مشکلات هورمونی و پیامدهای آن در خانم ها

آیا احساس نفخ و تحریک پذیری می کنید؟ عدم تعادل هورمونی ممکن است باعث بروز مشکل شود. هورمون ها پیام رسان های شیمیایی هستند که بر عملکرد سلول ها و اندام شما تاثیر می گذارند. برخی تغییرات در مراحل مختلف زندگی طبیعی است، از جمله  عادت ماهانه یا در زمان بارداری و یائسگی. اما برخی داروها و مشکلات پزشکی باعث کاهش یا افزایش سطح هورمون ها می شود.

عادت ماهانه اکثر خانم ها هر 21 روز یا 35 روز می باشد. اگر پریودی شما منظم نیست به معنای وجود بیش از حد یا کمبود یک هورمون خاص است (هورمون های استروژن و پروژسترون). اگر 40 یا 50 ساله هستید، علت عدم تعادل هورمونی دوره پیش از یائسگی است. اما پریودهای نامنظم نشانه مشکلات جسمی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می باشد. در این باره با پزشک مشورت کنید.

مشکلات خواب

اگر خواب کافی نداشته باشید یا اگر کیفیت خوابتان خوب نباشد، هورمون های شما می توانند باعث بروز این مشکل شده باشند. هورمون پروژسترون که به وسیله تخمدان ها آزاد می شود، به خواب بهتر کمک می کند. اگر سطح پروژسترون کمتر از حالت طبیعی باشد، خوابیدن و تداوم یافتن خواب مشکل خواهد شد. پروژسترون پایین باعث گرگرفتگی و تعریق شبانه می شود که هر دوی آنها باعث بروز اختلال در خواب و استراحت می شوند.

جوش های پوستی

جوش زدن قبل و یا در دوره پریودی طبیعی است، اما جوش هایی که بهبود پیدا نمی کنند نشانه مشکلات هورمونی هستند. افزایش هورمون آندروژن (یک هورمون مردانه که مردان و زنان در بدن خود دارند)، باعث می شود غدد چربی بیش از حد کار کنند. آندروژن به علاوه بر روی سلول های پوست در داخل و اطراف فولیکول های مو تاثیر می گذارد. این امر باعث بسته شدن منافذ پوست و بروز جوش های پوستی شود.

متخصصان در مورد چگونگی تاثیر هورمون ها بر روی مغز مطمئن نیستند. آنچه آنها دریافته اند این است که استروژن و پروژسترون باعث بروز تداخلات ذهنی شده و به خاطر سپردن مسائل برایتان دشوار می شود. برخی متخصصان فکر می کنند استروژن بر روی مواد شیمیایی مغز و انتقال دهنده های عصبی تاثیر می گذارد. مشکلات حافظه و تمرکز به ویژه در دوران یائسگی و پیش از آن رایج است. اما این مشکلات ممکن است نشانه بیماری های دیگری مانند بیماری تیروئید باشد. اگر به درستی نمی توانید فکر کنید، به پزشک اطلاع دهید.

دیواره داخلی روده دارای سلول های کوچکی است که به استروژن و پروژسترون پاسخ می دهند. زمانی که این هورمون ها از حالت عادی کمتر یا بیشتر هستند، در هضم و گوارش غذا تغییراتی به وجود می آید. به همین دلیل در دوران پریود یا قبل از آن دچار مشکلاتی مانند اسهال، دل درد، نفخ و تهوع می شوید. اگر دچار مشکلات گوارشی و خستگی شده اید یا پوستتان جوش می زند، سطح هورمون های شما دچار مشکل شده است.

خستگی مداوم

آیا بیشتر اوقات احساس خستگی می کنید؟ خستگی یکی از رایج ترین علائم مربوط به عدم تعادل هورمونی است. افزایش پروژسترون باعث خواب آلودگی می شود. اگر غده تیروئید هورمون کمتری تولید کند، انرژی شما کاسته می شود. یک آزمایش خون ساده به نام پنل تیروئید سطح پایین هورمون را نشان می دهد که البته این مشکل قابل درمان است.

نوسانات خلقی و افسردگی

محققان معتقدند که افت ناگهانی هورمون ها یا تغییرات سریع در میزان آنها باعث بروز مشکلات خلقی می شود. استروژن بر روی مواد شیمیایی مهم در مغز، مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین، تاثیر می گذارد. اما دیگر هورمون ها که همان مسیر انتقال دهنده های عصبی را می گذرانند نیز نقش مهمی در احساسات شما دارند.

اشتها و افزایش وزن

زمانی که احساس ناامیدی یا تحریک پذیری دارید، میزان هورمون استروژن در بدن شما دچار تغییر شده و این امر باعث افزایش اشتها می شود. به همین دلیل کاهش میزان هورمون باعث افزایش وزن می شود. تغییر میزان استروژن به علاوه بر روی سطح هورمون لپتین، هورمونی مربوط به گرسنگی، تاثیر می گذارد.

سردرد

عوامل زیادی باعث بروز سردرد می شوند. اما در برخی خانم ها کاهش سطح استروژن مهم ترین عامل بروز سردرد می باشد. به همین دلیل در زمان پریودی یا قبل از آن بروز سردرد طبیعی است، زیرا در این زمان میزان استروژن کاهش می یابد. سردردهای منظم یا سردردهایی که هر ماه اغلب در یک زمان خاص بروز می کنند نشان می دهند که سطح این هورمون در بدن شما در حال تغییر است.

خشکی واژن

گاهی خشکی واژن طبیع است. اما اگر این خشکی اغلب بروز کند و باعث تحریک پذیری و حساسیت شما شود، احتمالا استروژن عامل آن می باشد. هورمون به بافت های واژن کمک می کند تا مرطوب بمانند. اگر استروژن افت پیدا کند باعث خشکی و تنگی واژن خواهد شد.

کاهش میل جنسی

بسیاری از افراد تصور می کنند تستوسترون یک هورمون مردانه است، اما بدن زنان نیز این هورمون را تولید می کند. اگر میزان تستوسترون در بدن شما کمتر از حد معمول باشد، میزان میل جنسی شما کاهش می یابد.

تغییر در سینه

افت استروژن باعث کمتر شدن تراکم در بافت های سینه شود. افزایش این هورمون نیز باعث ضخیم شدن بافت های این بخش یا حتی ایجاد توده و کیست می شود. اگر تغییراتی در بافت پستان های خود مشاهده کردید حتما با پزشک مشورت کنید.

نگارنده: سمیه محمدی

گروه پزشکان آلومینا