امتناع از رفتن به مدرسه

رفتن به مدرسه معمولا یک رویداد هیجان انگیز و لذت بخش برای کودکان جوان است. با این حال برای برخی کودکان باعث اضطراب و ترس شدید می شود. اگر کودک به طور مداوم احساس بیماری می کند یا اغلب تمایل دارد در خانه بماند، برای والدین نگران کننده است. علاقه نداشتن به مدرسه  ممکن است در هر زمانی رخ دهد، اما معمولا در بین کودکان 5 تا 7 سال و 11 تا 14 سال خیلی رایج تر است، در این زمان کودک با چالش های جدید مدرسه ابتدا و راهنمایی روبه رو می شود. این کودکان دچار ترس از دست دادن امنیت خانه و والدین خود می شوند. مقابله با ترس کودک و امتناع وی از رفتن به مدرسه برای والدین بسیار سخت است، اما این ترس با کمک های تخصصی و مناسب قابل درمان هستند.

ترس رفتن به مدرسه معمولا پس از زمانی شروع می شود که کودک مدتی را در خانه و با والدین خود گذرانده است و به آنها نزدیک تر و وابسته تر شده است، مانند تعطیلات تابستان یا دوره استراحت به خاطر بیماری. به علاوه یک رویداد ناخوشایند و اضطراب آور نیز ممکن است چنین پیامدی در پی داشته باشد، مرگ حیوان خانگی یا یکی از اقوام، عوض کردن مدرسه یا عوض کردن خانه و رفتن به محله ای جدید.

قبل از رفتن به مدرسه کودک ممکن است دچار سردرد، گلو درد یا دل درد شود. این بیماری پس از اینکه به کودک اطمینان داده می شد که در خانه خواهد ماند، برطرف می شود و روز بعد مجددا قبل از خارج شدن از خانه ظاهر می شود. گاهی کودک تمایلی به خروج از خانه ندارد. این ترس از خارج شدن از خانه نشات می گیرد و کودک با بودن در مدرسه مشکلی ندارد.

کودکانی که دچار ترس های عیرمنطقی از رفتن به مدرسه می شوند، دارای علائم زیر هستند:

• از تنها ماندن در یک اتاق احساس نامنی می کنند.
• دچار نگرانی بیش از حد برای والدین یا خود می شوند.
• دچار مشکل و اختلال در خواب می شوند.
• والدین را در اطراف خانه تصور می کنند.
• شب ها دچار کابوس می شوند.
• دچار ترس های شدید و غیر واقعی از حیوانات، هیولا یا دزد می شوند.
• از تاریکی می ترسند.
• زمانی که مجبور به رفتن به مدرسه می شوند، کج خلقی و بداخلاقی شدید نشان می دهند.

چنین علائم و رفتارهایی در بین کودکان مبتلا به اختلال ضطراب جدایی رایج است. کودکی که به طور مداوم دچار اضطراب جدایی است و این اضطراب درمان نمی شود، در سنین بزرگسالی در معرض ابتلا به اختلالات جدی تری است، مانند اختلال اضطراب یا اختلال هراس. به علاوه اگر ترس و اضطراب تداوم پیدا کند، کودک ممکن است دچار مشکلات اجتماعی و تحصیلی شود.

در صورت تداوم ترس در کودک، والدین باید با متخصص روان درمانی مشورت کنند تا با برنامه ای منظم هر چه سریعتر کودک را به مدرسه بازگرداند. امتناع از رفتن به مدرسه در کودکان بزرگتر و در نوجوانان یک مشکل جدی تر است که نیاز به درمان فشرده دارد.

نگارنده: سمیه محمدی

• مریم عبداللهی
• روانشناس و نوروتراپیست

گروه پزشکان جایروس