معضلی به نام کمردرد

کمر درد یکی از شایعترین علل مراجعه به پزشکان است. بیشتر افراد در طول زندگی دست کم یک بار کمر درد را تجربه می نمایند.

از لحاظ تعریف کمردرد به احساسی ناخوشایند اطلاق می شود که از محدوده تحتانی خلف دنده ها تا چین تحتانی باسن، هر محلی را می تواند درگیر نماید. احساس ناخوشایند بصورت درد، فشار یا سنگینی گزارش میشود.

کمر درد میتواند با درد همزمان در پا یا پاها همراهی داشته باشد (گاها” به این حالت سیاتیک اطلاق میشود). کمر درد از لحاظ ازمان نیز به سه نوع حاد، تحت حاد و مزمن تقسیم میشود.

 همراهی برخی علایم با کمردرد اهمیت بالینی بسزایی در تشخیص علت کمر درد و نحوه درمان آن دارد از جمله تب، احساس خواب رفتگی در پاها، احساس ضعف یا بروز فلج در پاها، بی اختیاری ادرار و مدفوع و همچنین ایجاد اختلال در خواب یا فعالیت روزمره.

در برخی بیماران نیز درد حس شده در ناحیه کمر در حقیقت درد ارجاعی از احشاء داخلی است که تشخیص این موارد توسط پزشک وبا توجه به شرح حال ومعاینه دقیق قابل انجام است.

اکثر موارد کمر درد حاد ساده که ناشی از آسیب فیزیکی نباشد با رعایت دستورات ساده واستفاده از مسکن در طی حداکثر دوتا سه هفته خود به خود بر طرف میشوند. در موارد مقاوم مداخلات کم تهاجمی توسط تیم درمانی توصیه میشود. البته لازم به ذکر است همراهی بیماریهای خاص همچون بدخیمی، نقص ایمنی و سن بالا یا علایم همراه ذکرشده بالا بررسی دقیق جهت یافتن علت دقیق کمر درد حاد را الزامی مینماید.

کمر درد های تحت حاد و مزمن یکی از معضلات شناخته شده سلامت میباشد. با وجود توسعه روشهای تصویر برداری در دهه های اخیر در اکثر موارد علت کمر درد مزمن مشخص نميشود. به عنوان مثال استناد تنها به یافته های MRI در صورت عدم انطباق با یافته های بالینی میتواند گمراه کننده باشد، گو اینکه در بسیاری از بیماران مبتلا به کمردرد مزمن که بر اساس یافته های تشخیص برداری، درد ناشی از اختلالات دیسک مطرح می شود، منشاء درد می تواند از مفاصل بین مهره ها یا مفاصل بین استخوان های خاجی و لگن ناشی شده باشد.

شرح حال ومعاینه بالینی دقیق سنگ بنای تصمیم گیری جهت انتخاب بهترین روش درمانی را در بیماران مبتلا به کمر درد مزمن تشکیل میدهد. در این بین روشهای کمک تشخیصی از جمله تصویر برداری، الکترودیاگنوز و بلوک های عصبی تشخیصی مکمل فرآیند تشخیص است.

پروسه درمان کمر درد مزمن فرآیندی است که توسط تیم درمانی چند تخصصی شامل جراح اعصاب، نورولوژیست، متخصص درد، روانپزشک، روانشناس و متخصص بازتوانی هدایت میشود.

اقدامات درمانی در کمردرد مزمن شامل طیف وسیعی از مداخلات  از جمله باز توانی و تغییر استیل زندگی، درمان دارویی، اقدامات کم تهاجمی نظیر بلوک های عصبی و نهایتا” جراحی است.

انتخاب بهترین روش درمانی براساس عامل اصلی ایجاد کمردرد و شرایط جسمی، روحی، خانوادگی و اجتماعی بیمار صورت میگیرد. هدف اصلی در درمان بیماران مبتلا به کمردردعلاوه بر کاهش درد، بازگرداندن بیمار به زندگی فعال و پویا است.

[divider]

دکتر بابک باباخانی / فلوشیپ تشخیص و درمان درد از آلمان