مصرف استامینوفن در دوران بارداری و ارتباط آن با اوتیسم و ADHD

استامینوفن یکی از معدود ضد دردهایی است که مصرف آن در دوران بارداری بی خطر به نظر می رسد. با این حال بررسی های جدید نشان داده اند که این ضد درد نیز ممکن است آنقدرها هم بی خطر نباشد. طی تحقیقات انجام شده بین مصرف استامینوفن در دوران بارداری و مشاهده علائم اوتیسم و ADHD (بیش فعالی و نقص توجه) در کودکان نوعی ارتباط کشف شده است.

این تحقیق توسط محققان مرکز پژوهش در اپیدمیولوژی محیط زیست در اسپانیا انجام شد. استامینوفن که پاراستامول نیز نامیده می شود، یکی از پرمصرف ترین داروهای بدون نسخه در دوران بارداری می باشد.

تمام خانم های باردار قبل از مصرف هر دارویی در دوران بارداری باید با پزشک مشورت کنند، اما برای اکثر خانم ها مصرف استامینوفن بی ضرر به نظر می رسد. در سال 2010 مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها مصرف استامینوفن را در 3 ماهه اول بارداری برای جنین بی خطر اعلام کرد و برخی بررسی ها حتی مصرف آن را باعث کاهش نقص در هنگام تولد دانستند.

با این حال شواهدی وجود دارد که نشان می دهند مصرف استامینوفن در دوران بارداری ممکن است با رشد مغز جنین تداخل داشته باشد. در سال 2014 محققان دریافتند مادرانی که در دوران بارداری استامینوفن مصرف می کنند، بیش از دیگران صاحب فرزندان مبتلا به بیش فعالی هستند.

ارزیابی ارتباط بین استامینوفن و بیش فعالی ADHD

برای انجام این ارزیابی محققان 2644 مادر باردار را مورد بررسی قرار دادند. در هفته های 12 و 32 بارداری این خانم ها پرسشنامه هایی را کامل کردند که از آنها در مورد مصرف استامینوفن در هفته های قبل و قبل از دوران بارداری سوالاتی پرسیده شوده بود. به علاوه در مورد میزان مصرف دارو نیز از این مادران سوال پرسیده شده بود، گرچه به خاطر آوردن میزان مصرف برای خانم های باردار سخت است.

در ادامه تحقیق نیز 88 درصد فرزندان این خانم ها در سن 1 سالگی و 79.9 درصد آنها در سن 5 سالگی مورد بررسی رشد عصبی قرار گرفتند. در سن 1 سالگی رشد عصبی کودکان با استفاده از مقیاس بیلی در رشد نوزادان مورد ارزیابی قرار گرفت، در حالیکه تعدادی از آزمایشات – از جمله مقیاس مک کارتی از توانایی های کودکان (MCSA) و آزمایش تست اوتیسم کودکی – در سن 5 سالگی انجام شدند.

مصرف اوتیسم در دوران بارداری و مشاهده علائم اوتیسم در پسران

محققان دریافتند که 43 درصد کودکان ارزیابی شده در سن 1 سالگی و 41 درصد از این کودکان در سن 5 سالگی، مادرانی داشتند که در 32 هفته اول بارداری استامینوفن مصرف می کرده اند.

مقایسه این کودکان با کودکانی که مادرانشان استامینوفن مصرف نمی کرده اند، نشان داد فرزندان افرادی که در دوران بارداری استامینوفن مصرف می کرده اند، تا 5 سالگی 30 درصد بیش از دیگران دچار اختلالات توجه می شوند و اغلب آنها کودکانی هستند که به اوتیسم یا ADHD مبتلا می شوند.

به علاوه مشخص شد که پسران بیشتر تحت تاثیر داروی استامینوفن قرار گرفته و دچار مشکل می شوند. محققان معتقدند شاید همین عامل باعث می شود که پسران بیشتر از دختران به اوتیسم مبتلا شوند.

مغز پسرها در مراحل اولیه زندگی به اثرات زیانبخش داروها حساس تر است. نتایج مربوط به بررسی های جنسیتی نشان می دهند که اختلال غدد درون ریز آندروژنی، که مغز مردان به آن حساس تر است، تا حدی این ارتباط را توضیح می دهد.

به هرحال نکته مهم مربوط به تحقیقات انجام شده این است: کودکانی که در رحم مادر در معرض داروی استامینوفن قرار می گیرند، بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به اوتیسم و ADHD  هستند.

محققان قادر نیستند مکانیسم تاثیر استامینوفن بر روی مغز و ارتباط آن با اوتیسم یا ADHD را به طور دقیق تفسیر کنند. آنها خاطر نشان می کنند که این دارو با هدف قرار دادن گیرنده های کانابینوئید در مغز، که به طور بالقوه ارتباط بین سلول های عصبی را کاهش می دهند، درد را تسکین می دهد. همچنین این دارو بر روی رشد سیستم ایمنی نیز تاثیر می گذارد.

برای درک بهتر چگونگی تاثیر استامینوفن بر روی رشد مغزی جنین تحقیقات بیشتری لازم است. این یافته ها ممکن است باعث نگرانی مادران شده باشد، اما به هرحال تا رسیدن به نتایج قطعی و دقیق جای نگرانی نیست.

لینک منبع: اینجا کلیک کنید.

نگارنده: سمیه محمدی