص بپرسید عبارتست از:

• دلیل محتمل تشنجات من چیست؟
• چه تست‌ها و آزمایشاتی واجب و ضروری است؟
• آیا صرع موقتی است یا مزمن؟
• بهترین راه حل چیست؟
• چه جایگزین هایی برای رویکرد اساسی توصیه می‌کنید؟
• چگونه می‌توانم مطمئن باشم که در تشنجات بعدی آسیبی به من نخواهد رسید؟
• من بیماری‌های دیگری نیز دارم، چگونه می‌توانم به بهترین نحو همه را همراه هم مدیریت کنم؟
• ضروری است از محدودیت‌های خاصی پیروی کنم؟
• آیا ضروری است به متخصص دیگری مراجعه کنم؟ خرج درمان چگونه است و چه مقدار را بیمه پرداخت می‌کند؟
• آیا جایگزین ژنریک برای داروهای تجویزی وجود دارد؟
• آیا بروشور و یا برگه دیگری وجود دارد که با خود ببرم؟ کدام وب سایت‌ها را توصیه می‌کنید؟
• افزون بر این سؤالات که قبل از جلسه ملاقات آماده کرده اید، دیگر سؤالاتی که هنگام جلسه در ذهن شما ایجاد میشود را نیز بپرسید.

آنچه از دکتر انتظار دارید.

احتمالاً دکتر از شما سؤالاتی خواهد پرسید. از جمله:

• چه وقتی برای نخستین بار تشنج را تجربه کردید؟
• بنظر شما تشنج با عامل یا شرایط خاصی تحریک شده است؟
• آیا قبل از تشنج و در آغاز آن احساس مشابهی داشتید؟
• تشنجات شما مکرر بوده یا گاهگاهی رخ می‌دهد؟
• در وقت تشنج چه نشانه هایی را تجربه کردید؟
• چه عاملی سبب التیام و بهبود تشنج شما می‌شود؟
• چه عاملی سبب تشدید تشنج شما می‌شود؟

آنچه در وقت تشنج می‌توانید انجام دهید.

شرایط و فعالیت‌های خاصی میتواند باعث تحریک تشنج گردد، انجام چنین اقداماتی می‌تواند مثمرثمر باشد:

• از استفاده بیش از حد الکل اجتناب نمایید.
• از مصرف نیکوتین پرهیز نمایید.
• خوابیدن کافی داشته باشید.
• اضطراب و نگرانی نداشته باشید.

هم چنین، پسندیده‌تر است قبل از مراجعه به دکتر متخصص، تشنجات خود را در یک دفتر ثبت نمایید.

چه وقتی به طبیب مراجعه کنیم؟

در حالتی که هر یک از موردهای ذیل برای شما اتفاق افتاد، فوراً به طبیب مراجعه نمایید:

• تشنج افزون‌تر از پنج دقیقه بطول انجامید.
• بعد از توقف تشنج، تنفس و هوشیاری به حالت قبل بازنگردد.
• بی درنگ حمله دوم اتفاق بیوفتد.
• تب بالایی داشته باشید.
• احساس گرگرفتگی داشته باشید.
• باردار باشید.
• دیابت داشته باشید.
• طی تشنج گرفتار جراحت و زیان شوید.

چنانچه برای نخستین بار است که گرفتار تشنج می‌شوید، بدنبال توصیه‌های پزشکی باشید.

آزمایش‌های تشخیصی

به منظور تشخیص این وضعیت، دکتر متخصص نشانه‌های و تاریخچه بیماری‌های شما را وارسی خواهد کرد.احتمال دارد دکتر متخصص چندین تست به منظور تشخیص صرع انجام داده و دلیل تشنجات را گزینش کند.

• معاینات نورولوژیکیاحتمال دارد دکتر متخصص رفتار، توانایی حرکتی، کارکرد ذهنی، و دیگر قسمت‌های را برای شناسایی بیماری و گزینش نوع صرع معاینه کند.

• بررسی خوناحتمال دارد دکتر برای بررسی نشانه‌های عفونت، استعداد ژنتیکی و یا باقی بیماری‌های در ارتباط با تشنج از شما نمونه خون بگیرد.

نیز امکان دارد دکتر متخصص آزمایشاتی را برای گزینش ناهنجاری‌های مغزی توصیه نماید، از جمله:

• الکتروانسفالوگرام (EEG)این رایج‌ترین تست به منظور تشخیص صرع است.

در این آزمون، دکتر متخصص الکترودهایی را توسط مواد چسب مانندی به جمجمه وصل میکند.

این الکترودها فعالیت الکتریکی مغز را ثبت میکنند.

چنانچه مبتلا به صرع باشید تغییر الگوی نرمال امواج مغزی، ولو در زمانی هم که تشنج ندارید، رایج است.دکترتان را از مسیر ویدئو در وقت انجام EEG زمانیکه خواب هستید، مشاهده میکند تا هرنوع تشنجی که شاید تجربه نمایید را مشاهده نماید.

ثبت تشنجات به دکتر در گزینش نوع تشنج و نیز رد دیگر بیماری‌های ممکن، یاری می‌کند.

احتمال دارد دکتر متخصص دستورالعملی بمنظور بوجود آوردن تشنج مانند خوابیدن کوتاه مدت قبل از انجام تست را سفارش کند.

• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT scan)سی تی اسکن بمنظور بوجود آوردن تصویر مقطعی از مغز از اشعه ایکس استفاده میکند.

این شیوه تصویر برداری می‌تواند ناهنجاری‌های مغزی مانند تومور، خونریزی و کیست هایی که میتوانند منتهی به تشنج شوند را آشکار نماید.

• تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (MRI)در شیوه MRI از امواج رادیویی و مغناطیسی قوی برای مشاهده جزئیات مغز استفاده میشود.

دکتر متخصص احتمال دارد، قادر باشد جراحات یا ناهنجاری هایی را در مغز مشخص کند که میتوانند سبب تشنج گردند.

• MRI عملکردی (fMRI)MRI عملکردی میزان تغییرات گردش خون را مقدار میگیرد که در بخش‌های در حال فعالیت مغز رخ میدهد.

طبیبان توانایی دارند قبل از جراحی، MRI عملکردی را به منظور تشخیص محل دقیق عملکردهای حیاتی مانند تکلم و حرکت کردن استفاده نمایند که اینکار جراح را از صدمه به این محل‌ها در هنگام عمل بازمی دارد.

• توموگرافی گیسل پوزیترون (PET)اسکن‌های PET از مواد رادیواکتیو با دوز پایین استفاده مینمایند که وارد ورید شده و به گزینش قسمت‌های فعال مغز و نیز تشخیص ناهنجاری‌ها یاری می‌کند.

• توموگرافی کامپیوتری گسیل تک پروتون (SPECT)این آزمون عمدتاً زمانی استفاده می‌شود که MRI و EEG قادر به تشخیص محل منشأ تشنجات در مغز نبوده اند.

تست SPECT با بکارگیری میزان اندکی از مواد رادیواکتیو انجام میشود که وارد ورید شده و نقشه سه بعدی با جزئیات از فعالیت گردش خون در مغز در هنگام تشنج مهیا می‌آورد.
نیز امکان دارد طبیبان نوعی از تست SPECT را در مجاور تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (بنام SISCOM) انجام دهند که جزئیات بیشتری را مهیا می‌آورد.

• تست‌های نوروسایکولوژیک (عصبی – روانی)در این تست‌ها، دکتر متخصص تفکر، حافظه و مهارت‌های تکلم را در شما ارزیابی میکند.

این تست‌ها در گزینش مناطق صدمه دیده شناسایی بیماری دکتر متخصص کمک میکنند.

درمان دارویی

طبیبان بطور معمول درمان صرع را با تجویز دارو شروع میکنند.چنانچه داروها بیماری را درمان نکردند، احتمال دارد دکتر متخصص جراحی یا باقی انواع درمان را توصیه کند.

داروها

تشنج در اغلب گرفتاران به صرع با مصرف داروهای ضد تشنج که داروهای ضد صرع هم نامیده می‌شوند، درمان میشود.استفاده از دارو در بعضی بیماران موجب کاهش تکرر و شدت تشنجات می‌گردد.

دکتر متخصص درباره وقت و موعد مناسب قطع دارو پیشنهادهایی برای شما ارائه خواهد کرد.

بیشتر از نصفی از اطفال گرفتار به صرع که ولو با قطع دارو دیگر نشانه‌های صرع را تجربه انجام نمی‌دهند، توانایی دارند مابقی عمر خود را بدون دارو و بدون تشنج سپری کنند.هم چنین بخش زیادی از افراد بزرگسال بعد از دو یا چند سال زندگی بدون تشنج توانایی دارند دارو را قطع کنند.

یافتن دارو و دوز مناسب آن کار پیچیده‌ای است.دکتر در زمان گزینش و انتخاب نوع دارو شرایط شما، تکرر تشنجات، سن و دیگر فاکتورها را در نگاه می‌گیرد.

نیز امکان دارد دیگر داروهای مصرفی شما را نیز بررسی نماید تا از فقدان تداخل با دواهای ضد صرع یقین حاصل نماید.

اول دکتر متخصص یک دارو در دوز پایین را تجویز کرده و تا زمان کنترل مناسب تشنجات، دوز دارو را به آهستگی افزایش میدهد.

داروهای ضد تشنج دارای پیامدهای جانبی هستند. پیامدهای جانبی نه چندان شدید این داروها عبارتست از:

• ملال و خستگی
• سرگیجه
• بالارفتن وزن
• کاهش تراکم توده استخوان
• راش‌های پوستی
• فقدان هماهنگی در حرکات
• چالش در صحبت کردن
• مشکلات حافظه و تفکر

پیامدهای جانبی شدیدتر ولی نادر عبارتست از:

• افسردگی
• فکر و رفتارهای خودکشی
• راش‌های شدید پوستی
• التهاب اندام‌های خاص مانند کبد

برای کسب بهترین نتیجه ممکن در کنترل تشنجات با دارو:

• دارو را دقیقاً به همان شکل تجویز شده مصرف نمایید.
• همواره قبل از تغییر نوع ژنریک دارو و یا مصرف دیگر دواهایی که برایتان تجویز میشود، داروهای بی نسخه و داروهای گیاهی با پزشک معالج خود مشاوره نمایید.
• هیچ گاه بدون مشاوره با دکتر متخصص دارو را قطع نکنید.
• در حالتی که متوجه احساس افسردگی، فکر خودکشی یا تغییرات غیرعادی در عواطف یا رفتار خود شدید فوراً به دکتر متخصص اطلاع دهید.
• چنانچه میگرن دارید به دکتر متخصص اطلاع دهید تا به منظور جلوگیری از میگرن و درمان صرع یک دارو تجویز نماید.

دست کم نصفی از بیماران تازه تشخیص داده شده با نخستین دارو از تشنج رهایی می‌یابند.چنانچه داروهای ضدصرع برآیند رضایت بخشی بدنبال نداشت، احتمال دارد دکتر متخصص جراحی یا باقی درمان‌ها را سفارش کند.

برای ارزیابی شرایط و داروهای مصرفی بایستی بطور منظم تحت پایش قرار بگیرید.

جراحی

جراحی بیشتر زمانی استفاده می‌شود که منشاء تشنجات در منطقه کوچک و مشخصی از مغز باشد که با عملکردهای حیاتی از جمله تکلم، نوع زبان گفتاری، عملکردهای حرکتی، بینایی و شنوایی تداخل نداشته باشد.طی جراحی، دکتر متخصص ناحیه‌ای از مغز را که باعث تشنج می‌گردد، بر می‌دارد.

چنانچه منشأ تشنج در ناحیه‌ای از مغز باشد که حرکات، تکلم و دیگر عملکردهای بدن را کنترل می‌کند، احتمال دارد طی بخشهایی از جراحی هوشیار باشید.طبیبان شما را پایش کرده و طی جراحی سؤالاتی می‌پرسد.

چنانچه منشأ تشنج در بخشهایی از مغز باشد که نتوان آن را برداشت، احتمال دارد دکتر متخصص نوع دیگری از جراحی را سفارش کند که طی آن جراح چندین برش (در مقطع زیر نرم شامه) ایجاد میکند.این برش‌ها به منظور جلوگیری از گسترش تشنج به دیگر بخش‌های بدن طراحی شده است.

گرچه بخش زیادی از اشخاص برای کمک به جلوگیری از تشنج بعد از جراحی موفق، نیازمند ادامه دارودرمانی هستند ولی امکان دارد شمار و دوز داروها کاسته شود.

در موارد کمیابی، جراحی صرع می‌تواند عوارضی از جمله تغییر دائمی توانایی تفکر ایجاد نماید.با دکتر خود در خصوص تجارب، میزان کامیابی و میزان عارضه‌های جراحی مشاوره انجام دهید.

درمان‌ها

• تحریک عصب واگدر تحریک عصب واگ، دکتر متخصص ابزاری بنام تحریک کننده عصب واگ را در زیر پوست قفسه سینه تعبیه میکند که شبیه پیس میکر قلب عمل میکنند.

سیم هایی از تحریک کننده به عصب واگ در گردن وصل است.

این وسیله توسط باتری کار کرده و ترکش هایی از انرژی الکتریکی را به عصب واگ و مغز ارسال میکند.مشخص نشده است این امواج چگونه تشنج را مهار میکنند ولی این وسیله می‌تواند میزان تشنجات را ۲۰ تا چهل درصد افت دهد.

بعد از این نوع درمان نیاز بیشتر مریض‌ها به دارو درمانی ادامه دار می‌باشد، گرچه برخی مریض‌ها به دوز پایین‌تر از دارو احتیاج دارند.احتمال دارد پیامدهای جانبی تحریک عصب واگ در فرد ظاهر شود که عبارتست از گلودرد، گرفتگی صدا، کوتاهی نفس‌ها یا سرفه.

• رژیم کتوژنیکمیزان تشنجات در بعضی اطفال گرفتار به صرع با رژیم سخت و پر چرب و اندک کربوهیدرات کاهش میابد.

در این رژیم که رژیم کتوژنیک نامیده میشود، بدن بجای کربوهیدرات، چربی را بعنوان مأخذ انرژی می‌سوزاند.بعد از چند سال، برخی کودکان قادرند رژیم را کنار گذاشته و زندگی بدون تشنج داشته باشند.

در خصوص نیاز فرزندتان به رژیم کتوژنیک با دکتر مشاوره نمایید.

حصول اعتماد از اینکه کودک طی رژیم گرفتار سوءتغذیه نشود، اهمیت بسزایی دارد.

پیامدهای جانبی رژیم کتوژنیک می‌تواند شامل دهیدراسیون، یبوست، رشد آهسته باشد که به دلیل کمبودهای غذایی و گردهمایی اسید اوریک در خون است و میتواند سبب تشکیل سنگ‌های کلیوی گردد.

چنانچه رژیم بدرستی تنظیم شده باشد و تحت نظارت دکتر متخصص باشد، بروز این عارضه‌ها جنبی اندک است.

درمان‌های بالقوه در آتیه

محققین در حال مطالعه بر روی تحریک شناسایی بیماری عنوان یک مداوا بالقوه برای صرع هستند.در تحریک مغز، جراح الکترودهایی را در بخش مشخصی از مغز تعبیه میکند.

الکترودها به یک ژنراتور که در قفسه سینه یا جمجمه قرار دارد، متصل اند و پالس‌های الکتریکی به مغز ارسال میکنند و توانایی دارند تشنجات را کمتر کنند.

هم چنین محققین نوعی از جراحی، به عنوان رادیودرمانی استریوتاکتیک را برای مداوا بالقوه برخی انواع صرع مورد مطالعه گذاشته اند.در این پروسه، دکتر متخصص پرتوها را مستقیماً به ناحیه‌ای از مغز که باعث تشنج میشود، می‌تاباند.

تغییر سبک زندگی

درک شرایط می‌تواند به کنترل مناسب‌تر بیماری یاری رساند.

• داروهای خود را بموقع میل نمایید.قبل از مشاوره با دکتر متخصص دوز داروها را تغییر ندهید.

چنانچه حس میکنید باید داروی شما تغییر یابد با پزشکتان مشاوره نمایید.

• خوابیدن کافی داشته باشید.فقدان استراحت و خوابیدن کافی میتواند باعث تحریک تشنج شود.

تلاش کنید هر شب استراحت لازم داشته باشید.

• دستبند هشدار دهنده پزشکی بپوشید.این امر به پرسنل اورژانس کمک میکند تا شیوه درست درمان شما را بدانند.

• فعالیتفعالیت کردن میتواند باعث تندرستی و کاهش افسردگی شود.

آب مکفی بیاشامید و چنانچه در موقع فعالیت خسته می‌شوید، استراحت نمایید.

افزون بر این، انتخاب‌های تندرست و سالم زندگی از جمله کنترل اضطراب و نگرانی، کاهش استفاده از آشامیدنی‌های الکلی و اجتناب از دخانیات داشته باشید.

جلوگیری

تشنجات کنترل نشده و اثرات آن‌ها بر زندگی میتواند باعث ناامیدی و افسردگی شود.نباید اجازه دهید تشنجات بر شما غلبه کند.

می‌توانید زندگی فعالی داشته باشید.

برای این امر می‌توانید:

• خود، خانواده و دوستانتان را درباره صرع آموزش بدهید تا شرایط را درک کنند.
• تلاش کنید عکس العمل‌های منفی اشخاص را ندیده بگیرید.این کار به شما کمک می‌کند درباره صرع بیشتر بیاموزید تا از واقعیت آگاه شده و سوءتفاهم‌های موجود در زمینه بیماری را بشناسید.

تلاش کنید حس شوخ طبعی را از خاطر نبرید.

• حتی الامکان استقلال داشته باشید.چنانچه امکان دارد، کارتان را ادامه بدهید.

چنانچه به دلیل تشنجات قادر به رانندگی نیستید، از وسائل نقلیه همگانی بهره جویی کنید.

• پزشکی را بیابید که دوست دارید و با وی حس آسایش و راحتی میکنید.
• تلاش کنید برای بروز تشنج دلواپسی نداشته باشید.
• گروه‌های پشتیبانی از گرفتاران به صرع را بیابید تا با اشخاصی آشنا شوید که شرایط شما را درک میکنند.

چنانچه تشنجات شما در حدی سهمگین است که قادر نیستید خارج از منزل کار کنید، باز هم راههایی برای احساس مفید بودن و ارتباط با بقیه وجود دارد.میتوانید در خانه از مسیر کامپیوتر امورات خود را انجام دهید.

به اطرافیان و کسانیکه با شما زندگی میکنند اجازه دهید راه درست رویارویی با تشنج را بدانند تا چنانچه تشنج کردید، بتوانند به شما یاری کنند. می‌توانید چنین پیشنهاداتی به آن‌ها بدهید:

• در وقت تشنج انسان را به یک سمت بچرخانید.
• یک شیء نرم زیر سر وی بگذارید.
• دکمه بالای پیراهن او را باز کنید.
• سعی نکنید انگشت یا هر مورد دیگری را در دهان فرد بیمار بگذارید.هیچ کسی تا کنون زبانش را طی تشنج نبلعیده است، از دید فیزیکی این کار غیر احتمال دارد.

• سعی نکنید جلوی شخصی که تشنج کرده است، را بگیرید.
• چنانچه فرد حرکت میکند، اشیاء پرخطر اطرافش را بردارید.
• تا وقتیکه تیم پزشکی به محل میرسد، نزد فرد فرد بیمار بمانید.
• فرد را بطور دقیق پایش کنید تا آنچه رخ میدهد را بدانید.
• زمان تشنج را بدانید.
• هنگام تشنج خونسرد باشید.