بر اساس گزارش مطالعه ی جدید که در شماره ماه سپتامبر مجله ی بین المللی روانشناختی اعصاب چاپ شده است : بیماران که به مغز آنها ضربه وارد می شود( صدمه ای که سبب بیهوشی می شود) ،در 24 ساعت اول بعد از آسیب فعالیت مغزشان نامنظم است، اما بعد از چند هفته سطح فعالیت مغز افزایش پیدا می کند.که نشان می دهد مغز ممکن است در طول زمان خسارت ناشی از ضربه را بازیابی کند.
محققان با استفاده از MRI به مطالعه ی بازیابی 12 بازیکن فوتبال مدارس دبیرستان که صدمه ی مغزی دیده بودند ومقایسه ی آنها با 12 هم تیمی سالم شام پرداختند. از این بازیکنان ضربه دیده بعد از13 ساعت اسکن مغزی گرفته شد و دوباره هفت هفته بعد از ضربه نیز اسکن گرفته شد. از بازیکنان سالم نیز در همان زمان ها اسکن به عمل آمد.
بعد از 13 ساعت در ورزشکاران صدمه دیده علائمی از کاهش زمان واکنش و کاهش توانایی های ذهنی دیده شد.اسکن مغز آنها کاهش فعالیت در مناطق خاصی از نیمکره ی راست را نشان داد. به گفته ی محققان این نشان می دهد که کاهش توانایی های ذهنی ممکن است با فعالیت مدارهای توجه مغز مرتبط باشد.
در هفت هفته بازیکنان آسیب دیده در توانایی های ذهنی و زمان واکنش طبیعی بهبود نشان دادند.اسکن مغز بعد از هفت هفته نشان داد که ورزشکاران آسیب دیده فعال سازی بیشتری در مدارهای توجهی مغز در مقایسه با بازیکنان سالم دارند.
توماس هام میکی استاد روانپزشکی و طب رفتاری دانشکده ی پزشکی ویکانسین می گوید: این بیش فعالی ممکن است پاسخ مغز برای جبران و بازیابی خسارت باشد.
دکتر استفان رائو می گوید: هنوز علم درستی در مورد تصمیم گیری برای زمان مناسب بازگشت بازیکن به بازی وجود ندارد « اندازه گیری تغییرات فعالیت مغز در طول دوره ی بهبود می تواند یک مبنای علمی برای گرفتن این تصمیم مهم فراهم کند».
قسمت دوم
از کجا بفهمیم که ضربه مغزی رخ داده است؟
برخورد یک ضربه سخت به سر میتواند مغز را درون جمجمه وول دهد و سبب کبودی، پاره شدن رگهای خونی و یا زیان اعصاب مغز شود که در این وضعیت ضربه مغزی رخ میدهد.
ضربه مغزی میتواند یک تجربه ترسناک باشد.
یک ضربه مغزی (که بعنوان زیان تروماتیک نه چندان شدید مغزی نیز شناخته میشود) توسط یک ضربه مستقیم به سر یا نیروهای غیرمستقیمی که به سر جابهجا میشوند و سبب میگردند که مغز در درون جمجمه، وول بخورد، ایجاد میشود.
این مسئله منتهی به یک اختلال عصبی موقت با مجموعه وسیعی از نشانههای بالقوه میگردد.
نشانههای ضربه مغزی ، غالبا در بین اشخاص مختلف، تفاوت دارد و میتواند بطور بدنی و ذهنی ظهور نماید. سر درد یکی از رایجترین نشانههای نخستین است. دیگر نشانههای معمول شاملسرگیجه یا فقدان تعادل، تهوع یا استفراغ، حساسیت به اشعه نور یا صدا، گیجی، آشفتگی در حافظه کوتاه مدت و شکل خواب میباشد.
چنانچه هرگونه دلواپسی در زمینه زیان جدیتر وجود دارد، نباید برای برای درخواست مراقبت فوری پزشکی، لحظهای تردید کنید. پس از هر ترومای سر، باید زمانی حواستان به نشانه هایی که شاید با تاخیر رخ دهند مانند افزایش خواب آلودگی ، لکنت زبان ، تغییرات بینایی، سردرهای شدید یا سردرهایی که دائم نامطلوبتر میشوند، گردن درد و تغییرات سطح انگیختگی باشید.
این نشانهها توانایی دارند نشانه یک زیان تروماتیک مغز مانند خونریزی در مغز یا شکستگی باشد و چنانچه بموقع مداوا نشود، عواقب مرگباری بدنبال دارد.
مغز درون یک جمجمه سخت و استخوانی قرار گرفته است، لذا در مقابل بخش زیادی از آسیبها مصون است.
ولی علی رغم این حفاظت طبیعی، احتمال دارد گاهی وقتها گرفتار زیان گردد.
زیان مغز میتواند بر تفکر و حتی حرکت کردن فرد نیز تاثیر داشته باشد.برخورد یک ضربه سخت به سر میتواند مغز را درون جمجمه وول دهد و سبب کبودی، پاره شدن رگهای خونی و یا زیان اعصاب مغز شود.
ضربه مغزی، ضربهای است که سبب میشود شناسایی بیماری جلو و عقب جمجمه حرکت کند.
وقتیکه یک ضربه سخت به سر وارد بشود، ولی هیچ خونریزی رخ ندهد، نشان میدهد یک زیان مغزی بسته رخ داده است.
زیان مغزی باز هنگامی است که یک شیء درون جمجمه فرو برود.
ضربه مغزی نه چندان شدید و شدید
ضربه مغزی میتواند نه چندان شدید و یا سهمگین باشد.
ضربه مغزی که سبب بی هوشی نشود، یک زیان مغزی نه چندان شدید است و به زودی بهبود میابد.
ولی چنانچه زمان زیاد فرد بیهوش باشد، یک زیان مغزی شدید رخ داده است.
زیان مغزی شدید میتواند به کوما و حتی مرگ فرد نیز منتج شود.
ضربه مغزی چیست؟
ضربه مغزی، ضربهای است که سبب میشود شناسایی بیماری جلو و عقب جمجمه حرکت کند.
هرنوع ضربه سختی که در اثر به عنوان مثال فوتبال و یا تصادف، به سر فرد برخورد کند، میتواند باعث ضربه مغزی گردد.
چنانچه ضربه مغزی نه چندان شدید باشد، ولی به میزان مکفی استراحت نکنید، مغز کاملا التیام و بهبود نمییابد.
از کجا بفهمیم که ضربه مغزی رخ داده است؟
اگر پس از سقوط از یک بلندی و یا برخورد ترومای سر، برای چند لحظه بیهوش شوید، نشان میدهد گرفتار ضربه مغزی شده اید.
ولی بعضی اشخاص هم با وارد آمدن ترومای سر، بیهوش نمیشوند.
برخی از نشانههای زیر مشخص میکنند که شما در اثر زیان سر گرفتار ضربه مغزی شده اید:
سرگیجه ، تهوع و یا استفراغ، تار دیدن، سردرد و چالش در اندیشه کردن
با دیدن این نشانهها، سریعا به دکتر رجوع کنید.
بهبودی پس از ضربه مغزی
پس از ضربه مغزی بایست به مغز خود استراحت بدهید، همانگونه که مچ پا پس از پیچ خوردن باید استراحت کند.
چنانچه ضربه مغزی نه چندان شدید باشد، ولی به میزان مکفی استراحت نکنید، مغز کاملا التیام و بهبود نمییابد.
اندکی بخوابید تا مغز زمان ضروری را برای بهبودی پیدا کند.
هنگامی که حس مثبتتری داشتید، میتوانید به مدرسه و یا سر کار بروید.پسندیدهتر است تا دکتر درمانگر به شما نگفته است، ورزش نکنید.درمان فیزیکی، شغلی و گفتاری میتواند برای زیانهای شدید مغزی بافایده باشد. مشاوره با روانشناس و یا روان دکتر متخصص نیز یاری به مناسبتر زندگی کردن بعد از صدمه مغزی میکند.
شکستن جمجمه در اثر ضربه
استخوان جمجمه خیلی سخت و محکم است، ولی چنانچه ضربه سختی به آن وارد بشود میتواند بشکند.
چنانچه لبه تیز شکستگی استخوان جمجمه بر مغز فشار آورد، میتواند به ساختارهای مغز صدمه رساند و سبب خونریزی مغز شود.
یکی از نشانههای شکستگی جمجمه اینست که از بینی و یا گوش فرد، خون و یا مایع روشنی بیرون میآید.
خونریزی مغز در اثر ضربه مغزی
چنانچه عروق خونی درون مغز زیان ببیند، گرفتار خونریزی میشوند.
گردهمایی خون در مغز، یک برآمدگی بنام هماتوم را تشکیل میدهد.
چنانچه هماتوم بر مغز وارد فشار آورد، میتواند باعث قطع گردش خون به مغز شود و احتیاج به مداوا فوری دارد.
نشانههای هماتوم مغزی عبارتست از: سردرد ، تهوع و چالش در نگهداری تعادل بدن
مغز درون یک جمجمه سخت و استخوانی قرار گرفته است.
تشخیص ضربه مغزی
پزشک؛ حافظه، توجه و کارکرد مغز فرد را وارسی میکند.
چنانچه آسیبی وجود داشته باشد، از فرد میخواهد اسکن مغز و ام آر آی انجام دهد.
با بکارگیری این شیوهها، محل زیان معلوم میشود.
ضربه مغزی و حافظه فرد
ضربه وارده به هر بخش مغز میتواند اندوخته و بازیابی اطلاعاتی را تخریب کند، یعنی فرد برای زمانی حافظهاش را از دست میدهد.
بهمین علت فردی که گرفتار ضربه مغزی شده، به عنوان مثال روز تولد و آنچه که برای وعده صبحانه خورده و یا تصادفی که باعث این حادثه شده است را بیاد نمیآورد.
پس از ضربه مغزی، فقدان حافظه عادی است.، ولی این دشواری دائمی نیست و برطرف میگردد.
ولی چنانچه ضربه مغزی سهمگین باشد، زمان زیاد زمان میبرد تا حافظه مجدد برگردد.
ضربه مغزی و جنبش جسمی
ضربه مغزی میتواند بخشی از مغز را که به راه رفتن و نگهداری تعادل فرد یاری میکند گرفتار زیان کند.
احتمال دارد احساس سرگیجه کنید و فکر کنید اتاق دور سرتان میچرخد.
قسمت هایی از مغز که یاری به واضح دیدن اشیاء میکنند، هم محتمل است زیان ببینند.
پس از ضربه مغزی، درمان فیزیکی و توانبخشی میتواند اعتدال و جنبش فرد را مناسبتر کند.
ضربه مغزی و تغییر اخلاق و رفتار
بعد از صدمه مغزی احتمال دارد حال خوبی نداشته باشید.
بیشتر از نصف آنهایی که دچار ضربه مغزی میشوند، حالت هایی مانند افسردگی ، غمگینی وبیخوابی را تجربه میکنند.
برخی از این اشخاص دارای نوسانات خلقی میشوند، مثلا: زمانی میخندند و بعد گریه میکنند.
بعضی دیگر، گرفتار عصبانی شدن و اضطراب میشوند.
چنانچه قادر نیستید احساسات و عواطف خود را مهار کنید، برای علاج نزد دکتر روید.
اثرات درازمدت ضربه مغزی
ضربه مغزی شدید میتواند بر زندگی شما اثر داشته باشد.
سخت اندیشه کردن، سخت حرکت کردن و فقدان کنترل عواطف احتمال دارد رخ دهند.
شواهدی نشان میدهد اشخاص گرفتار ضربه مغزی، امکان دارد در سنهای بالاتر گرفتار آلزایمر ،پارکینسون و دیگر اختلالات مغزی شوند.
کودکان و ضربه مغزی
ضربه مغزی میتواند منجر به درماندگی و حتی مرگ کودک شود.
بیشتر پسر کودکان گرفتار ضربه مغزی میشوند.
ضربه مغزی میتواند در اثر افتادن از روی دوچرخه در هنگام بازی بوجود بیاید..
کودکان گرفتار ضربه مغزی در قیاس با کودکان همسال خود، مشکلات بیشتری در فراگیری مطالب دارند.
آنها احتمال دارد مشکلات رفتاری و احساسی نیز داشته باشند.در زمینه طفلی که تازه راه افتاده است نیز باید گفت چنانچه کودک پس از زمین خوردن و افتادن، نتوانست راه برود، قطعا او را نزد دکتر ببرید.
ضربه مغزی در ورزشها
ضربه مغزی در ورزش هایی نظیر: فوتبال، بیسبال و هاکی مرسوم است.
وقتیکه کودکان به سن مدرسه میرسند، در ریسک خطر صدمات حین ورزش، دوچرخه سواری و تصادف میباشند.
باید به اطفال خود یاد بدهید هنگام دوچرخه سواری و دیگر ورزشها، قطعا کلاه ایمنی بر سرشان بگذارند و از جاهای پر رفت و آمد مانند خیابانها عبور نکنند.
حفاظت در ماشین
یکی از راههای ایجاد ضربه مغزی، تصادفات رانندگی میباشند.
بنابراین همواره کمربند ایمنی را ببندید و طفل خود را در صندلی ویژه کودک با کمربند بگذارید.
به فرزندتان یادآوری کنید که همواره باید کمربند ایمنی را ببندد.
پیشگیری از ضربه مغزی در اثر افتادن
احتمال دارد هنگام نظافت کردن منزل (مثل نصب پرده یا پاکسازی دیوار بالای نردبان)، درست کردن کابلها، نصب لامپ، از زمین برداشتن چیزی و غیره بیفتید.
برا این پسندیدهتر است فرش، گلیم، موکت و غیره را که سطح زمین است، خوب به هم بچسبانید تا نردبان روی فرش قرار گیرد و سطح زمین لیز نخورد.
قسمت سوم
زمان بازیابی و بهبودی ضربه مغزی
‘استراحت’ به این معنای دراز کشیدن بر روی تخت و نگاه کردن به تلویزیون نیست.«استراحت» به معنای هرنوع فعالیتی است که بر مغز و بدنتان اضطراب و نگرانی وارد نمیکند.
هر ضربهی مغزی با حدّ معینی از زخمی شدن مغز به انتها و پایان میرسد.این صدمه شکلی از پس ضربهی مغزی (TBI) است.
این واژه برای ترومای سر که ممکن است عمل کرد مغز را تغییر بدهد و مخصوصاً قسمت حافظهی موقت را تغئیر میدهد استفاده میشود.این حالت بطور معمول وقتی اتفاق میافتد که در بازیهای ورزشی سر با چیزی تماس پیدا میکند، و یا زمانی که قسمت بالای بدن شدیدأ متزلزل شده است، مانند لرزش بدن در یک تصادف رانندگی. مغز ما با مایع مغزی نخاعی احاطه شده است. این مایع، مغز را از وول شدیدِ خارجی مراقبت میکند.
با وجود این، هنگامی که سر توسط یک جسم با نیروی چشمگیری صدمه دید، احتمال دارد مغز را به زور به جلو و عقب به حرکت وادارد، و به دیوار جمجمه ضربه وارد سازد.این احتمال دارد سبب برخی از نشانههای مشکل ساز شود، که شاید شامل سر درد زیاد، گیجی، سر گیجه، ودر برخی موارد، از دست دادن ِهوشیاری شود.
کار شناسان، استراحت روانی وجسمی کامل برای باز یابی را سفارش میکنند، تا نشانههای، فروکش کند.
این عمل، رل و نقش بسیار مهمّی را در التیام و بهبود ایفا مینماید.
با وجود این، نیاز به گفتن است که زمان بهبودی از مورد به مورد متمایز است..
عامل هایی که به آن وابسته است در بخش زیر بحث شده است:
عوامل مؤثر بر زمان بازیابی
زیادترین موارد از ضربهی مغزی در طبیعت نه چندان شدید است، و بنابراین، التیام و بهبود بیشتر از چند ساعت، روز، و حتی ماه طول نمیکشد.با وجود این، عوامل گوناگونی که بهبودی فرد بیمار بستگی به آنها وابسته است وجود دارد.
اینها به شرح زیر ذکر شدهاند:
• شدت ضربه و یا وول
• شدت زیان
• منطقهای که مجروح شده است.
• سن فرد، موثر است.
• سلامت کلی فرد، موثر است.
با عنایت به گزارش مراکز کنترل و جلوگیری مریضیها (CDC)، حداکثر شمار بستری شدهها در شفاخانه و مرگ و میر ناشی از TBI در میان افراد بزرگسال ۷۵ سال و بالاتر رخ داده استهمچنین، مردم با دشواری هایی از قبیل افسردگی و اضطراب، سر و کار پیدا میکنند و به زمان زیادتری به منظور بهترشدن وباز یابی نیاز پیدا میکنند، و بدلیل نبود توانایی خود به منظور مواجهه با این نشانهها به صورت کار آمد نسبت به سایر اشخاص به زمان زیادتری نیاز دارند.
افرادی که تکان مغزی را در گذشته تجربه کردهاند نیز دارای استعداد مبتلا شدن به عارضههای خاصی با هر بخش، بعد از آن میباشند.
این موارد احتمال دارد زمان زیادتری برای بهبودی کاملا را بطلبد.
شما برای سرعت بخشیدن به باز یابی، چه میتوانید انجام دهید؟
مغز اتفاقاً، بااهمیتترین و حساسترین عضو بدن است، ضربههای خارجی و یا تروما به هر شکل، احتمال دارد توانایی عمل کرد آن را تا حدّ زیادی تحت اثر قرار بگذارد.بنا بر این، لازم است که بمحض آن که نشانههای آزار دهنده بر روی سر را تجربه میکنند. بدنبال توجّه فوری پزشکی باشیم.
بعد از معاینهی فیزیکی و تستهای تشخیصی، دکتر با احتمال فراوان به تجویز بعضی از داروها، و استراحت لازم میپردازد.
از نشانههای چشمپوشی نکنید.
نشانههای احتمال دارد از شخصی به شخص دیگر متفاوت باشد، و بستگی به اثر تروما و شدت ضربه دارد.در زیر نشانههای مشاهده شده که غالبا تجربه شدهاند آورده شده است، در حالی که شاید بعضی افراد تقریباً بی درنگ بعد از حادثه نشانههای را تجربه نمایند و یا چند ساعت یا حتی چند روز، بعد از ضربه، علایم را حس کنند.
• احساس فشار در سر
• تهوع و بالا آوردن
• ملال و خستگی
• فراموشی
• سر در گمی و سر گیجه
• حس زنگ زدن در گوش
• اختلالات خواب
• تحریک پذیری و حساسیت به اشعه نور و صدا
• مشکلات حافظه
• بی هوشی
• انقطاع کلام
این با اهمیت است که قادر به شناسایی نشانههای در نوزادان باشیم، علی الخصوص ضربهی جسم سخت به سر حساس آنها در جمجمه مهمتر است.آنها قادر نخواهد بود به منظور برقراری ارتباط از نشانههای کلامی سود ببرند، بنابراین با اهمیت است که شما به شناسایی آنها بپردازید.
اینها به صورت زیر ذکر شدهاند.
• تغییر در الگوی خواب
• فقدان علاقه به اسباب بازیهای مورد علاقهی خود
• پیاده روی نامتعادل، که معضلات و مشکلات مرتبط به اعتدال را نماش میدهد.
• افزایش پیچیدگی و تحریک پذیری
•به راحتی خسته شدن
• تغییر در الگوی خوراک خوردن
نشانههای بیماری همچنین احتمال دارد با طی شدن زمان نامطلوبتر شوند، در بعضی از موارد، نباید هیچگونه تأخیر در مداخله دکتر متخصص وجود داشته باشد.شاید از بینی یا گوش خون بیاید، یا مسائلی از قبیلِ گشاد شدن رگها، اختلالات تنفسی، وجود دارد.
خیلی از افراد، علی الخصوص ورزشکاران، گرایش به جلو گیری از این علائم و ادامه فعّالیتهای روانی وجسمی متداول خود را دارند.
متخصصان به شدّت، استراحت کامل تا زمان التیام و بهبود کامل را سفارش کردهاند.
تنها هنگامی که دکتر، ضربه را مورد ارزیابی گذاشته است، فرد مجاز به انجامِ فعالیتهای عادی است..
نگاهی به داروهای درست
اَستامینوفن که بوسیله طبیبان تجویز میشود به رها شدن از سر دردهای شدید میاَنجامد.با وجود این، مسکنهای دیگر، مانند ایبوپروفن و آسپرین، موجودند که بایست به شدت از مصرف آنها پرهیز کرد.
این داروها عبارت اند از رقیق کنندههای خون و بنابراین با احتمال فراوان به افزایش خون ریزی داخلی میانجامند.
این احتمال دارد برای مغز خطرساز باشد.
چنانچه بعضی از داروها و یا مکملهایی که شما به صورت منظم مصرف میکنید، وجود دارند، به دکتر خود در زمینه آنها اطلاع دهید، بطوریکه او شما را بر همین اساس هدایت کند.
تکان مغزیِ پی در پی محتمل است به عارضههای شدید و پیش رونده منتج شود، که شاید صرع و اختلال شناختی باشد.بنا بر این، بهترست که به خودتان به میزان مکفی زمان برای بهبودی کامل بدهید.
بهبودی کامل زمان بر خواهد بود، با وجود این طولِ مّدت درمان، به مشخصات فردی وابسته است.
ارائهی زمان ضروری نیست زیرا بطور جدی مانع فرآیند درمان خواهد شد.
دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات (دارای بورد تخصصی مغز و اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی تهران)
در صورت تمایل به تعیین نوبت ویزیت دکتر امیری به صفحه تماس با ما مراجعه نمایید.
بزرگترین گروه فوق تخصصی پزشکان مغز و اعصاب و متخصصین روانپزشکی در ایران
شاید دیگر کمتر کسی اطلاع نداشته باشد که در مجموعه بزرگ پزشکان جایروس بهترین فوق تخصص های مغز و اعصاب و اعصاب و روان و برترین فارغ التحصیلان آمریکا،اسپانیا و آلمان حضور دارند و خدمات مغزواعصاب و روان که در این مجموعه ارائه می شود با کیفیت ترین در تمام ایران است!
کادر درمانی جایروس از لحاظ تخصصی در حیطه های اعصاب، در تمام کشور بی نظیر است
شماره تماس های نوبت گیری سریع
مشاوره های تلفنی و ویزیت آنلاین ویدئویی نیز ارائه می شود.
واحد مغز و اعصاب و روان ☎ 22616377_021 ☎
واحد ویزیت متخصص اختلالات خواب و نوبت انجام تست خواب ☎ 02122648627 ☎
واحد مشاوره و روانشناسی ☎ 22636863_021 ☎
اگر بی خوابی دارید، علاوه بر خدمات حضوری در کلینیک، میتوانید با تهیه دوره جامع درمان بیخوابی که توسط دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب تهیه شده است، بی خوابی تان را بدون دارو و در منزل درمان کنید.
درمان بی خوابی بدون دارو با ۱۱۳ روش علمی و خانگی (برای شروع، اینجا کلیک کنید)
اگر دچار افسردگی هستید یا میخواهید احساس شادی و لذت را در زندگی تان تقویت کنید، میتوانید بصورت حضوری توسط متخصصین روانپزشکی یا روانشناسان مجموعه جایروس ویزیت شوید و علاوه بر خدمات حضوری، میتوانید با تهیه دوره آنلاین درمان افسردگی در خانه که توسط مجموعه پزشکان جایروس تهیه شده است، افسردگی تان را در منزل و بدون دارو درمان کنید (برای دیدن ویدئو معرفی دوره، کلیک کنید)
درمان افسردگی در منزل بدون دارو (برای شروع، اینجا کلیک کنید)
امتیاز بینندگان:5 ستاره
باسلام ، برادر من 3 ماه پیش تصادف کرد و تقریبا 40 روز تو کما بود .دکتر مغز بیمارستان اجازه ترخیص به خانه را داد (با تراکستومی )ولی پس از ویزیت توسط متخصص مغز و اعصاب دیگری قرص نورواید را با چند قرص دیگر تجویز کرد .اما دکتر خودش اصرار بر بدون دارو بودن بیمار دارد .خواهشمند است راهنمایی کنید .
باتشکر
این موضوع کاملاً به تصمیم بالینی پزشک بستگی دارد و اگر دکتر سومی را ملاقات نمایید ممکن است نظر متفاوتی از این دو نفر داشته باشد.
بایستی به یک پزشک اعتماد کنید و فقط با نظر ایشان، درمان را ادامه دهید.
سپاس