اسکیزوفرنی یا روان گسیختگی

اسکیزوفرنی یکی از شایع ترین بیماری های وخیم روانپزشکی است .حدود 1 نفر در هر 100 نفر به اسکیزوفرنی مبتلا می شود.
اسکیزوفرنی اغلب بین سنین 15 و 35 سالگی تشخیص داده می شود  و در زنان و مردان به میزان مساوی دیده میشود.
هیچ تست تشخیصی واحدی برای اسکیزوفرنی وجود دارد. تشخیص معمولا پس از یک مصاحبه بالینی توسط روانپزشک داده می شود.

اسکیزوفرنی یک اختلال روانی مزمن است که وجه مشخصه ی آن اختلال فکر، ادراک ، احساس و رفتار می باشد. علت اسکیزوفرنی مشخص نیست با این حال، بشتر دانشمندان بر این باورند که این وضعیت توسط ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود.

علائم اسکیزوفرنی:

• افسردگی
• هیجان زدگی
• ناتوانی های یادگیری
• توهم(شنیداری،بویایی،چشایی،لامسه،بینایی) : شنیدن و یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند.رایج ترین شکل توهم در اسکیزوفرنی شنیدن اصوات است.این اصوات بسیار به صداهای واقعی شبیه اند و تشخیص صداهای واقعی از اصوات غیرواقعی برای مبتلایان بسیار سخت و حتی غیرممکن است.
• هذیان: اعتقادات غیر معمول که بر اساس واقعیت نیستند و اغلب در تضاد با شواهد موجود هستند (مثلا ممکن است هذیان یک نفر این باشد که همه اطرافیان قصد دارند اورا مسموم کنند و بکشند درحالیکه هیچگونه مدرک و شاهدی برای این ادعا وجود نداشته باشد)
• ادعاهای اغراق آمیز
• هذیان هایی شامل: بدبینی،حسادت،خودبزرگ بینی،عقایدمذهبی عجیب و شدید، هذیان های هویت جنسی
• سطحی شدن عواطف
• افزایش مشکلات درزمینه تفکرات روشن و هدفمند.
• افکار بهم ریخته و درهم و برهم
• علائم منفی:از دست دادن علاقه و انگیزه در زندگی و فعالیت ها، از جمله روابط کاری و کاهش میل جنسی،عدم تمرکز ، عدم تمایل به ترک خانه و تغییر در الگوهای خواب و بیداری.

تشخیص اسکیزوفرنی:

برای تشخیص این بیماری فقط علائم فوق کافی نیست بلکه معیارهای زیر نیز لازم است:

• علائم شیزوفرنی برای حداقل شش ماه ادامه داشته باشند.
• بیمار به طور قابل توجهی دچار اختلال در زندگی شود مثلا مشکلات جدی کار و یا ایجاد روابط اجتماعی، در مقایسه با دوره قبل از شروع علایم پیدا کند .
• علائم با استفاده از مواد مخدر و یا بیماری های روانی دیگر قابل توجیه نباشد.

بیماریها و اختلالاتی که می توانند شبیه اسکیزوفرنی باشند و با آن اشتباه شوند:

شرایط و بیماریهای با علائم مشابه به اسکیزوفرنی:

• دیگر بیماریهای روانی.
• اختلال دو قطبی: این اختلال خلقی شامل  حملات جنون و افسردگی است و همچنین ممکن است سبب هذیان ، توهم و تفکر آشفته و گفتار پریشان شود.
• افسردگی اساسی.
• سوء مصرف مواد مخدر

پیش آگهی

حدود 30% ازمبتلایان کاملا بهبود می یابندو در 70% باقیمانده اغلب درجه هایی ازبهبودی مشاهده می شود.اگرتداوم مصرف دارو وخدمات پیگیری مربوطه درحد کفایت نباشد، عودبیماری نیز شایع خواهد بود.

درمان:

اسکیزوفرنی معمولا با ترکیبی از داروها و درمان های روانشناختی درمان می شود.داروهای ضد جنون و رفتار درمانی شناختی (CBT) در بیشتر بیماران درمان های اصلی می باشند.

کلینیک آلومینا مرکز فوق تخصصی پیشگیری و درمان اختلال اسکیزوفرنی و اختلالات مشابه است.

[divider]

• دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران
•  مدیر دپارتمان مغز و اعصاب مجموعه کلینیک های تخصصی آلومینا

کلینیک آلومینا مرکز فوق تخصصی پیشگیری و درمان اختلالات مغز و اعصاب و روان در ایران است.