مشکلات فکری در بیماران مبتلا به بیماری ام اس (MS)

شما هنگامی که به بیماری ام اس مبتلا می شوید، گم کردن کلید هایتان و یا فراموش کردن یک اسم می تواند شما را نگران کند. این یک حقیقت است که تقریبا نیمی از بیماران مبتلا به بیماری ام اس در طول زمان با مشکلات شناختی (ضعف در تمرکز، کند شدن روند فکر کردن و مشکلات حافظه) مواجه می شوند.

اغلب این مشکلات خفیف هستند و باعث اختلال در زندگی روزمره فرد نمی شوند. مشکلات شدید فکری بسیار نادراند و تقریبا تنها در 5% تا 10% از مبتلایان به این بیماری قابل رویت هستند.

نشانه های اختلالات فکری

نشانه های اختلالات فکری در بیماری ام اس معمولا بسیار نامحسوس هستند و ممکن است تا زمانی که یک دوست و یا همکار و یا یکی از اعضای خانواده به آن اشاره نکنند، شما خود، متوجه آن نشوید. شما ممکن است:

برای پیدا کردن لغات درست و صحیح مجبور به تلاش کردن بیشتری شوید.
کارهایی که باید انجام بدهید را فراموش کنید و یا وظایفی که دارید را از خاطر ببرید.
برنامه ریزی برای آینده و یا تعیین اولویت ها برایتان مشکل باشد.
با تمرکز کردن مشکل داشته باشید، مخصوصا زمانی که دو اتفاق با هم و رخ می‌دهند.

بیماری ام اس معمولا به هوش یا حافظه ی بلند مدت شما صدمه نمی زند. ام اس توانایی های شما برای مطالعه کردن (خواندن) و یا انجام یک مکالمه را تحت تاثیر قرار نمی دهد.

آزمایش و تشخیص

اگر شما به داشتن اختلالات شناختی مشکوک هستید، با نورولوژیست (متخصص مغز و اعصاب) مشورت کنید. این اختلالات می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. پزشک شما می تواند تشخیص دهد که آیا این مشکلات دلایل دیگری همچون پیری، تاثیرات داروهای گیج کننده ، افسردگی‌آور، اضطراب‌آور و یا خستگی‌آور دارد یا خیر.

هنگامی که پزشک شما مطمئن شد که این حالات دلایلی مانند دلایل ذکر شده ندارند، مرحله ی بعدی که انجام آزمایشات است آغاز می شود. پزشک شما ممکن است شما را به متخصص مغز و اعصاب، یا آسیب شناس گفتاری و یا درمانگر حرفه ای در این زمینه ارجاع دهد.

بازپروری مغز

اگر در آزمایشات مشخص شود که اختلالات تمرکز و حافظه ی شما به علت بیماری ام اس شماست، شاید دوست داشته باشید که این مشکلات را حل کنید و به بازپروری مغز خود بپردازید. این کار می تواند شامل:

تمرینات حافظه با استفاده از کامپیوتر
روش هایی مانند استفاده از دفتر یادداشت ها و سیستم های بایگانی برای کمک به حافظه و به یاد آوردن مطالب باشد.

اینکه اختلالات فکری که بر اثر بیماری ام اس حاصل می شود آنقدر شدید شوند که بیمار به مراقبت های دائمی نیاز داشته باشد و یا نتواند زندگی معمولی خود را ادامه دهد هرچند بسیار نادر ولی امکانپذیر است. اگر این مسئله شما را نگران کرده است، آن را با پزشک خود در میان بگذارید. مراکز مددکاری اجتماعی و روانشناسان می توانند در این زمینه به شما کمک کنند و روشهایی برای مراقبت به شما ارائه دهند.

آیا دارو ها می توانند کمک کنند؟

محققان در حال انجام تحقیقاتی هستند که بفهمند آیا داروهایی که برای کند کردن تاثیرات عصبی بیماری ام اس مصرف می شوند، می توانند برای این اختلالات نیز موثر باشند.

برخی دیگر از محققان نیز بر روی روش های درمانی ای، مانند داروهای بیماری آلزایمر، که می توانند به صورت موقت به بهبود حافظه و بالا رفتن تمرکز کمک کند کار می کنند. از پزشک خود بخواهید که نتایج امیدوار کننده ای که ممکن است به دست بیاید را با شما نیز درمیان بگذارد.

طیبه گیلانی

کارشناس ارشد روانشناسی (مدیرارشد دپارتمان تحقیقات روان درمانی)