اثربخشی درمان نوروفیدبک بر کودکان با اختلال یادگیری

ارزیابی کودکان با نارسایی‌های خاص در فراگیری، برای اینکه معلوم شود نوع مشکل آن کدام است و چگونه میتوان برای آن برنامه ریزی کرد یکی از با اهمیت‌ترین قدم‌های مداخله برای این کودکان میباشد زیرا فعالیتهای بعدی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد نکته با اهمیتی که همواره قطعا در نظر داشت این است که نارسایی‌های خاص در فراگیری حوزه بسیاز پیچیده‌ای دارد و شامل ناتوانایی‌های گوناگون و با درجات با شدت متفاوتی میباشد که در اثر عوامل بسیاری بوجود میآید همچنین به دلیل اینکه اختلالاتی مانند تاخیر در گفتار و نارسایی‌های فراگیری خیلی دیر بروز میکنند یک ارزیابی همه جانبه و بموقع لازم میباشد تا در موقع مناسب ارجاع واجب و ضروری انجام گیرد.

این اختلالها در سالهای دبستان رایج هستند و در این اختلالها علیرغم هوش نرمال و فقدان وجود نقص حسی، طفل در فراگیری مشکل دارد این اختلالها نکته‌های زیر را در بر می‌گیرد:

-نقص توانایی برای شناخت واژه‌ها

-خواندن کند و اشتباه

-مشکل در فهمیدن و نام بردن اصطلاحات ریاضی، عمل‌ها و مفاهیم، دسته بندی ارقام، ملاحظه مراحل ریاضی، شمارش و جدول ضرب

-مشکل در فراگیری نوشتن لغات و جملات

رده سنی

از نظر سنی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری از سن۶ تا ۱۱ سالگی به آهستگی افزایش می‌یابند و اغلب آن‌ها در گستره سنی ده تا پانزده سالگی هستند. این شمار در سالهای دوازده تا ۱۶ سالگی کاهش چشم گیری می‌یابند.

میزان گسترش در پسران و دختران چهار به ۱ می‌باشد گرچه علت شناخت بیشتر پسران این است که اونها بیشتر به رفتارهای مخرب گرایش دارند و برای دیگران مزاحمت ایجاد میکنند و بیشتر ارجاع داده میشوند.

درمان

برای انواع ناتوانی یادگیری شیوه‌های متنوعی ارائه میشود که شامل:

–نوروفیدبک

در معالجه این اختلالها نوروفیدبک تحول بزرگی ایجاد کرده است. در زمینه اختلالات فراگیری،

نوروفیدبک به تنهایی پاسخگو میباشد و احتیاجی به مداوا مکمل ندارد عموما با کامل کردن یک مرحله درمانی، بهبودی ثابتی حاصل میگردد.

تاثیر این شیوه در چندین پژوهش علمی و معتبر نیز تایید شده است.

-بازتوانی شناختی

-بازی درمانی

-انواع شیوه‌های روانی و رفتاری دیگر

دلایل و عوامل تاثیرگذار بر آن

جدیدترین روش درمان اختلالات فراگیری وبیش فعالی (نوروفیدبک)

هزاران فرایند و فعالیت خودکار و غیر ارادی در حال اتفاق افتادن است.

فرایندهای ناهشیار بی شماری که بطور کامل از حوزه‌ی آگاهی و اختیار ما به دورهستند.

هر لحظه در مغز هریک از ما، امواج مغزی خاص و فرایندهای فیزیولوژیک بی شماری در جریان است بی آن که ما آگاهی وشناختی نسبت به نحوه‌ی کارکرد آن‌ها داشته باشیم.

فرایندهای فیزیولوژیک نهفته در مغز ما و امواج مغزی موجود در آن مدام و بدون دخالت آگاهانه‌ی ما بر روی رفتار، افکار، کارکرد و وضعیت سلامت روانی و‌جسمی ما تاثیر گذارند.

هیچیک از ما انسان‌ها در شرایط طبیعی و نرمال نمی‌توانیم در زمینه نحوه‌ی کارکرد هریک از این بازخوردهای زیست فیزیولوژیکی غیرارادی و امواج مغزی موجود در مغزمان داده‌های موثق و دقیق و روشنی داشته باشیم. به خودتان نگاه کنید! آیا اطلاع دارید هم اکنون امواج مغزی شما در چه وضعیتی قرار دارند؟

طبیعتا در شرایط طبیعی و بدون بکارگیری ابزارهای خاص قادر نیستید نسبت به هیچیک از بازخوردهای زیست فیزیولوژیکی جسم خود آگاهی دقیقی داشته باشید.

مضاف بر این وجود هرگونه ناهنجاری و اشکال طی روند طبیعی کارکرد امواج مغزی و فرایندهای زیست شناختی در بدن ما، می‌تواند باعث ظهور نشانه‌های بیمارگونه شود.

به بیانی دیگر به هم خوردن رویه طبیعی کارکرد امواج مغزی و واکنش‌های زیست شناختی می‌تواند به عنوان نشانه و نشانی از وجود یک وضعیت بیمارگونه‌ی جسمانی یا روانی مورد عنایت قرار بگیرد.

نوروفیدبک، برای مغز آدم مانند یک آینه عمل میکنند.

ما روزانه با نگریستن به آینه متوجه نقائص و اشکالات موجود در ظاهر خودمان می‌شویم.

در حقیقت آینه ما را نسبت به شرایط ظاهری مان و عیب و نقص‌های محتمل موجود در آن آگاه میکند.

این آگاهی و شناخت به ما کمک میکند تا در جهت از بین بردن نقص‌های موجود در موقعیت ظاهری خود اقدام کنیم.

نوروفیدبک عینا برای امواغ مغزی و عملکردهای فیزیولوژیک مغز ما بعنوان یک آینه‌ی پیشرفته عمل میکنند.

نوروفیدبک با بکارگیری ابزارهای الکترونیک پیشرفته و کامپیوتر به ما کمک میکند تا از آنچه در مغز ما در حال رخ دادن است اگاهی یابیم.

نوروفیدبک، بازخوردهای زیست فیزیولوژیکی نهفته درمغز آدم و امواج مغزی که هر لحظه بر وضعیت رفتاری و عملکردی ما اثر گذارند را ثبت میکند و بعد آنچه که در همون لحظه در مغز آدم در حال اتفاق افتادن است را بطور کامل دقیق، روشن و واضح روی صفحه‌ی نمایشگر به تصویر می‌کشد.

نوروفیدبک به آدم کم میکند تا از وضعیت امواج مغزی خود، از نحوه‌ی کارکرد واکنش‌های زیست شناختی غیرارادی مغز خود در لحظه، آگاهی و شناخت دقیق و فوری کسب کند.

این افزایش آگاهی و شناخت به فرد کمک میکند تا قادر باشد در جهت از بین بردن اشکالات و ناهنجاری‌های موجود در امواج مغزی خود اقدام کند.

افزایش آگاهی نسبت به شرایط امواج مغزی سبب می‌شود فرد قادر باشد کنترل بیشتری بر این امواج داشته باشد.

نورووفیدبک راه کاری است برای اینکه یاد بگیریم چگونه امواج مغزی و فعالیت هایی که در مغز ما بطور طبیعی و خودکار انجام میشود را کنترل کنیم.

در واقع با نوروفیدبک می‌آموزیم بطور ارادی امواج مغزی خود را بوسیله استفاده از بازخوردی که از سیستم اخذ می‌کنیم تغییر بدهیم.

نوروفیدبک ابزاری است به منظور کنترل، تغییر و اصلاح امواج مغزی در جهت وصول به کاستن از علایم بیماری و افزایش میزان سلامت جسمانی و روانی.

در روزگار کنونی نوروفیدبک بعنوان یکی از مؤثرترین روشهای درمانی و جایگزین دارو‌های شیمیایی در اطفال گرفتار بیش فعالی یا همان ADHD شناسایی شده است.

مقصود از درمان بوسیله این شیوه اینست که به کودک بیاموزیم چطور می‌تواند رفتارهای مغزش را تغییر دهدو در نهایت عملکردهای مرتبط به بیش فعالی را از میان ببرد..

این بدین معناست که کودک شما میتواند به مغز خود بیاموزد که بیش فعال نباشد!

بیوفیدبک مانند آینه‌ای است که کارکرد مغزمان را که به شیوه معمولی ما از آن آگاه نیستیم، به نمایش در می‌آورد و به ما می‌آموزد تا اطلاعاتی در مورد وضعیت بیولوژیک مغز خود بدست بیاوریم و از این اطلاعات جهت کنترل ارادی فعالیت‌های مغزمان بهره ببریم.

مریم عبداللهی

نوروتراپیست

روانشناس و درمانگر تخصصی اختلال یادگیری