سکسکه را چطور درمان کنیم؟

[toggle title=”سکسکه چیست؟” state=”close” ]

انقباض های غیر ارادی عضله دیافراگم سکسکه نامیده می شود. آسیب دیدن یا تحریک شدن عصب های کشیده شده از گردن تا قفسه سینه منجر به بروز سکسکه می شود. زمانی که عضله به طور مکرر منقبض می شود، فضای باز بین تارهای صوتی بسته می شود تا جریان هوا را بررسی کند و به این ترتیب صدای سکسکه تولید می شود.

آسیب دیدگی و تحریک این عصب ها دلایل زیادی دارد، از جمله سریع غذا خوردن، بلعیدن هوا، جویدن آدامس، سیگار کشیدن، خوردن و نوشیدن زیاد، سکته مغزی، تومورهای مغزی، آسیب وارد شدن به عصب واگ یا فرنیک، مصرف برخی داروها، گازهای مضر، اضطراب و استرس؛ در نوزادان نیز سکسکه کردن با گریه، سرفه و ریفلاکس معده به مری (GERD) مرتبط می شود. گاهی نیز این مشکل بر اثر ذات الریه یا وجود مواد مضر در خون بروز می کند (به عنوان مثال بر اثر نارسایی کلیه) که در این شرایط نیز خطرناک است.

به ندرت سکسکه یک عامل نگران کننده محسوب می شود، اما اگر سکسکه مکرر، مزمن و مداوم رخ دهد (بیشتر از 3 ساعت) و دارای دیگر علائم باشد، از جمله: بر روی خواب تاثیر بگذارد، با غذا خوردن تداخل پیدا کند، باعث ریفلاکس اسید معده یا استفراغ شود، با دل درد شدید همراه باشد، منجر به تنگی نفس شود، در بزاق خون مشاهده شود یا فرد احساس بسته شدن در قسمت گلو خود داشته باشد، در این شرایط حتما به پزشک مراجعه کنید.

درمان های خانگی زیادی برای برطرف کردن سکسکه وجود دارد، از جمله نگه داشتن نفس، نوشیدن سریع یک لیوان آب، ترسیدن، استفاده از نمک های بودار، کشیدن زبان و غیره. در حالت شدید و مزمن درمان خانگی وجود ندارد. روش های درمانی در این شرایط عبارتند از دارو، بیهوشی برای جلوگیری از عصب فرنیک و کاشت یک تحریک کننده الکتریکی به عصب واگ از طریق جراحی. جراحی برای غیرفعال کردن عصب فرنیک آخرین راه حل است. تشخیص سکسکه به راحتی انجام می شود. برای اکثر مردم این مشکل معمولا بدون هیچ اثرات طولانی با درمان های خانگی برطرف می شود. اگر سکسکه ادامه پیدا کند، ممکن است باعث ناراحتی و کناره گیری اجتماعی شده و در خوردن و خواب اختلالاتی ایجاد کند. [/toggle]

[toggle title=”با مشاهده این ویدئو سکسکه را بهتر خواهید شناخت!” state=”close” ][/toggle]

[toggle title=”چه عواملی باعث بروز سکسکه می شوند؟” state=”close” ]

شرایط زیادی با بروز سکسکه در ارتباط هستند، اما هیچ یک به عنوان عامل بروز سکسکه در نظر گرفته نمی شوند. این عوامل عبارتند از:

• اگر خیلی سریع غذا بخورید، همراه با غذا هوا می بلعید
• سیگار کشیدن یا جویدن آدامس نیز عواملی هستند که بلع هوا همراه هستند.
• عوامل دیگری که دیافراگم را تحریک می کنند، مانند زیاد خوردن (به ویژه خوردن غذاهای چرب) یا زیاد نوشیدن (نوشیدن الکل یا نوشیدنی های گاز دار). در این موارد معده که در زیر و در مجاورت دیافراگم قرار دارد، کشیده می شود. زمانی که سکسکه بر اثر خوردن یا نوشیدن زیاد یا سریع بروز می کند، تصور می شود نوعی ریفلاکس است که برای محافظت از فرد و جلوگیری از خفگی وی اتفاق می افتد.
• گفته می شود که سکته مغزی و تومورهای مغزی که ساقه مغز را در بر میگیرند، عامل سکسکه هستند. آسیب دیدن مغز، مننژیت و آنسفالیت
• آسیب دیدن عصب فرنیک هم منجر به بروز سکسکه برای مدت طولانی می شود.
• مشکلات کبد مانند التهاب، عفونت با توده نیز باعث تحریک دیافراگم شده و سکسکه را در پی دارد.
• بعضی داروها که باعث ریفلاکس اسید معده می شوند، سکسکه را به عنوان یکی از عوارض خود در پی دارند. اکثر بتزودیازپین ها، از جمله دیازپام، لورازپام و آلپرازولام ممکن است منجر به سکسکه شوند. به علاوه داروهایی مانند لوودوپا، نیکوتین، اندانسترون، باربیتورات، داروهای تسکین دهنده درد اپیوئید، کورتیکواستروئیدها و داروهای شیمی درمانی نیز منجر به بروز این مشکل می شوند.
• گازهای مضر هم
• یک نوزاد پس از گریه کردن یا سرفه کردن دچار سکسکه می شود. این عارضه در بین نوزادان تا یک سالگی شایع است. در برخی موارد نوزادان مبتلا به ریفلاکس اسید معده به مری یا GERD بیشتر دچار سکسکه می شوند.
• اضطراب نیز منجر به بروز این مشکل به صورت کوتاه مدت یا بلند مدت می شود.

علائم سکسکه چیست؟

سکسکه عبارت است از اسپاسم های کوتاه مدت دیافراگم که چند دقیقه یا چند ثانیه طول می کشند. این اسپاسم ها در افراد معمولی و بدون هیچ مشکل پزشکی بیشتر رخ می دهد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر سکسکه مزمن و مداوم شد و بیشتر از ۳ ساعت طول کشید یا بر روی خوابیدن و غذا خوردن فرد مبتلا تاثیر گذاشت و یا باعث ریفلاکس اسید معده و استفراغ شد، لازم است به پزشک مراجعه کنید. [/toggle]

[toggle title=”چطور میتوان سکسکه را در خانه درمان کرد؟” state=”close” ]روش های زیادی برای رفع سکسکه وجود دارد که عبارتند از حبس کردن نفس و نوشیدن سریع یک لیوان آب. در تمام این روش های درمانی دی اکسید کربن در خون تولید می شود یا تحریک عصب vagus یا واگ سکسکه را متوقف می کند. معمولا برطرف کردن سکسکه به درمان اورژانسی نیاز ندارد.

درمان های خانگی

روش های درمانی زیادی برای برطرف کردن این مشکل در خانه وجود دارد. این روش ها عبارتند از:

• حبس نفس
• نوشیدن سریع یک لیوان آب
• ترساندن یا هیجان زده کردن فرد
• قرار دادن کمی شکر خشک در پشت زبان

روش های دیگری نیز برای رهایی از این عارضه وجود دارد، از جمله: 10 مرد معروف طاس را نام ببرید، یک انگشت را داخل گوش کنید، کام خود را با یک بافت نرم قلقلک دهید و یک قاشق چایخوری پر از عسل بخورید (این فعالیت ها حواس شخص را از سکسکه منحرف کرده و باعث آرام شدن دیافراگم می شود.).

به هرحال به یاد داشته باشید از هر روشی که استفاده می کنید مناسب شما یا شخص مبتلا به سکسکه باشد. به عنوان مثال استفاده از شکر و عسل برای نوزادان و کودکان کم سن و سال مناسب نیست یا ماده مصرفی نباید با سلامت فرد تداخل داشته باشد.

درمان های پزشکی برای سکسکه

• برای سکسکه شدید و مداوم (که معمولا بیشتر از 2 روز طول می کشد)، پزشک داروهایی را برای کنترل سکسکه فرد تجویز می کند. کلرپرومازین معمولا اولین دارویی است که برای سکسکه تجویز می شود. گرچه داروهایی مانند باکلوفن و داروهای تشنج مانند فنی توئین نیز موثر بوده اند.
• بیهوشی برای مسدود کردن عصب فرنیک و جراحی برای کاشت تحریک کننده الکترونیکی به عصب واگ نیز روش های موثری بوده اند. جراحی و غیرفعال کردن عصب فرنیک (عصب کنترل کننده دیافراگم) معمولا به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته می شود. [/toggle]

[toggle title=”عوامل تشدید کننده بروز سکسکه” state=”close” ]مردان بیشتر از زنان به سکسکه های طولانی مدت دچار می شوند. عوامل دیگری که ممکن است خطر بروز سکسکه را افزایش دهند، عبارتند از:

• مشکلات روحی و روانی. اضطراب، استرس و هیجان منجر به بروز سکسکه های کوتاه مدت و بلند مدت می شوند.
• جراحی. برخی مردم پس از جراحی و بیهوشی عمومی و یا پس از انجام فرایندهایی بر روی ارگان های شکمی، دچار سکسکه می شوند. [/toggle]

[button color=”green” size=”medium” link=” http://www.emedicinehealth.com/hiccups/page5_em.htm” target=”blank” ]منبع شماره 1[/button]    [button color=”green” size=”medium” link=” http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiccups/basics/risk-factors/con-20031471″ target=”blank” ]منبع شماره 2[/button]

نگارنده: سمیه محمدی

گروه پزشکان جایروس