تاثیر ملاتونین بر خواب

ملاتونین چیست؟

ملاتونین هورمونی است که توسط غده پینه آل تولید می شود. غده پینه آل غده کوچکی در مغز است. ملاتونین به کنترل چرخه خواب و بیداری کمک می کند. مقدار کمی از این هورمون در غذاهایی مانند گوشت، غلات، میوه ها و سبزیجات یافت می شود. به عنوان یک مکمل نیز قابل خرید می باشد.

ملاتونین طبیعی در بدن چه کاری انجام می دهد؟

بدن دارای یک ساعت درونی است که چرخه طبیعی خوابیدن و بیدار شدن بدن را کنترل می کند. ساعت بدن میزان تولید ملاتونین توسط بدن را نیز کنترل می کند. به طور طبیعی سطح ملاتونین در نیمه روز تا اواخر غروب افزایش می یابد و مدت زیادی از شب در بالاترین حد خود باقی می ماند و سپس در ساعات اولیه روز و صبح کاهش می یابد.

نور بر روی میزان تولید ملاتونین در بدن تاثیر می گذارد. در طول روزهای کوتاه زمستان بدن ممکن است زودتر یا دیرتر از حالت عادی ملاتونین تولید کند. این تغییر باعث بروز اختلالات عاطفی فصلی یا افسردگی زمستانی خواهد شد.

میزان ملاتونین با افزایش سن به طور طبیعی کاهش می یابد. برخی سالمندان مقدار کمی از آن را تولید می کنند.

چرا ملاتونین به عنوان یک مکمل رژیم غذایی استفاده می شود؟

مکمل های ملاتونین برای درمان بی خوابی استفاده می شوند. دانشمندان به دنبال دیگر کاربردهای ملاتونین نیز هستند، از جمله:

• درمان اختلالات فصلی
• کمک به کنترل الگوهای خواب افرادی که دارای شغل های شیفت شب هستند.
• پیشگیری یا کاهش مشکلات خواب و گیجی پس از جراحی
• کاهش سردردهای مزمن

آیا مصرف یک مکمل غذایی ملاتونین بی خطر است؟

در اغلب موارد مصرف میزان کم ملاتونین به طور کوتاه مدت یا بلند مدت بی خطر است. اما در مورد مصرف این مکمل ها حتما با پزشک خود مشورت کنید. کودکان یا خانم های باردار و مادران شیرده نباید بدون مشورت پزشک از ملاتونین استفاده کنند.

ملاتونین دارای عوارض جانبی نیز می باشد. اما این عوارض پس از توقف مصرف برطرف خواهند شد. برخی از این عوارض عبارتند از:

• خواب آلودگی
• کاهش درجه حرارت بدن
• رویا دیدن
• سرگیجه در هنگام صبح
• تغییرات کوچک در فشار خون

اگر ملاتونین باعث بروز خواب آلودگی یا سرگیجه می شود، پس از مصرف آن از رانندگی یا انجام کارهای حساس اجتناب کنید. در زمان انجام آزمایش های سلامت به پزشک خود مصرف ملاتونین را اطلاع دهید. به علاوه اگر دچار مشکلات خواب هستید با پزشک خود مطرح کنید، زیرا این مشکلات ممکن است با یک مشکل پزشکی در ارتباط باشد.

در بزرگسالان میزان مصرف ملاتونین 0.2 تا 20 میلی گرم است که این میزان براساس دلیل مصرف دارو تعیین می شود. میزان مصرف دارو در افراد مختلف، با یکدیگر فرق دارد. در مورد میزان مناسب برای خود با پزشک مشورت کنید.

نگارنده: سمیه محمدی

• مریم عبداللهی 
• روانشناس و نوروتراپیست

گروه پزشکان آلومینا