درمان شناختی رفتاری چیست؟

رفتار درمانی شناختی (CBT)، با هدف اصلاح الگوهای فکری اشتباه در درمان اضطراب استفاده می شود. درمان شناختی کمک می کند تا مردم الگوهای فکری غلطی که در رابطه با ترس هایشان دارند را شناسایی و آن ها را تغییر دهند.

برای مثال فردی که از بودن در اجتماع هراس دارد به خاطر اینکه می ترسد که دیگران درباره اش چه نظری دارند و اینکه دایم مراقب رفتارهایش است که به عنوان یک احمق شناخته نشود، این خودش نمونه ای از یک تفکر منفی است که باعث می شود فرد کم کم از اجتماع فاصله بگیرد و … هدف درمان شناختی شکستن این زنجیره افکار منفی و واکنش صحیح به آن ها است.

درمانگران رفتاری می گویند در پاسخ به استرس سه جزء وجود دارد: احساس، رفتار و شناخت.

 احساس یعنی اینکه شما چطور فکر می کنید، که منظور همان واکنش های احساسی ما به موقعیت های خاص است.

رفتار اشاره به رفتارهای ما در موقعیت های استرس آمیز دارد مثل سفت کردن خود، تکان دادن پاها،پرخوری و …

شناخت اشاره به افکار شما زمانی که تحت استرس هستید دارد، مثل این ” من در امتحان ام خواهم افتاد”

تحقیقات نشان داده اند که درمان شناختی رفتاری برای اختلال هراس، اختلال اضطراب منتشر، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال فوبی خاص و ترس از اجتماع موثر است. درمان شناختی رفتاری را می توان هم در قالب گروه انجام داد و هم به صورت انفرادی.

درمانگر معمولا در جلسات ابتدایی افکار شما را ثبت و سطح اضطراب شما از این موقعیت ها را مورد سنجش قرار می دهد و در جلسات بعدی درباره این افکار بحث می کند، شما را به چالش می اندازد و سعی می کند افکار واقع بینانه تری را جایگزین افکار قبلی تان کند. و هم چنین به شما فنونی را برای غلبه بر اضطراب می آموزد.

در درمان شناختی 2 موضوع اهمیت ویژه ای دارد. اولی در معرض اضطراب قرار گرفتن است که می تواند به صورت “نقش بازی کردن” باشد که فرد دیگری باید موقعیت های ترسناک را برای فرد مضطرب توصیف کند. و یا تمرین ” مشق شب” که در آن افراد خودشان را در موقعیت های واقعی استرس زای زندگی قرار می دهند و سعی می کنند با آن روبرو شوند. و در هنگام قرار دادن خود در این موقعیت ها باید سعی کنند که افکار منفی را با افکار اصلاحی که آموخته اند جایگزین کنند.

موضوع دوم که در این درمان اهمیت ویژه دارد، آموزش مهارت های عملی برای کمک به احساس کنترل بیشتر در شرایط دشوار زندگی است. برای کسانی که به شدت احساس اضطراب می کنند آموزش مدیرت استرس بسیار اهمیت دارد و این فنون کمک می کند تا بر اضطراب خود غلبه کنند.

درمان شناختی رفتاری و بیوفیدبک هم اکنون در کلینیک آلومینا برای اختلالات اضطرابی انجام می شود.

[divider]

فاطمه امیری – روانشناس بالینی و نوروتراپیست