آیا با انواع روش مطالعه و فراگیری دروس آشنا هستید؟

روش مطالعه و فراگیری

?Are you familiar with a variety of study and learning methods

با عنایت به حجم انبوه اطلاعاتی که یک دانش آموز یا یک دانشجو می‌بایست در یکسال فرابگیرد، اهمیت مطالعه به شیوه درست به صورت روز افزون افزایش میابد.

اشخاص مختلف شیوه‌های گوناگونی را برای فراگیری آموزش داده اند.

ولی اکثریت از این شیوه‌ها تنها در حالت‌های خاص قابل استفاده است.

به عنوان مثال روش مطالعه لاینتر که براساس تحقیقات ((هرمان ابینگ هاوس)) ابداع گردید، در اول با قصد آموزش یک زبان خارجی برای اشخاص بالای ۶۵ سال طراحی گردید.

این شیوه در بخش زیادی از مراکز آموزشی دنیا مورد کاربرد قرار گرفته و برآیند قابل توجهی را نیز به دست آورده است.

ولی این شیوه غالبا برای فراگیری لغات زبان مفید بوده و برای فراگیری مفهومی دروس جهت آمادگی برای کنکور مقاطع مختلف ناکارآمد است.

در این نوشتار به چند روش مطالعه که میتواند به شما کمک نماید، اشاره خواهیم کرد پس قطعا این نوشتار را تا انتها بخوانید.

 روش خلاقیت و طرح شبکه‌ای :

خلاقیت در کشیدن طرحی شبکه‌ای سبب می‌شود مفاهیم بطور ژرف در حافظۀ ما نقش ببندد.

در شیوه طرح شبکه‌ای وابسته به خلاقیت خود مطالب را به صورت نکته‌های کلیدی یا کلماتی که تداعی‌کنندة موضوع باشد.

به بخش‌های اساسی و فرعی دسته‌بندی می‌کنیم.

مراحل:

۱-مطالعۀ مطالب و درک آن‌ها

۲-نوشتن نکته‌های اساسی و مهم به زبان خود و به ‌صورت کلیدی در شاخه‌های اساسی طرح شبکه‌ای

۳-قرار دادن توضیحات تکمیل‌کننده در شاخه‌های فرعی و فرعی‌تر

۴-مراجعه به طرح شبکه‌ای و مشاهدۀ کلمات کلیدی برای یادآوری و مرور مطالب

نکته: روش طرح شبکه‌ای شناسایی بیماری عنوان بهترین روش برای فراگیری معرفی شده زیرا درس خواندن را آسان میکند و بازده مطالعه را افزایش میدهد.

مدل‌های روش طرح شبکه‌ای یکی از شیوه‌های مطالعه می‌باشد.

مدل شعاعی:

عنوان اساسی در کادری در وسط صفحه و عناوین فرعی پیرامون عنوان اساسی و در شعاع دایره قرار میگیرند.

مدل سازمانی:

عنوان مطلب در بالای صفحه قرار میگیرد و مطالب فرعی در پایین آن به صورت زیرشاحه درج می‌شوند.

برخی این شیوه از روشهای مطالعه را به صورت آکولاد از کنار صفحه شروع میکنند.

دو روش دقیق‌خوانی:

روش دقیق‌خوانی که در زیر به مراحل آن پرداخته‌ایم سبب می‌شود ابعاد موضوع را مناسب‌تر به خاطر بسپاریم:

اول مفاهیم و موضوعات کلیدی متن را بطور خلاصه بنویسید.

خلاصه‌ها را مرور و آن‌ها را خلاصه‌تر کنید.

برای ساماندهی مطالب می‌توانید آن‌ها را به ۳ بخشِ موضوع اساسی، نکتۀ اساسی و نکته‌های جزئی تقسیم کرد.

پسندیده‌تر است مطالب را با علامت‌های مختلف و به صورت کلمات کلیدی نمایش دهید.

روش مطالعه لایتنر

شما میتوانید از این شیوه برای حفظ لغاتی که آنهارا زیاد فراموش میکنید و هم چنین حفظ کردن فرمول و واکنش‌های مختلف بهره جویی کنید.

جعبه لایتنر از پنج خانه متفاوت با طول تقریبی ۳۰ سانتی متر تشکیل شده است.

هر لغت را بر روی یک برگه سفید که بطور معمول در فروشگاه‌های لوازم التحریر نیز بصورت آماده موجود است بنویسید و معنا آن کلمه را هم در پشت برگه بنویسید.

به این موضوع توجه کنید که در این شیوه مطالعه هر برگه صرفا برای یک کلمه یا یک نکته است.

کاغذها باید سفید باشند تا خود به یک عامل حواس پرتی تبدیل نشده و اطلاعات مازاد و اضافه به ذهن شما مخابره نگردد.

تمام فیش‌های هر روزه وارد خانه اول میشود.

در بیست وچهار ساعت اول و بعد از مرور، لغات فراموش شده مجدداً به خانه اول آمده و فیش یادآوری شده یک خانه پیش روی میکنند.

چنانچه خانه دوم پر شد فقط به میزان یک سانتیمتر میتوانید از آن برداشت کرده و در صورت فراگیری، آن را به خانه سوم انتقال دهید.

دقت نمایید که فیش‌ها در هر خانه‌ای که هستند، در صورت فراموشی شما حتما به خانه اول بازگردند.

جعبه لایتنر ابزار پیچیده‌ای نیست و شما میتوانید با لوازم ساده‌ای که در خانه دارید نیز آن را بسازید.

 جعبه لایتنر

روش مطالعهPQRST

یکی از شیوه‌های بسیار مشهور و اصولی مطالعه که بشما در مناسب‌تر فهمیدن و حفظ کردن مفاهیم و اطلاعات کلیدی یاری می‌کند، روش مطالعه PQRST است.

این شیوه شامل پنج مرحله پیشخوانی (Perview)، پرسش گذاری (Question)، خواندن (Reading)، به خود پس دادن (Self-recitaion)، و آزمون (Test) می‌باشد.

در این شیوه، مراحل پیش مطالعه و آزمون، در اول و انتهای مطالعه هر فصل اجرا می‌گردد.

ضمنا برای پیاده سازی مناسب‌تر سه مرحله میانی، هر فصل را به چند بخش تقسیم کرده و آنها را مطالعه کنید.

(معمولا کتاب‌های تست، مطالب هر فصل را تقسیم بندی کرده اند)

حقیقتا این شیوه مطالعه در قیاس با روخوانی ساده مطالب از کارآمدی بسیار بیشتری بهره مند است و برای مطالعه در طی یک ترم دانشگاه یا مدرسه و کامیابی در آزمون‌های تشریحی آن خیلی متناسب است.

ولی از آن جاییکه اغلب آزمون‌های سراسری شامل کنکور‌های کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد به صورت تستی بوده و براساس مطالب چند سال تحصیل شما طراحی می‌شوند، این شیوه نمیتواند کاملا تمامی نیازهای آموزشی شما را برآورده کند.

در حقیقت این روش در زمینه زمان‌های مرور مطالب، شیوه تست زنی، زمان‌های تکرار تست‌ها، چگونگی افزایش سرعت تست زنی و… هیچ اظهارنظری ندارد.

پس برای کامیابی زیادتر در گذرگاه علم اندوزی نیاز به شیوه‌های کارآمدتر و متناسب با ساختار آموزش کشورمان خواهیم داشت.

هنوز مطلب (( روش مطالعه فیزیک )) را نخوانده اید؟؟؟

روش پس ختام

یکی دیگر از روشهای فراگیری و مطالعه روش ((پس ختام)) است.

نام این شیوه از اتصال حروف اول مراحل این متد به وجود آمده است.

روش مطالعه پس ختام مخفف مراحل زیر است:

پ: پیش مطالعه

س: پرسش گذاری

خ: خواندن

ت: تفکر

ا: از حفظ گفتن

م: مرور کردن

مراحل این شیوه مطالعه تقریبا شبیه روش PQRST است و بااهمیت‌ترین تفاوت این دو روش اینست که در روش مطالعه پس ختام مرحله با اهمیتی بنام (( مرور )) در نگاه گرفته شده است.

روش مطالعه نقشه ذهنی

این شیوه که بوسیله آقای تونی بوزان ارائه شده است، یکی از شیوه‌های مدرن و جذاب فراگیری است که با نگاهی جامع‌تر به فرایند فراگیری یک کتاب، امکان تعمیم آن به دروس گوناگون را مهیا آورده است.

با این حال این شیوه مطالعه نیز اشاره‌ای به اصول تست زنی نداشته و مشخص نکرده است که یک دانشجو یا دانش آموز در چه مرحله‌ای و به چه شکلی بایست به حل تست‌ها بپردازد.

هدف اساسی این شیوه مرور و یادآوری مطالب درسی و غیر درسی است.

آقای تونی بوزان پس از سال‌ها تحقیق درباره کارکرد مغز و فرآیند فراگیری به این جمع بندی رسید که برترین شیوه برای مرور مطالب خلاصه کردن آن‌ها در یک نقشه ذهنی و بعد مرور آن در زمان‌های مشخص است.