همه چیز در مورد اعتیاد به نیکوتین

نیکوتین یک ماده شیمیایی بسیار اعتیاد آور است که در گیاه تنباکو وجود دارد. اعتیاد فیزیکی به این دارو به این شکل است که مصرف کنندگان همیشه به مصرف آن نیاز دارند و اعتیاد ذهنی و عاطفی به آن به این شکل است که مصرف کنندگان آگاهانه تاثیرات نیکوتین را می طلبند. نیکوتین در درجه اول به وسیله استنشاق دود سیگار و دخانیات مصرف می شود. توتون بدون دود نیز از طریق بینی به عنوان پودر استنشاق می شود یا در دهان نگاه داشته می شود.

اعتیاد به نیکوتین ممکن است رفتاری هم باشد و مصرف کننده ممکن است به اقدامات مربوط به مصرف تنباکو وابسته شود. به علاوه ممکن است به مصرف دخانیات در برخی شرایط خاص عادت کنند، به عنوان مثال پس از یک وعده غذایی یا هنگامی که تحت فشار هستند.

کشیدن یا جویدن تنباکو بسیار خطرناک است و باعث بروز شرایط کشنده بسیاری می شود. طبق گزارش موسسات بازیابی در امریکا، از هر 6 مرگ و میر، یکی از آنها به سیگار کشیدن مربوط می شود. مهم نیست چه مدتی است سیگار می کشید، اما به هرحال ترک سیگار می تواند کمک بزرگی به سلامت شما بکند.

تاثیرات اعتیاد به نیکوتین چیست؟

حدود 4000 ماده شیمیایی در تنباکو وجود دارد که باعث بروز مشکلات جسمی و روانی خواهند شد. مصرف نیکوتین احساس دلپذیری در بدن و ذهن ایجاد می کند. زمانی که از تنباکو استفاده می کنید، مغز شما ماده شیمیایی مانند دوپامین منتشر می کند که باعث ایجاد احساس خوبی در شما می شود و در حقیقت مصرف آن برایتان لذت بخش می شود.

اما سیگار و تنباکوی بدون دود باعث بروز بسیاری عوامل سرطان زای دیگر و تولید مواد شیمیایی مضر می شوند. مصرف توتون و تنباکو باعث بروز علائم بسیار خطرناکی می شود، از جمله:

• سرطان ریه
• نفخ
• برونشیت مزمن
• سرطان در سیستم تنفسی
• سرطان خون
• بیماری های قلبی
• سکته مغزی
• بیماری دیابت
• مشکلات چشمی مانند آب مروارید و ماکولار
• ناباروری
• ضعف جنسی
• سقط جنین یا بروز مشکل در حاملگی
• سیستم ایمنی ضعیف
• سرماخوردگی، آنفلوآنزا و عفونت های تنفسی
• از دست دادن حس چشایی یا بویایی
• بیماری های لثه و دندان
• پیری زودرس
• زردی ناخن ها، دندان ها و پوست

به علاوه افرادی که در معرض افرادی سیگاری قرار دارند بیشتر از دیگران به بیماری های ریوی و قلبی و سرطان ریه مبتلا می شوند. کودکانی که در معرض دود سیگار قرار می گیرند نیز بیشتر احتمال مبتلا شدن به عفونت SIDS، آسم و عفونت های تنفسی و گوش در آنها وجود دارد.

سیگار کشیدن یا مصرف دیگر محصولات تنباکو باعث اعتیاد به نیکوتین می شود. نیکوتین بسیار اعتیاد آور است، بنابراین مصرف مداوم آن باعث وابستگی می شود.

هرکسی که دخانیات مصرف می کند در معرض ابتلا به اعتیاد می باشد. بهترین راه برای جلوگیری از اجتناب از توتون و تنباکو می باشد. برخی عوامل دیگر نیز ممکن است خطر اعتیاد را افزایش دهند. کسانی که در خانواده خود سابقه اعتیاد دارند و یا اینکه در مجاورات افراد معتاد بزرگ شده اند، بیشتر در معرض این خطر بزرگ هستند. کسانی که در دوران جوانی شروع به سیگار کشیدن می کنند، به احتمال زیاد در دوران بزرگسالی با مشکلات پیچیده تری روبه رو خواهند شد. به ندرت اتفاق می افتد که فرد در سنین بزرگسالی شروع به سیگار کشیدن کند. به علاوه افرادی که الکل مصرف می کنند یا دچار مشکلات روحی و روانی هستند، بیشتر در معرض خطر اعتیاد به نیکوتین قرار دارند.

علائم اعتیاد به نیکوتین

علائم و نشانه های اعتیاد به نیکوتین عبارتند از:

• ناتوانی در ترک ماده مخدر
• در زمان مصرف نکردن نیکوتین، علائم ترک ظاهر می شوند.
• تمایل به سیگار کشیدن، حتی در زمان بروز مشکلات جسمی و بهداشتی
• تاثیر بر روی زندگی مصرف کننده

درمان اعتیاد به نیکوتین

گزینه های زیادی برای درمان نیکوتین وجود دارند، از جمله دارو و گروه های حمایت کننده. مقابله با بخش جسمی اعتیاد می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، برای موفقیت بیمار باید رفتارها و روزمره خود را تغییر دهد.

داروها

برخی داروها برای کمک به ترک سیگار موثر هستند و تمایل به سیگار کشیدن را کاهش می دهند. یکی از روش ها جایگزین کردن نیکوتین به وسیله آدامس، قرص و اسپری های بینی است. این مواد یکوتین را بدون دیگر مواد شیمیایی به بدن ارائه می دهند و به فرد معتاد کمک می کنند تا نیکوتین را به آرامی و هوشمندانه ترک کند. گزینه های بدون نیکوتین نیز داروهای ضد افسردگی هستند که تولید دوپامین را برای بهبود خلق و خو افزایش می دهند.

گروه های حمایتی

گروه های زیادی وجود دارند که می توانند به شما مهارت های مقابله با نیکوتین را آموزش داده و به شما کمک کنند تا روی اعتیاد خود کار کنید و پیشنهاد می دهند که با افرادی که دچار مشکلات و چالش هایی مشابه شکا بوده اند، ارتباط برقرار کنید.

مراقبت در خانه

درمان اعتیاد به نیکوتین بر روی دارو و زمان تمرکز می کند. مقابله با علائم ترک و یادگیری مهارت های مقابله با مشکلات ناشی از آن نیاز به زمان دارد. دیگر پیشنهادها عبارتند از: ورزش کردن منظم، خوردن میان وعده هایی که دهان و دست های فرد را مشغول کند، حذف تمامی محصولات و فرآورده های تنباکو از خانه و ماشین، اجتناب از موقعیت هایی که احتمال بازگشت اعتیاد را افزایش می دهند، مصرف غذای سالم و داشتن انتظارات واقع بینانه در مورد درمان خود. به عنوان مثال فرد اهداف کوچک و دست یافتنی را برای خود تعیین کرده و در صورت رسیدن به آنها به خود پاداش دهد.

روش های دیگری نیز وجود دارند که می توانند به غلبه بر اعتیاد کمک کنند، از جمله هیپنوتیزم، طب سوزنی و گیاهان، گرچه ایمنی و اثر بخشی آنها عمدتا ناشناخته است.

علائم ترک نیکوتین

ترک نیکوتین باعث بروز عوارض و مشکلاتی می شود که عبارتند از: تحریک پذیری، اضطراب و علائم فیزیکی مانند سردرد و خستگی. هفته اول بدترین هفته برای بروز این علائم خواهد بود و با گذشت هر روز مشکلات مربوط به آن کمتر خواهند شد. حتی زمانی که علائم ترک فروکش کرده اند، احتمال هوس ناگهانی به نیکوتین وجود دارد. یادگیری نظم و انظباط برای چنین مواقعی ضروری است.

در کلینیک فوق تخصصی آلومینا مشاوران و متخصصان ترک اعتیاد حضور دارند که می توانند در این خصوص به شما کمک کنند. در صورتیکه شما یا اطرافیانتان دچار مشکل اعتیاد هستید، می توانید به این کلینیک مراجعه کنید. برای برقراری تماس از شماره های روی صفحه وب سایت استفاده کنید.

نگارنده: سمیه محمدی

کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا