آیا می دانسته اید بزرگسالان هم به بیش فعالی یا ADHD مبتلا می شوند؟

اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) منحصر به کودکان نیست؛ حدود 30 تا 70 درصد کودکان مبتلا به این اختلال تا بزرگسالی آن را همراه خود خواهند داشت. به علاوه در افرادی که این اختلال در دوران کودکی تشخیص داده نشد، در بزرگسالی مشکل نیز بزرگتر شده و باعث بروز مشکل در کار و روابط اجتماعی فرد می شود. بسیاری از بزرگسالان تشخیص نمی دهند که مبتلا به ADHD هستند و به درستی قادر به رسیدن به اهداف خود نیستند.

علائم ADHD در بزرگسالان

بیش فعالی در بزرگسالان دارای الگوهای متفاوتی نسبت به کودکان است. بزرگسالان ممکن است به طور مزمن به محل کار خود یا برخی قرارهای مهم دیر برسند و متوجه خواهند شد که این تاخیرات بر روی اهداف و موقعیت آنها تاثیر خواهد داشت، اما به نظر می رسد نمی توانند افراد وقت شناسی باشند.

یکی دیگر از علائم ADHD در بزرگسالان رانندگی خطرناک است، چرا که این افراد قادر نیستند ذهن خود را بر روی فعالیت در حال انجام متمرکز کنند. بنابراین در بزرگسالان و نوجوانان، هنگامی که پشت فرمان اتومبیل هستند، نوعی خطر محسوب می شود. تحقیقات نشان داده اند که این افراد بیشتر تمایل به رانندگی با سرعت بالا دارند و در نتیجه میزان تصادفات در بین آنها بیشتر است.

افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است در اولویت بندی، شروع و پایان وظایف خود دچار مشکل باشند. این افراد به راحتی آشفته و بی قرار می شوند و در خواندن مشکل تمرکز دارند و به طور کل نمی توانند در کار روابط و خواسته های خود، متمرکز بمانند.

این افراد قادر به کنترل خود نیستد و این امر منجر به بروز مشکلاتی می شود، از جمله:

• مشکل در کنترل عصبانیت
• رفتار تحریک آمیز
• توهین آمیز و بی ادبانه رفتار کردن

این افراد گاهی می توانند مشتاقانه بر روی چیزهایی که برایشان لذت بخش است تا ساعت ها تمرکز کنند – توانایی تمرکز بیش از حد. اما در انجام وظایفی که برعهده آنهاست دچار مشکل خواهند شد. مشکل اینجاست که بسیاری از وظایفی که باید انجام دهند، از نظر این افراد کسل کننده هستند، مانند آماده کردن لیست مواد غذایی یا پر کردن اسناد در محل کار. این افراد تمایل دارند کارهای خسته کننده را کنار گذاشته و در عوض کارهای مور علاقه خود را انجام دهند.

عملکرد چند تکلیفی یا ADHD

به نظر می رسد که این روزها خیلی افراد به بیش فعالی مبتلا هستند، چرا که فعالیت های زیادی، مانند پاسخ به پیام های متنی، ایمیل ها، تماس ها و انجام وظایف مربوط به محل کار، را به طور همزمان انجام می دهیم. تمام این کارها ممکن است ذهن را منحرف کنند، بنابراین سعی بر این است که بر روی مهم ترین مسئولیت ها تمرکز شود. در افراد مبتلا به ADHD حواس پرت کننده ها بر روی تکمیل کردن وظایف مروبط به خانه و محل کار تاثیر می گذارند.

به هرحال اگر بی قرار هستید و در تمرکز دچار مشکل می شوید، فورا بیش فعالی را به عنوان مشکل خود نتیج گیری نکنید. این علائم ممکن است مربوط به مشکلات دیگری مانند افسردگی نیز باشند. بی قراری و اضطراب ممکن است مربوط به پرکاری تیروئید یا اختلالات اضطراب باشند. پزشک علت دقیق این علائم را تشخیص خواهد داد.

علت بروز بیش فعالی چیست؟

در افراد مبتلا به ADHD، ماده شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی، در بخش هایی از مغز که کنترل کننده توجه هستند، فعالیت کمتری دارند. محققان علت اصلی این عدم تعادل مواد شیمیایی را نمی دانند، اما فکر می کنند ژن نقش مهمی در این مسئله دارد، زیرا این مشکل معمولا در بین چند نفر از اعضای یک خانواده مشاهده می شود. به علاوه تحقیقات نشان داده اند که قرار گرفتن در عرض الکل و دود سیگار قبل از تولد نیز با بروز مشکل ADHD در ارتباط است.

مقابله با علائم بیش فعالی در بزرگسالان به خودی خود ناامید کننده است. به علاوه بسیاری از افرادی که به بیش فعالی دچار هستند، با افسردگی، اضطراب و اختلالات وسواس نیز مقابله می کنند. آنها تمایل زیادی به مصرف مواد مخدر و سیگار دارند.

بیش فعالی یا ADHD می تواند بر روی ازدواج و روابط دیگر تاثیر بگذارد. این مشکل باعث می شود به خاطر سپردن تعهدات اجتماعی، تولد و یا سالگرد ازدواج سخت شوند. به علاوه این افراد به راحتی کنترل خود را از دست می دهند و رفتارهای پرخطری از خود نشان می دهند، در نتیجه میزان جدایی و طلاق در بین آنها بیشتر است.

برخی کارشناسان معتقدند که به مغز سوخت ارائه می کنند، می توانند باعث کاهش علائم ADHD شوند. غذاهای حاوی پروتئین بالا، گوشت، لوبیا و تخم مرغ می توانند باعث بهبود تمرکز شوند. جایگزین کردن کربوهیدرات های ساده به جای کربوهیدرات های پیچیده، مانند ماکارونی سبوس دار یا برنج قهوه ای، می توانند به دفع نوسانات خلقی و ثبات سطح انرژی کمک کنند.

تصور می شود که شکر باعث بدتر شدن علائم بیش فعالی می شوند، اما هیچ مدرکی در مورد تاثیر شیرین ها بر روی بیش فعالی وجود ندارد. تحقیق بر روی کودکان نشان داده اند که جایگزین کردن آسپارتام به جای شکر باعث کاهش علائم ADHD نمی شود.

نگارنده: سمیه محمدی

• مریم عبداللهی
• روانشناس و نوروتراپیست

• [divider]

کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب و روان آلومینا