چرا کودکان گاز می گیرند

شاید شنیدن این موضوع که  کودک خردسال‌تان کودک دیگری را گاز گرفته است، برایتان تکان دهنده باشد، یا اینکه فرو رفتن دندان‌های او را در بدن‌تان حس کنید. اما این رفتار،  غیر معمول نیست، اکثر کودکان قبل از سنین مدرسه ، حداقل یک نفر را گاز گرفته اند.بچه‌ها وقتی بزرگ‌تر می‌شوند کمتر گاز می‌گیرند، زیرا راه های دیگری برای بیان احساسات خود یاد می گیرند. اما در این سن گاز گرفتن در موقعیت‌هایی که بچه‌ها دور هم جمع می شوند، مانند  مهد کودک یا گروه‌های بازی، شایع است.

بچه‌ها زمانی گاز می‌گیرند که قادر به کنترل موقعیتی نباشند، برای مثال وقتی با ترس،خشم و یا نا‌امیدی روبه رو می شوند. یا ممکن است به این دلیل باشد که که فرد دیگری آن‌ها را گاز بگیرد. کودکان خردسال، اغلب موقع دعوا و یا وقتی که احساس کنند در موقعیت دشواری قرار دارند و یا کسی می‌خواهد به آن‌ها صدمه بزند، گاز می‌گیرند. یک تغییر بزرگ، مانند اضافه شدن نوزاد جدید به اعضای خانواده یا رفتن به خانه ی جدید، می‌تواند منجر به آشفتگی عاطفی  کودک و در نتیجه بروز رفتارهای تهاجمی شود. گاهی اوقات گاز گرفتن آن‌ها فقط به این دلیل است که می‌خواهند تأثیر آن را بیازمایند، زیرا هیجان زده یا برافروخته شده‌اند و یا می‌خواهند ابراز محبت کنند. اما صرف آگاهی از معمول بودن رفتار گاز گرفتن، نمی‌تواند از ناخوشایندی این عمل بکاهد.  زمانی که کودک‌تان، بچه دیگری را گاز بگیرد نه تنها ناراحت می‌شوید، بلکه با اعتراض سایر والدین نیز مواجه خواهید شد  و کودکتان دیگر در مهد کودک یا گروه‌های بازی مود استقبال قرار نخواهد گرفت.

مهم‌ترین مطلبی که باید به خاطر داشته باشید این است که کودک نمی خواهند به دیگران حمله کنند، آنها بیشتر ترجیح می دهند بازی کنند، کاوش کنند و از بودن با  دوستانشان لذت ببرند. اولین گام برای متوقف کردن کودک  از این عمل، کشف علت آن است.

  جنیس کی سر، مربی مهارت های والدینی و نویسنده ی  کتاب «به والدینی تبدیل شوید که می خواهید باشید» -Becoming the parent you want to be-می‌گوید: «در مورد اینکه  چه اتفاقی دارد برای کودکتان می‌افتد فکر کنید، هدف شما این باشد که  نه تنها این رفتار او را متوقف کنید، بلکه به رشد او نیزکمک کنید».

اینجا راهکارهایی برای کمک به هر دو مورد ارائه می شود:

وقتی کودک خردسال شما گاز می گیرد چه کاری انجام می دهید؟

♦ اطمینان حاصل کنید که هر دو کودک سالم هستند. اول بچه‌ها را از هم جدا کنید و مطمئن شوید که آن‌قدر فاصله دارند که نتوانند همدیگر را گاز بگیرند.

♦ آرام باشید وحدو مرز تعیین کنید، و کودک را سرزنش یا تنبیه نکنید. با زبان ساده و مستقیم به او بگویید که گاز گرفتن به دیگران آسیب می زند، اگر چه وسوسه خواهید شد تا کودک را تنبیه کنید، اما تنبیه سخت، احتمال تکرار آن را افزایش می‌دهد. کار‌شناسان گمان میبرند که چنین تنبیه‌هایی منجر به عصبانیت و رنجش کودک شده و با گذشت زمان می‌تواند منجر به بروز بیشتر چنین رفتاری شود.

♦ به هر دو کودک کمک کنید. هم کودک مهاجم و هم کودکی که گاز گرفته شده، به کمک نیاز دارند. اولین کاری که باید بکنید، این است که میزان آسیب دیدگی او را بررسی کنید و با ملایمت زیاد، مراقبت‌های پزشکی را به عمل آورید. اما کودکی را که این کار را انجام داده است، فراموش نکنید. شاید به گونه‌ای رفتار کند که گویی برایش مهم نیست، یا این‌که از میزان دردی که وارد کرده خبر ندارد. علاوه بر این هیچ کس خونسرد‌تر از کودکی که به تازگی به فردی آسیب رسانده، به نظر نمی‌رسد. اما او می‌داند که چه کاری کرده است. توجه و ملایمت با او نیز، به او کمک می‌کند تا آنقدر احساس راحتی کرده که بتواند حس خود نسبت به عمل گاز گرفتن و هر چیزی که بار اول او را ناراحت و عصبانی کرده است، بیان کند.

♦ کودکتان را تشویق کنید تا مواقعی که ناراحت است پیش شما بیاید. شاید هنگامی که سخت‌ترین اوقات خود را می‌گذراند، در کنار او نباشید – مثلاً  در مهد کودک یا پیش دبستانی – اما باید بداند که می‌تواند از فرد بزرگسال دیگری کمک بگیرد. به او بگویید هنگامی که ناراحت است، نزد شما بیایید و وقتی به شما مراجعه می‌کند، کاملاً به او توجه کنید. به نزدیکی و صمیمیت او به خودتان، به عنوان یک بیمه‌نامه علیه ابراز خشونت در غیاب شما بنگرید.

♦ درباره آنچه که اتفاق افتاده است صحبت کنید.وقتی هر دوی‌تان آرام شده‌اید، زمانی را صرف  پرسیدن این سؤال‌ها از کودک اختصاص دهید: «چگونه می‌توانی بدون اینکه آسیبی به کسی برسانی، به او بفهمانی که از دست او عصبانی هستی؟» و «وقتی از نحوه رفتار سایر کودکان با خودت ناراحت هستی، چگونه می‌توانی از یک بزرگ‌تر کمک بگیری؟» برای حل این مشکل با هم نمایش بازی کنید. بسیاری از کودکان ۳ یا ۴ ساله پیش دبستانی، فقط یک بار گاز می‌گیرند. به او کمک کنید تا دیگر این کار را تکرار نکند.

 2       /        1