بهترین درمان بی خوابی | دکتر متخصص بی خوابی

دکتر متخصص بی خوابی می تواند یک متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشکی یا سایر رشته های تخصصی مرتبط باشد که پس از فارغ التحصیلی در رشته فوق تخصصی اختلالات خواب دوره فلوشیپ اختلالات خواب را گذرانده است.

طبق نظر دکتر مصطفی امیری فلوشیپ اختلالات خواب و طراح دوره آنلاین درمان بی خوابی بدون دارو، بهترین درمان بی خوابی ،درمان شناختی رفتاری در ترکیب با سایر متدهای تغییر سبک زندگی است. این روش ها فعلا در ایران فقط در مراکز بسیار محدودی و با هزینه نسبتا بالایی در دسترس است. این نوع درمان در کلینیک خواب جایروس و همچنین بصورت آنلاین در سایت wikichera در دسترس است.

درمان بی خوابی در هر فردی با دیگری متفاوت است و متخصص اختلالات خواب در هر فردی جداگانه تصمیم درمانی را اتخاذ می کند.

بر خلاف تصور رایج، بیشتر داروهای خواب آور در بی خوابی مزمن جایگاهی ندارند و فقط برای مدت زیر یکماه کاربرد دارند.

ابتدا بیایید به تعریف بی خوابی و حود پدیده بی خوابی بپردازیم و بعدا سراغ درمان بی خوابی برویم:

افراد مبتلا به بی خوابی معمولاً در خوابیدن و / یا در خواب ماندن مشکل دارند.

اگر شما هم از بی خوابی رنج می برید ، به احتمال زیاد مرتباً یک یا چند مورد زیر را تجربه می کنید:

• شب خوابیدن برایتان سخت است
• شما در طول شب بارها از خواب بیدار می شوید
• صبح زود بیدار می شوید و نمی توانید دوباره بخوابید
• بعد از بیدار شدن احساس خستگی می کنید
• در طول روز احساس فرسودگی ، تحریک پذیری و عدم تمرکز دارید
• چرت زدن در طول روز برای شما دشوار است حتی اگر خسته باشید

درمان دارویی بی خوابی

داروهایی مانند زولپیدم, آلپرازولام, کلونازپام و… فقط در موارد بی خوابی حاد کاربرد دارند و در بی خوابی های مزمن معمولا استفاده نمی شوند.

برخی روش های موثر در درمان بی خوابی مزمن بطور خلاصه عبارتند از :

شناخت درمانی

رفتار درمانی

ریلکسیشن و مدیتیشن

درمان اختلال زمینه ای مانند افسردگی و اضطراب و یا درد و…

دارو درمانی ( برای کوتاه مدت) :

• زولپیدم
• آلپرازولام
• لورازپام
• کلونازپام
• ترازودون
• گاباپنتین
• آمی تریپتیلین
• ملاتونین و…

درمان بی خوابی با روش شناختی رفتاری (CBT) 

همانطور که در شکل فوق مشاهده می کنید؛

اختلال خواب و بی خوابی مزمن معمولا یک سیکل معیوب است که خود باعث استرس و اضطراب و مشکلات جسمانی می گردد و این مشکلات نیز سبب اختلال خواب می شوند.

رفتار درمانی شناختی در تغییر عادات خواب و عوامل موثر بر آن، و همچنین تصورات غلط در مورد خواب و بی خوابی، که باعث مشکلات خواب در برنامه ریزی میشوند موثر است.

رفتاردرمانی شناختی می تواند درمانی بسیار امن تر و موثرتر از قرص های خواب آور باشد.

درمان شناختی رفتاری تنها درمان غیردارویی بی خوابی است که اثرات آن از لحاظ علمی ثابت شده است.

این درمان در بهبود خواب در 70-80٪ از بیماران موثر است و در طولانی مدت از قرص های خواب آور نیز موثرتر است.

جلسات رفتار درمانی شناختی معمولا 6 تا 8 هفته طول می کشد و تمرکز این نوع درمان بر شناسایی و حذف عوامل منفی اثرگذار بر خواب،آموزش بهداشت خواب،از بین بردن تصورات غلط در مورد خواب و … است.

زندگی خوب ، یعنی خواب خوب

اصلی ترین فاکتورهای سبک زندگی که در کیفیت و کمیت خواب تأثیر می گذارد ، عبارتند از کافئین ، نیکوتین ، الکل ، رژیم غذایی و ورزش

. من می خواهم در مورد هر یک از این موارد توصیه هایی را برای شما بیان کنم. برخی سوال و جواب های رایج در مورد بی خوابی در ادامه آمده است:

کافئین و بی خوابی

کافئین نوعی محرک سیستم عصبی مرکزی است. این بدان معناست که کافئین یک اثر تحریک کننده بر روی سیستم عصبی شما دارد.

بیشتر مردم می‌دانند که کافئین در قهوه و چای یافت می شود ، اما بسیاری از محصولات دیگر حاوی کافئین نیز هستند.

به عنوان مثال ، کاکائو ، شکلات ، نوشابه  و برخی قرص های سردرد و داروهای کاهش وزن شیمیایی یا گیاهی که به شما در کاهش وزن کمک می کند. از آنجا که کافئین در بسیاری از محصولات مختلف یافت می شود ، من یک پیشنهاد دارم. در همه آشپزخانه بگردید و هرچیزی که اثرات محرک دارد را مشخص کنید. اثرات کافئین می تواند ساعت ها طول بکشد و بهتر است که به مدت 4 تا 6 ساعت قبل از خواب هیچگونه کافئینی مصرف نکنید.

اگر دوست دارید کافئین را کم کنید ، یا کافئین را به طور کلی قطع کنید ،  لطفا توجه داشته باشید که برخی از افراد که به طور روزانه به نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار عادت دارند ، روزهای اول بعد از ترک کافئین ممکن است دچار سردرد شوند که این سردردها طبیعی است و بعد از چند روز به سرعت از بین می رود.

نیکوتین و بیخوابی 

نیکوتین که در سیگار و سایر دخانیات نیز یافت می شود نیز یک داروی محرک است و اثرات مشابهی با کافئین بر خواب دارد.

اگرچه بسیاری از افراد حس می کنند که سیگار کشیدن آرامش بخش است ، اما اثر کلی نیکوتین بر سیستم عصبی مرکزی بدن تحریکی است. این بدان معنی است که نیکوتین خوابیدن را سخت تر و عمق خواب را کمتر می کند.

الکل درمان بی خوابی است؟

الکل بر خلاف کافئین و نیکوتین، آرام کننده سیستم عصبی است. اما حتی مقدار متوسط ​​الکل در عصر می تواند در واقع تأثیر مختل کننده ای در خواب همان شب داشته باشد. (منبع)

الکل ممکن است به شما کمک کند شروع خوابتان راحتتر باشد در ابتدای شب در یک خواب عمیق قرار بگیرید. اما الکل کیفیت کلی خواب شما را کاهش می دهد و همچنین می تواند باعث کمبود آب بدن شما شود ، بنابراین ممکن است در نیمه شب از تشنگی بیدار شوید و احتمالا نیاز دارید که بیشتر از حد معمول به توالت بروید.  در کل، مصرف الکل برای درمان بی خوابی مانند این است که برای تعمیر دیوار خانه، از چسب نواری استفاده کنید.

رژیم غذایی در درمان بی خوابی

گرسنگی می تواند باعث بیداری شود. به همین دلیل است که یک میان وعده سبک کمی قبل از خواب می تواند به ما در خواب بهتر کمک کند. از طرف دیگر ، خوابیدن  با شکم بیش از حد پر نیز می تواند باعث بیداری و اختلال در کیفیت خواب شود.

شیر و سایر لبنیات ممکن است به بهبود کیفیت خواب کمک کنند. نوشیدن یک نوشیدنی شیرین گرم قبل از خواب ممکن است به شما کمک کند که راحت تر خوابتان ببرد.

بی خوابی از علائم بارداری است؟

بی خوابی ممکن است در بارداری تشدید شود ولی به تنهایی نمی تواند نشانه بارداری باشد

بی خوابی به انگلیسی؟

بی خوابی به انگلیسی Insomnia است.

بی خوابی از عشق

بی خوابی جزو نشانه های رایج دوران شکست عشقی است و اگر بیش از دو هفته طول بکشد درمان طبی لازم دارد.

بی خوابی بعد از ترک

بعد از ترک اغلب مواد (تریاک،سیگار،داروهای خواب آور و…) ممکن است دچار بی خوابی شوید که این نوع بی خوابی خودبخود طی حدود یک هفته بهبود می یابد

بی خوابی بعد از شیمی درمانی

بله رایج است و نیاز به ترکیب درمان دارویی و غیر دارویی وجود دارد

بی خوابی بچه

بی خوابی در کودکان معمولا الگوی متفاوتی با بی خوابی بزرگسالان دارد و درمان نیز عمدتا غیر دارویی است

عادت به بی خوابی

بله بیخوابی بعد از مدت کوتاهی تبدیل به عادت می شود و درمانش دشوار تر می شود

بی خوابی پریودی

بی خوابی قبل و حین پریود گاهی به دلیل تغییرات هورمونی رخ می دهد و با داروهای بدون نسخه مانند ملاتونین، تا حدی قابل کنترل است

بی خوابی پس از زایمان

معمولا به دلیل افسردگی پس از حاملگی یا اختلال خواب به دلیل نگرانی در مورد نوزاد است. اگر خفیف باشد نیازی به درمان وجود ندارد.

بی خوابی ثانویه

بی خوابی است که به دلیل مشکل دیگری بوجود آمده است مثلا بی خوابی به دنبال افسردگی

بی خوابی و ویتامین ث

تاثیری در درمان بی خوابی ندارد، گاهی میتواند حتی بی خوابی را تشدید کند.

بی خوابی جینسینگ

با وجود اینکه جینسینگ یک گیاه محرک است ولی معمولا باعث اختلال خواب نمی شود (منبع)

بی خوابی چه مضراتی دارد

در کوتاه مدت فقط کاهش تمرکز و حافظه و مشکلات مشابه ولی در بلند مدت خطرناک است و ریسک کلیه بیماری های جدی مانند بیماری های قلبی عروقی و حتی سرطان را افزایش می دهد

بی خوابی چه تاثیری بر مغز در بیداری دارد؟

بطور کلی عملکرد کلی مغز ضعیف تر میشود اما پاسخ بدن و مغز افراد به بی خوابی بسیار متنوع است و در بسیاری از افراد، تا زمانی که بی خوابی بلند مدت نباشد، اثرات قابل توجهی روی عملکرد مغزی نخواهد داشت.

چه چیزهایی بی خوابی می آورد

داروهای محرک و بسیاری از مواد کافئین دار و گاهی بیماری های جسمانی و اختلالات هورمونی و دهها علت دیگر میتواند پیش زمینه شروع بی خوابی باشد.

بی خوابی خانوادگی مرگ آور

در نژاد ایرانیان بسیار بسیار نادر است. اغلب افرادی که فکر می کنند این مشکل را دارند، مشکلات دیگری دارند و مشکل بیمار ربطی به این بیماری نادر ندارد.

بی خوابی خیلی شدید

خواب کمتر از دو تا سه ساعت در شبانه روز و بی خوابی طول کشیده میتواند بسیار آزاردهنده باشد و معمولا نیازمند درمان فوری دارویی برای بهبود اولیه و سپس درمان غیردارویی است.

بی خوابی در بارداری و جنسیت نی نی سایت

ارتباطی بی بیخوابی و جنسیت جنین وجود ندارد

بی خوابی ریزش مو

بله بی خوابی ممکن است ریزش موها را تشدید کند.

بی خوابی ربطی به کرونا دارد؟

رابطه مستقیم و علت و معلولی خیر اما بسیاری از مبتلایان به کرونا حتی تا ماهها پس از بهبودی از کرونا، علائمی مانند بی خوابی و افسردگی و کاهش انرژی روزانه را گزارش داده اند. هنوز درمان اختصاصی برای این عوارض پیدا نشده است و درمان عوارض روانشناختی کرونا مانند درمان سایر مشکلات مشابه است.

برخی درمان های خانگی بی خوابی

نوردرمانی

نور یک منبع رایگان و بی نهایت درمانی است، نور درمانی برای تنظیم سطح انرژی، تنظیم هورمونی و بهبود سیکل خواب و بیداری کاربرد دارد.

برای استفاده بهتر از این منبع درمانی در دوره آنلاین درمان بی خوابی دکتر مصطفی امیری، به این موضوع بطور مفصل پرداخته ایم.

سنبل الطبیب

ریشه سنبل الطیب به عنوان مکمل غذایی کمکی در بهبود کیفیت خواب فروخته می شود زیرا دارای اثرات آرام بخشی است ، اگرچه مطالعات کافی هنوز روی این گیاه انجام نشده است. قبل از امتحان کردن سنبل الطیب با پزشک خود مشورت کنید. برخی از افرادی که از این مکمل در دوزهای خیلی بالا و یا به مدت طولانی از آن استفاده کرده اند ممکن است به درجاتی دچار آسیب کبدی شده باشند ، البته دقیقا مشخص نیست که سنبل الطیب باعث آسیب کبدی شده است یا خیر.

طب سوزنی 

طب سوزنی طبق برخی شواهد ممکن است برای افراد مبتلا به بی خوابی مفید باشد ، اما تحقیقات بیشتری لازم است تا اثر طب سوزنی اثبات یا رد شود. اگر تمایل دارید طب سوزنی را در کنار و همراه با درمان اصلی خود امتحان کنید ، بهتر است حتما با پزشکتان در موردش مشورت کنید.

دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات

فلوشیپ فوق تخصصی اختلالات خواب از اسپانیا

مدیر مرکز تشخیص و درمان اختلالات خواب جایروس