حمله هراس چیست؟

حمله هراس یا حمله پانیک ترسی ناگهانی و شدید است که موجب بروز واکنش های فیزیکی شدیدی می شود، در حالی که هیچ خطر جدی و علت مشخصی برای آن وجود ندارد. حمله های پانیک می توانند بسیار ترسناک باشند. زمانی که حمله هراس دست می دهد شما ممکن است کنترل خود را از دست بدهید یا در موارد شدید حتی دچار حمله قلبی بشوید. خیلی ها هستند که در اثر حمله پانیک مرده اند.

بسیاری از افراد تنها یک یا دو بار در طول زندگی خود حمله هراس را تجربه می کنند و مشکلشان بعد از مدتی، معمولاً پس از پشت سر گذاشتن شرایط پر استرسی که در آن قرار دارند از بین می رود. اما اگر دچار حمله های پانیک غیر منتظره و تکرار شونده شدید و مدت زمان زیادی را در ترس مداوم از یک حمله دیگر به سر بردید ممکن است دچار اختلال پانیک شده باشید.

گرچه حمله های هراس به خودی خود مرگبار نیستند اما می توانند بسیار ترسناک باشند و تأثیر بسیار زیادی روی کیفیت زندگی بگذارند. اما راهکارهای درمانی هم برای آن وجود دارد.

در ادامه بهتر است به تجربه های حمله هراس توجه کنید:

تجربه حمله پانیک

• تو خونه نشسته بودم که حمله شروع شد و تاکنون همچین حسی نداشتم. بدترین تجربه من تو زندگی بود. قلبم داشت از سینه م بیرون میزد. نفسم خوب جا نمی خورد. مطمئن بودم که دارم خفه میشم. انگار آخرین لحظه زندگی من بود. همسرم و بچه م داشتن از ترس گریه می کردن و نفهمیدم چطور به بیمارستان رسیدم…
• هفته پیش موقع رانندگی یه دفعه قلبم تیر کشید. احساس گز گز و مور مور تودستام پیدا کردم. در عرض چند ثانیه احساس کردم که صدای ضربان قلبمو تو سرم میشنوم. ماشینو زدم کنار. سرگیجه بدی گرفتم احساس کردم که تمام بدنم یهو داغ شد.
• مطمئن بودم که سکته کردم و دارم می میرم. شیشه ماشینو دادم پایین وبا پدرم تماس گرفتم. جرات رانندگی مجدد رونداشتم. پدرم اومد و رفتیم بیمارستان. نوار قلب، اکو و تست ورزش و آنزیم های قلبی و دست آخر اسکن هسته ای قلب همه چیز نرمال بود. میگفتن خدارو شکر همه چیز سالمه ولی من میدونستم که چه حمله سختی داشتم. نگرانی از تکرار این حمله زندگیمو مختل کرده بود. جرات رانندگی نداشتم. تنهایی بازار نمی رفتم . مترو که اصلا حرفشو هم نزن…
• چند شب پیش یه دفعه از خواب بیدار شدم و فکر کردم که دارم می میرم. فریاد کنان از اتاق دویدم بیرون و همه وحشت زده از خواب پریدند. همه بدنم خیس عرق شده بود. حالت تهوع داشتم . نفسم بالا نمی یومد. با گریه خواستم تا منو برسونن بیمارستان…

اینها نمونه هایی از تجربیات مراجعین از حمله ای به نام حمله هراس هستند. که مشخصه آن دوره هایی از ترس شدید است که ابتدا و انتهای مشخصی دارد و معمولا با حداقل 4 تا از علایم زیر همراهی دارند.

علائم حمله هراس

1.  تپش قلب
2.  لرز
3. احساس خفگی
4. کوتاهی تنفس
5. کرختی یا مور مور شدن
6. سرگیجه یا ضعف
7.  تعریق
8. تهوع
9. ترس از مرگ
10. ترس از دیوانه شدن
11. گر گرفتگی
12. درد قفسه سینه
13. احساس غیر واقعی بودن محیط اطراف و یا جدا شدن از جسم

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم حمله پانیک را داشتید بهتر است هرچه زودتر به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید. حمله های پانیک، گرچه بسیار ناراحت کننده هستند اما اغلب خطرناک نیستند. ولی مدیریت حمله هراس به تنهایی بسیار دشوار است و ممکن است در صورت عدم درمان این حملات بدتر هم بشوند.

علائم حمله هراس همچنین می توانند نشانه ای بر وجود مشکلات سلامت جدی دیگری مانند حمله قلبی هم باشند. بنابراین بسیار مهم است که اگر دچار حملات پانیک هستید هرچه سریعتر تحت معاینه قرار بگیرید تا پزشک علت اصلی علائم شما را پیدا کند.

حمله پانیک در چه کسانی شایعتره؟

 

اختلال حمله هراس حدود 2 تا 6 درصد جمعیت عمومی رو درگیر می کنه و در زن ها 2 تا 3 برابر شایع تر از مردهاست.

در سنین مختلفی، حتی در کودکان دیده میشه ولی میانگین سن تظاهر آن حدود 25 سالگی است.

 

علت حمله پانیک چیه؟

 

1-      ژنتیک: مولفه وراثتی مشخص دارد. بطوریکه احتمال پانیک در در بستگان درجه اول فرد مبتلا4 تا 8 برابره

2-      عوامل مغزی: نقاط مختلفی از مغز مانند گیجگاهی و پیشانی را در پانیک موثر دانسته اند.

3-      عوامل محیطی: خانم های طلاق گرفته، جدایی یا مرگ والدین (به خصوص مادر) قبل از 10 سالگی فرد

اغلب حمله پانیک خودبخود رخ میدهد ولی گاهی نیز حملات بدنبال براشفتگی هیجانی، فعالیت جنسی، فعالیت بدنی، نور تند، تغییر الگوی خواب، مصرف کافئین یا الکل یا نیکوتین و … اتفاق می افتد.

آیا حمله پانیک قابل درمان هست ؟

سیر پانیک در افراد مختلف متفاوت است ولی خبر خوب اینکه با درمان بیش از 90 درصد افراد قابل درمان هستند.

دو درمانی که بیشترین تاثیر بر روی پانیک را دارند، دارو درمانی و درمان شناختی رفتاری هستند. ترکیب این دو در درمان فوق العاده است و دوره درمان بین 6 تا 12 ماه متفاوت است. ولی در صورت عدم درمان در 40تا 80 درصد موارد افسردگی نیز به پانیک اضافه می شود و در عده زیادی نیز گذر هراسی ( ترس از جاهای شلوغ، بازار،مترو، اتوبوس و …) به آن افزوده می شود.

آیا حمله هراس با افتادگی (پرولاپس) دریچه میترال همراهی دارد؟

در گذشته در مورد ارتباط این دو با هم زیاد بحث شده است ولی مطالعات جدید نشان می دهد که ارتباط خاصی با هم ندارند

---

 

دکتر محمدرضا قاسم زاده

متخصص اعصاب و روان و شناخت درمانگر در زمینه اختلالات اضطرابی