درمان بیش فعالی (ADHD) بدون دارو

خوابیدن

خواب کافی می تواند نوعی تغییر بازی برای کودکان مبتلا به ADHD  محسوب شود. تحقیقات نشان می دهند که تنها نیم ساعت خواب اضافه می تواند باعث بهبود بیقراری و بیش فعالی کودک شود.

بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD دچار اختلالات خواب نیز هستند و هر یک از این اختلالات دیگری را وخیم تر می سازد. یکی از شایع ترین مشکلات خواب برای کودکان مبتلا به ADHD این است که این کودکان نمی توانند آرامش گرفته و به خواب بروند. در نتیجه خستگی ناشی از بی خوابی باعث بدتر شدن علائم بیش فعالی در روز بعد خواهد شد. برخی پزشکان سعی می کنند این مشکل را با تجویز ملاتونین برطرف کنند، اما در واقع بهتر است برنامه و عادت های خواب خود را تقویت کنید:

• زمان خوابتان یک ساعت مشخص باشد، حتی آهر هفته ها
• اتاق خواب خود و کودکتان را تاریک و خنک نگه دارید.
• برخی فعالیت ها را، از جمله دوش گرفتن، پوشیدن لباس خواب و مطالعه کردن، قبل از خواب انجام دهید و خود را برای خوابیدن آماده کنید.

به علاوه حداقل نیم ساعت قبل از خواب، به صفحات کامپوتری و الکترونیکی نگاه نکنید. کامپیوتر، گوشی همراه و دستگاه های بازی کامپیوتری را از اتاق خواب خود خارج کنید.

ورزش کردن

اطمینان حاصل کنید که کودک شما زمان مناسبی را صرف بازی و دویدن می کند. برخی مطالعات اخیر نشان داده اند که 30 دقیقه ورزش در روز برای این کودکان باعث تمرکز و ساماندهی افکار آنها می شود.

الیز در مورد پسر خود می گوید: “مانند بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD، پسر من نیز همکاری و ارتباط خوبی با دیگران نداشت، اما او عاشق شنا بود. او از قرار گرفتن در آب لذت می برد و وقتی از استخ خارج می شود، آرام تر است.”

اگر فرزند شما ورزش هایی انجام می دهد که نیاز به نظم و تمرکز دارند، مانند تنیس و بیس بال، در این صورت معادلات بیشتری را باید حل کنید. بسیاری از مبتلایان به این اختلال پیش از شروع مصرف دارو، ابتدا به ورزش و بازی روی می آورند. اما دارو به آنها کمک می کند در بازی ها عملکرد بهتری داشته باشند و به عنوان یکی از اعضای تیم عمل کنند.

تمدد اعصاب و تمرکز حواس

تحقیقات جدید در حال بررسی چگونگی تاثیر تمرکز حواس بر روی کنترل علائم ADHD هستند – یادگیری اینکه چگونه تمرکز کنند، آگاهی را بالا برند و خود را از طریق تنفس و تمدد اعصاب کنترل کنند.

طی یک بررسی محققان دریافتند که وقتی کودکان و والدینشان در یک برنامه آموزشی تمرکز حواس شرکت می کنند، علائم آنها کمتر می شود. به علاوه اضطراب والدین نیز کاهش می یابد.

الیسون برخی تکنیک های تمدد اعصاب را طی سال ها تمرین کرد تا اضطراب خود را کنترل کند. گرچه این تکنیک ها موثر بودند، اما الیسون قادر به پایبندی به آنها نبود.

موسیقی درمانی

این روش درمانی می تواند باعث افزایش توجه و قوی شدن مهارت های اجتماعی شود. این روش ریتمیک و دارای ساختار است. برای اجرای موسیقی لازم است بخش های مختلف مغز با هم کار کنند.

 تحقیقاتی در زمینه ارتباط بین موسیقی درمانی و علائم ADHD وجود دارد، اما دانشمندان می دانند که وقتی کودک موسیقی اجرا می کند، خیلی بهتر به تست های اجرایی و عملکردها پاسخ می دهند. این توانایی ذهن است که به راحتی مسئولیت ها را سازماندهی می کند.

اگر فرزند شما بازی با توپ را به کار با فلوت ترجیح می دهد یا نمی تواند ثابت نشسته یا تمرین کند، پخش آهنگ های مورد علاقه وی، کودک را برای مدتی آرام کرده تا تکالیف خود را انجام دهد. زمانی که به موسیقی مورد نظر خود گوش می دهید، مغز ماده شیمیایی دوپامین آزاد می کند که در تمرکز بهتر موثر است. برای برقراری ارتباط بین ADHD با موسیقی نیاز به تحقیق و کار بیشتری است.

نگارنده: سمیه محمدی

• مریم عبداللهی
• روانشناس و نوروتراپیست

گروه پزشکان جایروس