تقریبا هر عاملی که باعث اختلال در خواب شب شود می تواند باعث خواب آلودگی روزانه شود،اما گاهی بنظر می رسد که خواب شبانه کافی بوده است  و بازهم خواب آلودگی روزانه ادامه دارد،در چنین مواردی نیز علل زیر مطرح می باشند:

• محرومیت از خواب و سیکل نامنظم خواب/بیداری

• سندرم خواب ناکافی (یک نوع اختلال خواب)

• سندرم آپنه خواب

• حمله خواب (نارکولپسی) و دیگر اختلالات مشابه

• مواد مخدر و بعضی داروها به عنوان مثال، داروهای ضد افسردگی، خواب آور و آنتی هیستامین ها

• اختلال حرکتی دوره ای در خواب

• اختلالات ریتم شبانه روزی

• افسردگی و سایر اختلالات اعصاب و روان

• اختلالات و بیماریهای عمومی مانند کمبود بعضی الکترولیت ها و اختلالات کبدی و کلیوی

[divider]

در این مقاله در مورد یکی از انواع اختلالات خواب با عنوان نارکولپسی(حمله خواب) صحبت خواهیم کرد:

نارکولپسی(حمله خواب)

حمله خواب چیست؟

حمله خواب یک بیماری مزمن دستگاه عصبی مرکزی است .

خواب آلودگی روزانه بیش از حد ( EDS ) علامت اصلی این اختلال است و  در 100٪ بیماران مبتلا به حمله خواب دیده می شود.

سایر علائم اولیه حمله خواب عبارتند از:

•     از دست رفتن تون عضلانی ( کاتاپلکسی) طوریکه بطور ناگهانی فرد زمین میخورد ولی بیهوش نمی شود
  

•     توهم قبل از خواب یا در ابتدای بیدار شدن از خواب
  

•     ناتوانی در حرکت و یا صحبت در هنگام خواب و بیداری ( فلج خواب یا همان بختک)

حملات خواب معمولا در نوجوانی و جوانی شروع می شود و در هر دو جنس به طور مساوی دیده می شود.اولین علامت معمولا خواب آلودگی روزانه بیش از حد می باشد که معمولا مورد توجه قرار نمی گیرد تا وقتی که خیلی شدید و پیشرونده شود.

حمله خواب (نارکولپسی) حدود 1 نفر در هر 2000 نفر شیوع دارد ولی معمولا تشخیص داده نمیشود وگفته می شود که شاید علت این موضوع عدم احاطه کامل پزشکان به این اختلال باشد.

حمله خواب ممکن است در ارزیابی بیمارانی که با شکایت از خستگی و یا مشکل تمرکز، توجه، حافظه، وعملکرد و بیماری های دیگر ( تشنج، بیماری های روانی ، و غیره )مراجعه نموده اند در نظر گرفته شود .

 علت نارکولپسی:

علت دقیق حمله خواب شناخته شده نیست. ژنتیک وعوامل دیگر مانند عفونت ممکن است موثر باشند.

الگوی خواب طبیعی در مقابل حمله خواب
فرآیند طبیعی به خواب رفتن با یک فاز به نام حرکت غیر سریع چشم ( NREM )  آغاز می شود. حین این مرحله ، امواج مغز به مرور کند می شوند و پس از یک ساعت از شروع خواب NREM ،  خواب REM (مرحله حرکت سریع چشمها) آغاز می شود. بیشترین خواب دیدن در طی خواب REM رخ می دهد.

در حمله خواب شما ممکن است به طور ناگهانی به خواب REM وارد شوید بدون اینکه تجربه خواب NREM را قبل از آن داشته باشید. برخی از ویژگی های خواب REM ، مانند فقدان ناگهانی تون عضله ، فلج خواب و رویاهای رنگی، در دیگر مراحل خواب در افراد مبتلا به حمله خواب رخ می دهد.

نقش مواد شیمیایی مغز در نارکولپسی

هیپوکراتین عنصر شیمیایی مهمی در مغزاست که به ما در تنظیم بیداری و خواب کمک می کند . افراد مبتلا به حمله خواب دارای سطح پایین تری از این ماده شیمیایی در مایع نخاعی هستند.

عوارض اجتماعی و رفتاری حمله خواب:

• حمله خواب ممکن است باعث مشکلات جدی  حرفه ای و شخصی برای شما شود. دیگران ممکن است شما را به عنوان تنبل، بی حال و بی ادب ببینید. عملکرد شما ممکن است در مدرسه یا محل کار دچار اختلال شود.

•  خواب آلودگی شدید ممکن است باعث تمایل جنسی کم یا ناتوانی جنسی شود و افراد مبتلا به حمله خواب حتی ممکن است علاوه بر مشکلات ناشی از اختلال عملکرد جنسی با مشکلات عاطفی پیچیده مانند احساسات شدید (مانند خشم و شادی بیش از حد) دست و پنجه نرم کنند.

• آسیب فیزیکی:حملات خواب ممکن است به آسیب فیزیکی  منجر شود. مثلا اگر شما در هنگام رانندگی دچار حمله خواب شوید طبیعتا در معرض خطر تصادف هستید .

•  چاقی و اضافه وزن:افراد مبتلا به حمله خواب دو برابر بقیه مردم اضافه وزن دارند . اضافه وزن ممکن است به علت عدم فعالیت ، شراب خواری ،کمبود هیپوکراتین،و یا ترکیبی ازاین عوامل باشد.

 نارکولپسی درمان طبی دارد و قبل از مراجعه به پزشک بهتر است سوالاتی را که در ذهن دارید روی یک کاغذ بنویسید تا از دکترتان بپرسید.

بررسی و درمان اختلالات خواب توسط متخصصین مغز و اعصاب و اعصاب و روان در کلینیک اختلالات خواب جایروس انجام می گیرد.

دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و  فلوشیپ اختلالات خواب

دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران

منابع:

http://www.webmd.com/sleep-disorders/guide/narcolepsy

http://www.mayoclinic.com/health/narcolepsy/