اختلال سلوک؛ علل و درمان آن

اختلال سلوک ، اختلالات رفتاری و عاطفی جدی می باشد که ممکن است در کودکان و نوجوانان رخ دهد، کودک مبتلا به این اختلال ممکن است الگویی از رفتار مخرب و خشونت آمیز  و مشکل در پذیرش و انجام قوانین نشان دهند.

بروز برخی رفتارها در کودکان و نوجوانان غیر معمول نیست اما رفتارهایی که اختلال سلوک را در بر می گیرند، زندگی خود کودک و دیگران را مختل می کند .

علائم اختلال سلوک

نشانه های اختلال سلوک بسته به سن کودک و اینکه آیا اختلال خفیف، متوسط یا شدید باشد متفاوت می باشد. به طور کلی نشانه های اختلال سلوک به چهار دسته کلی تقسیم می شود:

رفتارپرخاشگرانه:  رفتار هایی که باعث و یا تهدیدی برای آسیب رسیدن به مردم یا حیوانات وجود داشته باشد. مانند قلدری ، بی رحمی نسبت به دیگران و حیوانات، استفاده از سلاح و ابزار ، وادار کردن دیگران به فعالیت جنسی و …

رفتارهای مخرب: تخریب عمدی اموال مانند آتش سوزی و اسیب رساندن به اموال خود و دیگران.

رفتارهای فریبکارانه: ممکن است شامل دورغ های مکرر، دزدی، سرقت از منزل و یا اتومبیل باشد.

تخطی از قوانین: رفتارهایی نظیر فرار از مدرسه، شوخی های خطرناک حین بازی،فعالیت جنسی نامتناسب با سن و …

علاوه بر این بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال سلوک تحریک پذیر هستند، عزت نفس پایینی دارند، بداخلاقی های مکرر دارندو ممکن است در برخی موارد به مصرف مواد و الکل گرایش داشته باشند. به طور کلی کمتر احساس گناه و ندامت می کنند.

علل اختلال سلوک

علت دقیق اختلالات سلوک مشخص نیست،اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل زیستی، ژنتیکی، محیطی، روانی و اجتماعی در این مورد نقش دارند.

بیولوژیکی: برخی از مطالعات نشان می دهد که نقص و آسیب به مناطق از مغز می تواند منجر به اختلالات رفتاری منجر شود. علاوه بر این، اختلال سلوک با موا شیمیایی مغز با نام انتقال دهنده ی های عصبی خاص مرتبط است.

انتقال دهنده های عصبی کمک می کنند تا سلول های عصبی در مغز با یکدیگر در ارتباط باقی بمانند، اگر این مواد شیمیایی از تعادل خارج شوند یا به درستی کار نکنند، پیام های ممکن است در مغز به درستی انتقال نیابند که منجر به بروز علائمی خاص می شود. علاوه بر این بسیاری از کودکانی که به اختلال سلوک  مبتلا میباشند اختلالات دیگری نظیر ADHD، اختلالات یادگیری، افسردگی، سوءمصرف مواد، اختلال اضطرابی نیز دارند.

ژنتیک: بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا خانواده هایی دارند که در آنها سابقه ای از اختلالات اضطرابی، خلقی و شخصیت مشاهده می شود.

اجتماع: وضعیت اجتماعی، اقتصادی پایین  می تواند دلیلی برای بروز اختلالات سلوک باشد.

 اختلال سلوک چگونه درمان می شود؟

درمان اختلال سلوک به عوامل زیادی از جمله، سن کودک، شدت علائم، و همچنین توانایی های خود کودک در شرکت و تحمل روش های درمانی خاص است. درمان معمولاً ترکیبی از  موارد زیر می باشد:

روان درمانی: روان درمانی( یک نوع مشاوره است) به کودکان برای بیان و کنترل خشم به شیوه های مناسب تر کمک می کند. درمان شناختی–  رفتاری  با هدف تغییر شکل تفکر کودک به منظور بهبود مهارت های حل مسئله، مدیریت خشم، مهارت های استدلال اخلاقی نیز انجام می پذیرد. خانواده درمانی و روش درمانی آموزش مدیریت والدین PMT  نیز می تواند برای این کودکان مفید باشد.

دارو: اگر چه هیچ دارویی به طور رسمی  برای درمان اختلال سلوک مورد تأیید قرار نگرفته است، با این حال داروهای مختلفی برای اختلالات همراه با سلوک مانند اختلال افسردگی و یا بیش فعالی تجویز می شوند.

 منبع:

webmd

لعیا عباسی- مشاور مهارت های فرزند پروری و اصلاح رفتار کودکان