اختلال دوقطبی درافراد مجرد شایع تر از افراد متاهل است!

دوره ی مانیا دوره مشخصی از «خلق دائما و به شکل غیرطبیعی بالا، گشاده یا تحریک پذیر» است؛ مدت این دوره ی مشخص لااقل یک هفته و اگر لازم شد که بیمار بستری شود، کمتر است. دوره ی هیپومانیا که لااقل چهار روز باید طول بکشد، علائمی شبیه دوره ی مانیا دارد، منتهی آنقدر شدید نیست که اختلالی در عملکرد شغلی یا اجتماعی ایجاد کند و هیچ ویژگی روان پریشانه ای در آن دیده نمی شود. مانیا و هیپومانیا هر دو دارای این ویژگی ها هستند: اعتماد به نفس بالا، کاهش نیاز به خواب، حواس پرتی، شدید بودن فعالیت جسمی و ذهنی وانجام مفرط رفتارهای خوشایند. میزان بروز سالیانه بیماری دو قطبی کمتر از یک درصد است، اما برآورد دقیق آن دشوار است.

جنسیت
اختلال دو قطبی برخلاف اختلال افسردگی اساسی، در مردان و زنان شیوع یکسانی دارد. دوره های مانیا در مردان شایع تراست و دوره های افسردگی در زنان شیوع بیشتری دارد. وقتی دوره های مانیا در زنان رخ می دهد، احتمال اینکه به صورت مختلط تظاهر کند (مانیا و افسردگی) بیش از مردان است. همچنین حالت تندچرخی  که طبق تعریف عبارت است از بروز حداقل چهار دوره ی مانیا در طول یک سال، در زنان شیوع بالاتری دارد.

سن
اختلال دوقطبی عموما در سنینی پایین تر از اختلال افسردگی اساسی شروع می شود. سن شروع اختلال دوقطبی از کودکی (حتی 5 تا 6 سالگی ) تا 50 سالگی و حتی در موارد نادری بالاتر، و به طور متوسط 30 سالگی است.

وضعیت تاهل

 اختلال دوقطبی درافراد طلاق گرفته یا مجرد شایع تر از افراد متاهل است، اما این تفاوت احتمالا به خاطر شروع این اختلال در  سنین پایین و نیز پیدایش اختلافات زناشویی در نتیجه ی این اختلال است که هر دو مشخصه ی اختلال دو قطبی است. اگر علائم اختلال خلقی در عرض چهار هفته پس از زایمان شروع شده باشد، می توان آن را پسا زایمانی دانست.

طیبه گیلانی

کارشناس ارشد روانشناسی (مدیرارشد دپارتمان تحقیقات روان درمانی)