مسئولیت برای کودکان

سپردن مسئولیت به کودک و انجام برخی کارها در خانه در بسیاری خانواده ها رواج دارد. اما والدین نسبت به اینکه کودک این کارها را انجام دهد، مطمئن نیستند. اما با رعایت برخی نکات می توان نسبت به انجام این کارها اطمینان بیشتری حاصل کرد. در ادامه به برخی از این می پردازیم.

ارزش کار سپرده شده به کودک

جیم فای، روانشناس و متخصص ارتباط والدین و کودکان، می گوید همه ما باید حس کنیم که مفید هستیم و دیگران به ما نیاز دارند، حتی کودکان چنین نیازی دارند. اما اگر کودک کاری در خانه انجام ندهد و سهمی در خانواده نداشته باشد، چنین احساسی نخواهد کرد.

روانشناس دیگری نیز می گوید: کودکان باید مسئولیت هایی داشته باشند. همه این صحبت ها خوب به نظر می رسند، اما نکته مهم این است که چگونه می توان کودکان را وارد عرصه کرد؟

در مورد کار و مسئولیت کودکان زیاد سخت گیری نکنید.

• بر روی کامل بودن پافشاری نکنید. هیچ کس کامل نیست و بهتر است کمی راحت تر به قضیه نگاه کنید. کاری را که به کودک سپرده اید، اجازه دهید خود او کامل کند. اگر در نیمه راه دخالت کرده و کار را برای او انجام دهید، تمام تلاش شما بیهوده بوده است.
• دیر شروع نکنید. ممکن است با خود فکر کنید که کودکتان خیلی کم سن و سال است. اما کودکان از آنچه فکر می کنید لایق تر و تواناتر هستند. آنها می توانند در سنین خیلی پایین کارهای زیادی انجام دهند. به عنوان مثال می توانند لباس های کثیف را در سبد لباس ها قرار دهند و یا بعد از شام در مرتب کردن میز به شما کمک کنند. والدین به خاطر داشتن این تصور اشتباه که فرزندشان نمی تواند یا خیلی کم سن است، معمولا خیلی دیر به آنها مسئولیت واگذار می کنند.
• از تشویق کردن کودک دریغ نکنید. برای تشویق کودک لازم نیست تا انجام کامل کار صبر کنید. زمانی که وی در حال انجام کار خود می باشد وی را تشویق کنید. بهتر است به فرزندتان، به ویژه در سنین پایین، انرژی مثبت بدهید.
• قاطع باشید. اگر بر خواسته خود قاطع نباشید و تسلیم شوید، کودک مسئولیت پذیر نخواهد شد و همیشه منتظر است کارهای او را شخص دیگری انجام دهد.
• کارها را تقسیم کنید. یک برنامه خانوادگی در مورد انجام کارها تنظیم کنید و هر روز طبق این برنامه پیش بروید. به این شکل به کودک خود نیز درس نظم و ترتیب می دهید.

یک چارت کاری ایجاد کنید.

لیستی از تمام کارهایی که هر روز باید انجام شوند، تهیه کنید و از فرزند خود بخواهید کارهایی را انتخاب کند که انجام دادنشان را دوست دارد.

ابتدا بررسی کنید که چارت کاری هر کس متناسب با سنش باشد. سپس چارت را به سه ستون تقسیم کنید. یک ستون برای نام کارها و شخصی که باید آن را انجام دهد، ستون دیگر برای مدت انجام آن و آخرین ستون نیز برای تیک زدن در صورت اتمام کار می باشد. چارت را در جایی قرار دهید که همه اعضای خانواده بتوانند آن را ببینند و از همه بخواهید طبق لیست تهیه شده وظایف خود ا انجام دهد.

در این رابطه نکات بیشتری را مورد توجه قرار می هیم:

• خواسته و دستورات خود را شفاف بیان کنید. به عنوان مثال بیان جمله “اتاقت رو تمیز کن” برای کودک مبهم است. بهتر است برای وی با جزئیات کارها را توضیح دهید: لباس ها را در کمد بگذار، کتاب هایت را در قفسه قرار بده، اسباب بازی هایت را در جعبه بگذار و غیره.
• انجام کارها را برای کودک آسان کنید. ابتدا به کودک نشان دهید که مرحله به مرحله کارها را چگونه انجام دهد. سپس به کودک اجازه دهید که در انجام این کارها به شما کمک کند. پس از آن از کودک بخواهید کارها را با نظارت شما انجام دهد. در مرحله بعد که احساس کردید کودک آمادگی انجام کار مورد نظر را دارد، زمان آن رسیده که به تنهایی آن را انجام دهد.
• نسبت به یادآوری ها و زمان تعیین شده سخت گیر نباشید. شما می خواهید که کارها بدون مدیریت شما انجام شوند. به کودک برای انجام کارها زمان بدهید و می توانید در این زمانبندی به وی کمک کنید.

درادامه:آیا کودک باید برای انجام کارهای خانه پول دریافت کند؟